سلك الدرر في أعيان القرن الثاني عشر
| نام کتاب | سلک الدرر في أعيان القرن الثاني عشر |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | مرادی، محمد خلیل بن علی (نويسنده)
علبی، اکرم حسن (محقق) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | CT 1860 /م4س8 |
| موضوع | مجتهدان و علما - سرگذشت‌نامه - کشورهای عربی
نویسندگان عرب - سرگذشت‌نامه کشورهای عربی - سرگذشت‌نامه |
| ناشر | دار صادر |
| مکان نشر | بیروت - لبنان |
| سال نشر | 1422 هـ.ق یا 2001 م |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE11482AUTOMATIONCODE |
معرفى اجمالى
سلك الدرر في أعيان القرن الثاني عشر، اثر محمدخليل بن على مرادى، با تحقيق اكرم حسن علبى، كتابى است پيرامون زندگى‌نامه برخى از علما و دانشمندان قرن دوازدهم هجرى كه به زبان عربى نوشته شده است.
ساختار
كتاب با مقدمه كوتاهى آغاز و اسامى افراد، بر اساس ترتيب حروف الفبا تنظيم شده است.
از جمله منابعى كه نويسنده در تدوين اثر حاضر، از آن بهره برده است، عبارتند از: «الفوائح المكية و الروائح المسكية» عبدالرحمن بن محمد ذهبى؛ «فوائد الارتحال و نتائج السفر» شيخ مصطفى بن فتح‌الله حموى و ذيل آن نوشته شمس محمد محمودى؛ «لطائف المنة في فوائد خدمة السنة» محمد بن عبدالرحمن غزى عامرى؛ «الحقيقة و المجاز في رحلة الشام و مصر و الحجاز» شيخ عبدالغنى نابلسى و...[۱]
گزارش محتوا
در مقدمه كه با سبكى ادبى و همراه با عبارت‌پردازى‌هاى اديبانه و نثرى مسجع نوشته شده، به توضيح موضوع كتاب و بيان منابع مورد استفاده در آن، پرداخته شده است[۲]
كتاب با شرح حال ابراهيم بن ايوب بن احمد بن ايوب خلوتى شافعى دمشقى (1115ق) آغاز گرديده[۳]و با شرح حال شيخ يونس مصرى (1120ق)، پايان پذيرفته است[۴]
نويسنده در ترتيب اسامى اشخاص، فقط ترتيب هجايى حروف اسامى را مد نظر داشته ولى در لقب و كنيه، اين اصل را رعايت نفرموده است؛ به‌عنوان مثال، ابراهيم ميدانى را بر ابراهيم بخشى، مقدم نموده است.
نويسنده در هر مورد، ابتدا نام، القاب و تاريخ و محل ولادت اشخاص را ذكر نموده، سپس، به معرفى اساتيد، شاگرادن و گوشه‌اى از خصايص و اوصاف ايشان پرداخته است. در مواردى كه شخص مترجم، اهل شعر نيز بوده، به پاره‌اى از اشعار وى، اشاره شده است.
شرح حال‌هاى مذكور در كتاب، به لحاظ حجم و محتواى مطالب، به دليل ميزان اطلاعاتى كه نويسنده از ايشان در اختيار داشته و نيز به دليل اهميت و شهرت افراد، متفاوت است؛ به‌گونه‌اى كه برخى از شرح حال‌ها از چند سطر تجاوز نكرده و بسيار مختصر مى‌باشند كه به‌عنوان نمونه مى‌توان از ابراهيم بن طوقان[۵]، ابراهيم رومى[۶]، ابراهيم صره امينى[۷]، ابوبكر علبى[۸]، ابوبكر بن عراق[۹]، ابوبكر دراقى[۱۰]، ابوزيد حنفى[۱۱]احمد اركلى و احمد بسطامى[۱۲]، احمد بن نقطه[۱۳]، احمد نفراوى و احمد اسقاطى[۱۴]، احمد زهيرى[۱۵]و احمد شاملى[۱۶]نام برد و برخى ديگر، مفصل و جامع مى‌باشد كه به‌عنوان نمونه، مى‌توان از افراد زير نام برد: ابراهيم بن سليمان جينينى[۱۷]، ابراهيم حكيم[۱۸]، ابراهيم قراحصارى[۱۹]، ابراهيم سفرجلانى[۲۰]، سيد ابراهيم بن حمزه[۲۱]، ابراهيم مرادى[۲۲]، ابراهيم راعى[۲۳]، ابراهيم بن مصطفى حلبى[۲۴]و ابوالذهب محمدبيك[۲۵]
وضعيت كتاب
فهرست مطالب هر جلد، در انتهاى همان جلد و فهارس فنى كتاب، در انتهاى جلد چهارم آمده است. اين فهارس عبارتند از: جدول مقابله سال هجرى با ميلادى؛ مدارج علمى در عصر عثمانى؛ سلاطين عثمانى در قرن دوازدهم هجرى؛ واليان دمشق در قرن دوازدهم هجرى؛ اعلام؛ حوادث تاريخى و اجتماعى؛ اصطلاحات صوفيه و عامه؛ وظايف عامه؛ مراتب علمى؛ اماكن؛ آيات؛ احاديث؛ شعر و كتب مذكور در مجموعه.
در پاورقى‌ها علاوه بر ذكر منابع[۲۶]، به توضيح كلمات و واژگان متن[۲۷]و توضيحات بيشتر مطالب، پرداخته شده است[۲۸]
پانويس
- ↑ مقدمه، ص7
- ↑ مقدمه، ج1، ص5-8
- ↑ متن كتاب، ج1، ص9
- ↑ همان، ج4، ص306
- ↑ ر.ك: ج1، ص16
- ↑ همان، ص20
- ↑ همان، ص52
- ↑ همان، 59
- ↑ همان، ص62
- ↑ همان، ص64
- ↑ همان، ص86
- ↑ همان، ص96
- ↑ همان، ص125
- ↑ همان، ص170
- ↑ همان، ص193
- ↑ همان، ص249
- ↑ همان، ص11
- ↑ همان، ص14
- ↑ همان، ص17
- ↑ همان، ص20
- ↑ همان، ص27
- ↑ همان، ص31
- ↑ همان، 40
- ↑ همان، ص46
- ↑ همان، ص64
- ↑ ر.ك: پاورقى، ج1، ص65
- ↑ ر.ك: همان، ص66
- ↑ همان، ص69
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب.
پیوندها
مطالعه کتاب سلک الدرر في أعيان القرن الثاني عشر در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور