پژوهشی پیرامون تاریخ تفسیر قرآن کریم (سده نخست هجری)
| نام کتاب | پژوهشی پیرامون تاریخ تفسیر قرآن کریم (سده نخست هجری) |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | مروتی، سهراب (نويسنده) |
| زبان | فارسی |
| کد کنگره | BP 92 /م4پ4 |
| موضوع | تفاسیر - تاریخ
تفاسیر - تاریخ و نقد تفاسیر - قرن 1ق. |
| ناشر | رمز |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1381 هـ.ش |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE2965AUTOMATIONCODE |
معرفى كتاب
پژوهشی پیرامون تاریخ تفسیر قرآن کریم (سده نخست هجری) تألیف سهراب مروتى
كتاب پيرامون يكى از موضوعات مهم و اساسى علوم قرآن،يعنى مسالۀ تاريخ تفسير قرآن نوشته شده است.مؤلف كه يكى از قرآن‌پژوهان معاصر مى‌باشد در اين كتاب مسالۀ تفسير و تاريخ آن را در سدۀ نخست مورد تجزيه و تحليل قرار داده است.وى مطالب كتاب را در پنج فصل بيان نموده كه در فصل اول به كليات پرداخته و در آن تفسير و اهميت آن را تشريح نموده، در فصل دوم پيدايش تفسير كه مربوط به زمان پيامبر(ص) مى‌باشد را بررسى، و در فصل سوم تفسير در زمان صحابه و ويژگى‌هاى تفسير آنان و در فصل چهارم، تفسير در دوران تابعين كه دورۀ گسترش تفسير مى‌باشد را توضيح داده است. وى در فصل پنجم كه فصل آخر مى‌باشد به تحليل نهايى از مباحث گذشته پرداخته، علل عدم دسترسى مردم به روايات تفسيرى را بيان مى‌نمايد.
با توجه به محدودۀ تحقيق كتاب كه مربوط به صد سال اول هجرت مى‌باشد و توضيحات ارائه شده دربارۀ دورۀ تفسير صحابه و تابعين و بررسى اوضاع سياسى اجتماعى هردوره كه نقش مهمى در پيدايش شيوه‌هاى تفسيرى داشته، كتاب مى‌تواند منبع خوبى براى بحث تفسير در سدۀ نخست باشد.
ساختار
كتاب داراى پنج فصل مى‌باشد كه فهرست مطالب آن به قرار زير است:
فصل اول:كليات شامل:
تعريف تفسير، اهميت تفسير و نقد و بررسى تاريخ تفسير.
فصل دوم:دورۀ پيدايش تفسير شامل:
اوضاع سياسى، اجتماعى و فرهنگى، پيامبر و تفسير قرآن و نمونه‌هايى از تفسير پيامبر(ص)
فصل سوم:دورۀ شكل‌گيرى تفسير شامل:
اوضاع سياسى، اجتماعى و فرهنگى، صحابه و تفسير قرآن، اهميت تفسير صحابه، ويژگيهاى تفسير در عصر صحابه، جريان متصل به وحى و نبوت و جريان عمومى تفسير.
فصل چهارم:دورۀ گسترش تفسير شامل:
اوضاع سياسى، اجتماعى و فرهنگى، تابعين و تفسير قرآن، منابع و مصادر تفسير تابعين، ويژگيهاى تفسير تابعين و پيدايش مكاتب تفسيرى.
فصل پنجم:تحليل نهايى شامل:
تحليل نهايى تاريخ تفسير در دورۀ پيدايش، علل عدم دسترسى مردم به روايات تفسيرى و تحليل تاريخ تفسير در دوره‌هاى شكل‌گيرى و گسترش.
ويژگى‌ها
- در هردوره از دورانهاى تفسير، ابتدا اوضاع سياسى، اجتماعى و فرهنگى آن دوره را مورد بررسى قرار مى‌دهد.
- در هردوره‌اى، پس از ذكر افراد معروف و مفسرين شايسته آن دوره، نمونه‌هاى از آيات تفسير شده را ذكر مى‌نمايد.
- در فصل چهارم:پيرامون گسترش تفسير بحث نموده و مى‌گويد اين دوره مربوط است به دورۀ تابعين، لذا منابع و مصادر تفسيرى و ويژگيهاى تفسير آنها را بيان مى‌نمايد.
- در همين فصل مكاتب تفسيرى بوجود آمده در عصر تابعين را كه عبارتند از مكتب تفسيرى مكه، مدينه، كوفه و بصره ذكر و مهمترين و معروفترين مفسران هركدام از مكاتب را همراه با شرح مختصرى از زندگى آنان نام مى‌برد.
- در فصل سوم:به دورۀ شكل‌گيرى تفسير كه دوران صحابه مى‌باشد پرداخته كه پس از ذكر ويژگيهاى تفاسير اين دوره، نمونه‌هاى از آيات تفسير شده توسط حضرت على(ع) و امام حسن(ع) و امام حسين(ع) و امام سجاد(ع) را ذكر مى‌نمايد.
- در فصل دوم:پيرامون دورۀ پيدايش تفسير سخن گفته، نقش پيامبر(ص) در تفسير قرآن و مقدار آيات تفسير شده توسط آن حضرت را توضيح مى‌دهد.
پیوندها
مطالعه کتاب پژوهشی پیرامون تاریخ تفسیر قرآن کریم (سده نخست هجری) در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور