أسئلة القرآن المجید و أجوبتها من غرائب آي التنزیل
| نام کتاب | أسئلة القرآن المجید و أجوبتها من غرائب آي التنزیل |
|---|---|
| نام‌های دیگر کتاب | مسائل الرازی و اجوبتها من غرائب آی التنزیل
یحتوی علی 1236 سؤال و جواب |
| پدیدآورندگان | ماجدی، نجیب (مصحح)
زین‌الدین رازی، محمد بن ابی‌بکر (نويسنده) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | BP 91/9 /ز9الف5 |
| موضوع | تفاسیر اهل سنت - قرن 7ق.
تفسیر - غرائب قرآن - پرسشها و پاسخها |
| ناشر | المکتبة العصرية |
| مکان نشر | بیروت - لبنان |
| سال نشر | 1423 ق یا 2003 م |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE2912AUTOMATIONCODE |
معرفى کتاب و مؤلف
أسئلة القرآن المجید و أجوبتها من غرائب آي التنزیل تألیف محمد بن ابی‌بکر زین‌الدین رازی، از جمله آثارى است كه دربارۀ معانى قرآن كريم و تفسير غوامض آن به نگارش درآمده است.اين نحوۀ نگارش فنى قديمى است و شايد اولين كسى كه بدين‌گونه دربارۀ معانى قرآن اثرى از خود به يادگار گذاشته است «فرّاء» باشد.
هدف از نگارش تأليفاتى از اين قبيل بيان آيات مشكله قرآنى و پاسخ‌گويى به شبهات و تشكيكاتى است كه دربارۀ اين کتاب آسمانى، چه فعلا و چه تقديرا مطرح گشته است.البته کتاب اثرى ابتكارى به شمار نمى‌رود چرا كه سابق بر آن ديگران در اين زمينه کتابهائى نگاشته‌اند از جمله شريف مرتضى كه «حقائق التأويل في متشابه التنزيل» را نگاشته و مشابهت‌هايى بين کتاب ابوبكر رازى و کتاب شريف مرتضى وجود دارد از جمله:وحدت غرض از نگارش، همسانى دو کتاب در شكل و صورت بدين نحو كه هريك از اين دو اثر به بخشهايى تقسيم مى‌شود و هربخش عهده‌دار بيان يك سؤال و سپس پاسخ‌گويى بدان است و همچنين تشابه بسيارى از سؤالات و پاسخ‌هايى كه در دو اثر موجود است.تنها تفاوتى كه بين اين دو اثر قابل مشاهده است يكى اينست كه شريف مرتضى در صدد استقصاء اقوال برآمده و آراء گوناگون را فراهم آورده است؛ اما رازى بنا را بر ايجاز و اختصار گذارده است و ديگر اينكه اثر شريف رضى مشحون از عبارات ادبى است ولى کتاب رازى از زيبايى‌هاى لغوى تهى است.
نويسندۀ اين اثر محمد بن شمس‌الدين ابوبكر بن عبدالقادر بن عبدالمحسن الرازى الحنفى است كه اصالتاً اهل رى مى‌باشد. مصادر ترجمه دربارۀ اين شخصيت مطالب چندانى در اختيار قرار نمى‌دهند ازاين‌رو از تاريخ تولد وى اطلاعى در دست نيست اما تاريخ وفات وى را برخى 666 هجرى ذكر كرده‌اند.برخى از آثار وى عبارتند از: مختار الصحاح، کتاب الامثال و الحكم، شرح المقامات الحريرية، حدائق الحقائق و...اما کتاب پيش‌رو داراى نامهاى متعددى است كه برخى طولانى و برخى كوتاه هستند و عبارتند از:
- انموذج جليل في أسئلة و أجوبة من غرائب آى التنزيل
- اسئلة القرآن المجيد و اجوبتها
- من غرائب آى التنزيل
- مسائل الرازى.
انگيزۀ نگارش
به گفتۀ نويسنده سؤالات شگفت و جالبى كه توسط يكى از برادران فاضل دينى مطرح گشته انگيزۀ تأليف اين کتاب شده است. سؤالاتى كه نويسنده نمونۀ آنها را از هيچ‌يك از دانشمندان نشنيده و در هيچ کتابى از کتابهاى ايشان نديده بوده است. ازاين‌رو اين سؤالات را جمع‌آورى نموده و به پاسخ آنها با مراجعه به آثار ديگران پرداخته و يا خود بدانها پاسخ داده است.
ويژگى
ويژگى‌اى كه در اين اثر قابل مشاهده است، زيادى و كثرت مسائلى است كه مؤلف درصدد پاسخ‌گويى به آنها برآمده است، ويژگى‌اى كه در هيچ‌يك از آثارى كه در زمينۀ بيان معانى قرآن و پاسخ‌گويى به مشكلات مطروحه حول قرآن كريم نگاشته شده به چشم نمى‌خورد. کتاب در عين كم‌حجمى مشتمل بر بيش از 1200 مسأله است كه با عباراتى شيوا و روان و بصورت خلاصه، مختصر و واضح نگارش يافته است.
ساختار
اين کتاب داراى مقدمه ايست كه توسط نجيب ماجدى، پژوهشگر اثر، نگاشته شده است.علاوه‌بر اين مؤلف خود نيز مقدمه‌اى كوتاه بر کتاب نگاشته است و به ترتيب و تعداد سوره‌هاى قرآن كريم کتاب را تقسيم كرده است.در هر سوره سؤالات و شبهاتى را مطرح و به پاسخ‌گويى بدانها پرداخته است. در پايان کتاب فهرست احاديث نبوى، آثار، ابيات شعرى، أنصاف أبيات، اعلام و فهرست موضوعى مطالب کتاب آمده است.
نسخه‌شناسى
کتاب بصورتى زيبا همراه با تعليقات و ارجاعات نجيب ماجدي در قطع وزيرى با جلد گالينگور در 408 صفحه براى اولين‌بار در سال 1423 ه-2003م توسط المكتبة العصرية، بيروت منتشر شده است.