آشنایی با علوم قرآنی (حلبی)
| نام کتاب | آشنایی با علوم قرآنی |
|---|---|
| نام‌های دیگر کتاب | مقدمات لازم برای فهم قرآن مجید |
| پدیدآورندگان | حلبی، علی اصغر (نويسنده) |
| زبان | فارسی |
| کد کنگره | BP 69/5 /ح8آ5 |
| موضوع | قرآن - علوم قرآنی |
| ناشر | اساطير |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1374 ش |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE2893AUTOMATIONCODE |
آشنايى با علوم قرآنى را على اصغر حلبى پيرامون مسائل مختلف علوم قرآنى نوشته شده است.مؤلف كه از قرآن پژوهان معاصر مى‌باشد در اين کتاب برخى از مسائل مهم علوم قرآنى را همچون: تفسير، تاويل، مصادر تفسير، اعجاز و...بررسى نموده است. وى در فصل اول، سه واژۀ تاويل، تفسير و تنزيل را توضيح داده، در فصل دوم منابع تفسير و شيوۀ طبقات اهل تفسير را در دو روش(نقلى و عقلى) تشريح نموده است در فصل سوم برخى از مفسران بزرگ اسلامى همچون طبرسى، شيخ طوسى، طبرى، زمخشرى و علامه طباطبائى را همراه با شيوۀ تفسيرى آنها نام برده است. در فصل چهارم اسامى و اوصاف قرآن را بحث نموده است. در فصل پنجم مباحثى همچون محكم و متشابه، ناسخ و منسوخ، عام و خاص را توضيح مى‌دهد. در فصل ششم اعجاز قرآن و اقوال دانشمندان اسلامى، همراه با وجوه اعجاز مورد بررسى قرار گرفته است. در فصل هفتم از مخلوق يا قديم بودن قرآن سخن گفته، مختصرى از تاريخچه بحث آنرا نيز بيان كرده است. در فصل هشتم برخى از علوم مربوط به قرآن مانند علوم تجويد را توضيح مى‌دهد و در فصل نهم به بحث كلامى پرداخته، علم كلام را توضيح مى‌دهد.
نكتۀ قابل ذكر اين است كه برخى از مطالب اين کتاب هيچ ارتباطى با مباحث علوم قرآنى ندارد(همچون فصل نهم يا برخى از مباحث فصل هشتم)، از طرف ديگر در بيان مطالب سير منطقى رعايت نشده است.
ساختار
کتاب داراى يك مقدمه و 9 فصل به ترتیب زير است:
فصل اول: تفسير، تاويل و تنزيل
فصل دوم: مصادر تفسير
فصل سوم: مفسران بزرگ
فصل چهارم: تاريخ قرآن
فصل پنجم:اقسام قرآن شامل: محكم و متشابه/ناسخ و منسوخ/عام و خاص/و مجمل و مفصل
فصل ششم:اعجاز قرآن
فصل هفتم:آفريده يا ناآفريده بودن قرآن
فصل هشتم:علوم قرآنى شامل: قراءت‌ها/مجازات/تجويد/حديث/مراتب اهل حديث/کتابهاى حديث اهل سنت/کتابهاى حديثى شيعه/اقسام حديث/فقه/مذاهب مهم فقهى/و اصول فقه
فصل نهم:علم كلام شامل: تعريف/موافقان و مخالفان علم كلام/تاريخچۀ علم كلام/مباحث كلامى قرآن مجيد/علم كلام نزد شيعه
ويژگى‌ها
- فصل اول:در اين فصل سه واژۀ: تفسير، تاويل و تنزيل رااز نظر لغت و اصطلاح معنا نموده، براى هر كدام از آنها آياتى از قرآن را مثال مى‌زند، در ادامه سير تكامل تفسير را بيان مى‌كند.
- فصل سوم:در اين فصل به شرح حال مفسران بزرگ اسلامى پرداخته برخى از آنان همچون طبرسى-طبرى -شيخ طوسى و علامه طباطبايى را همراه با روش تفسيرى آنان توضيح مى‌دهد.
- فصل پنجم:در اين فصل مباحثى همچون: محكم و متشابه، ناسخ و منسوخ را به صورت اختصار توضيح مى‌دهد.براى هر كدام آياتى را مثال مى‌زند.
- فصل ششم:در اين فصل از اعجاز قرآن سخن گفته، بدين منظور ابتدا اعجاز را از نظر لغت و اصطلاح معنا نموده، سپس وجوه اعجاز قرآن را در محورهاى: فصاحت و بلاغت، اخبار غيبى قرآن، و سبك و اسلوب در بيان مطالب توضيح مى‌دهد.
- فصل هفتم: مسالۀ مخلوق يا قديم بودن قرآن را در اين فصل بحث نموده، ديدگاههاى مختلف را همراه با ادلۀ آنها توضيح مى‌دهد.
نسخه شناسى
کتاب يك جلد، متن آن فارسى و داراى 278 صفحه مى‌باشد كه مشخصات آن به قرار زير است:
- نوع كاغذ: معمولى
- جلد:شوميز
- نوبت چاپ:چهارم
- تاريخ انتشار:سال 1374
- ناشر:انتشارات اساطير
- تيراژ:3 هزار نسخه
- داراى فهرست موضوعات کتاب
- مؤلف:على اصغر حلبى
- کتاب:آشنايى با علوم قرآنى