الفقه و مسائل طبية
| نام کتاب | الفقه و مسائل طبیة |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | محسنی، محمد آصف (نويسنده) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | BP 198/6 /پ4م3 |
| موضوع | اسلام و پزشکی
پزشکی (فقه) مسایل مستحدثه |
| ناشر | بوستان کتاب قم (انتشارات دفتر تبليغات اسلامی حوزه علميه قم) |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1382 هـ.ش یا 1426 هـ.ق |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE296AUTOMATIONCODE |
الفقه و مسائل طيبة نوشته آیت‌الله محمد آصف محسنى، مجموعه‌اى از احكام پزشکى و ديدگاه‌هاى اسلامى درباره موضوعات متعدد مربوط به پزشکى و بهداشت فردى و عمومى، به زبان عربى و همت محمدحسين مولوى، بوذر ديلمى معزى و ولىّ قربانى تصحيح و تحقيق شده و توسط مؤسسه بوستان كتاب قم به چاپ رسيده است.
انگيزه تأليف
مؤلف برخلاف اكثر نويسندگان انگيزه خود را از نوشتن اين كتاب بالا بردن سطح دانش و معرفت خود به احكام فقهى بيان كرده و در تلاش است احكام فقهى پزشکى را حول محورهاى مشخص شده در كنگره پزشکى اسلامى در كشور كويت تدوين كند.
در اين كنگره پزشکان، مسائل جديد پزشکى و فقه آموختگان، ديدگاه‌هاى فقهى علم پزشکى را بيان كردهاند.
ساختار
كتاب بدون مقدمه وارد مسائل مبتلا به پزشکان و علوم پزشکى و بهداشتى شده و در جلد اول 71 مسئله را مطرح و بحث نموده و در جلد دوم ذيل 42 عنوان به بحث‌هاى فقهى مرتبط با دانش طبابت پرداخته است.
نگارنده منابع و مصادر تحقيق خود را در پاورقى‌ها ذكر كرده است.
گزارش محتوا
در آغاز احكام مرتبط با پزشکان در 4 مسئله مطرح شده است: 1- احكام مربوط به درمان 2- عسر و حرج‌ها و موارد اضطرار درمان مريض‌ها 3- ضمانت پزشکان 4- احكام نظر و لمس بيماران توسط اطباء.
در ادامه مبحث جنين‌شناسى و چگونگى تشكيل و تكوين نطفه انسان از ديدگاه علمى و قرآنى مورد بحث قرار گرفته و پيشرفت‌هاى دانش جنين‌شناسى در ضمينه شناخت جنس جنين و تغيير جنسيت و عمل تلقيح مصنوعى و باردار شدن زنان بدون شوهر مطالعه شده است.
نويسنده تلاش مى‌كند تمام ابعاد وجودى انسان را مورد اشاره قرار دهد و در اين رهگذر به بعد روحى و روانى و ارتباط روح و بدن نيز پرداخته و مسئله مرگ و حالات انسان در اين مرحله از وجود را مورد توجه قرار داده است.
وى سپس فروعات فقهى مربوط به استفاده از مواد نجس و حرام در داروها و مواد غذايى را بيان كرده است. نويسنده تلاش مى‌كند قواعدى كلى كه در فقه شيعه تثبيت شده و مرتبط با موضوع مورد بحث است را از نظر مصداقى با مباحث تطبيق دهد. لذا قاعده طهارت (كل شىء طاهر) و اصل برائت و اصل حليت همه خوردنى‌ها و نوشيدنى‌ها را مورد بحث قرار داده است. او همچنين سعى دارد احكام و فروعى كه به نحوى به جنبه‌هاى بدنى و پزشکى انسان مرتبط مى‌شود را از ديدگاه روايى و فقهى بررسى كند.
براى نمونه بحث‌هايى از بهداشت دهان و دندان، استحاله و انقلاب در برخى اشياء، و استفاده از طلا و ابريشم را مطرح كرده و به دنبال آن مسئله شبيه‌سازى و آثار مثبت و منفى آن را بيان نموده است.
نويسنده در ارائه مطالب ترتيب خاصى را رعايت نكرده و مطالب مورد نظر خود را در مسائل جداگانه مطرح كرده است.
برخى ديگر از مباحث جلد اول عبارتند از: آب‌هاى آلوده، تأثير روزه در سلامتى انسان، جنب شدن زن‌ها بدون نزديكى كردن، تأثير مخرّب انواع شراب‌ها.
جلد دوم اين كتاب سمت و سوى علمى‌ترى گرفته و به مسائل علم جديد و اهميت آن پرداخته است. در آغاز، انقلاب و تحول علمى عصر حاضر در شناخت ميكروب‌ها و دانش ميكروبيولوژى، ژن‌ها و علم ژنتيك را مورد بحث قرار داده و سعى مى‌كند تقابل آنها با شريعت را حل نمايد.
او در ادامه به راه‌هاى تشخيص فرزند در خانواده و شناخت پدر و مادر از طريق آزمايش خون اشاره كرده و آن را يك تحول عظيم در علم انساب مى‌داند.
وى همچنين به طور مفصل بحث ژنتيك و وراثت را مطرح كرده و با ديده تحيّر يافته‌هاى دانشمندان در اين زمينه را بيان مى‌كند و به بحث فقهى در اين باره مى‌پردازد.
وى در ادامه به طرح مباحث زير پرداخته است: مفاسد اجتماعى، آزمايش‌هاى ژنتيك قبل از ازدواج، ازدواج فاميلى، سن ازدواج حقوق سالمندان، وارد شدن به مرحله پيرى و تأثير مراحل قبل از پيرى در اين دوران، توصيه‌هاى پزشکى براى مريض‌ها و پرستاران آنها، حقوق مسن‌ها (پيران) سلول‌هاى مغزى انسان، مرگ مغزى، اسباب موت و علائم آن، عقيم كردن.
پیوندها
مطالعه کتاب الفقه و مسائل طبیة در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور