نور ملکوت قرآن از قسمت أنوار الملكوت
| نام کتاب | نور ملکوت قرآن از قسمت أنوار الملکوت |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | حسینی طهرانی، محمدحسین (نويسنده) |
| زبان | فارسی |
| کد کنگره | BP 65/53 /ح5ن9 |
| موضوع | قرآن - بررسی و شناخت
قرآن - تحقیق |
| ناشر | علامه طباطبايی ج: 1
نور ملکوت قرآن ج: 2, 3, 4 |
| مکان نشر | مشهد مقدس - ایران |
| سال نشر | 1416 هـ.ق |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE3216AUTOMATIONCODE |
معرفى كتاب
نور ملكوت قرآناثرى است به فارسى تأليف علامه سيد محمدحسین حسينى طهرانى.اين مجموعه، قسمت اول از دورۀ «انوار الملكوت» (شامل نور ملكوت قرآن، نور ملكوت مسجد، نور ملكوت نماز، نور ملكوت روزه و نور ملكوت دعا) مى‌باشد.
مجموعه نور ملكوت قرآن در چهار مجلّد تدوين شده و در آن پيرامون هدايت قرآن به بهترين آئين‌ها و سبل سلام، جاودانگى احكام قرآن، عدم نسخ قرآن، ده اشكال بر مقاله قبض و بسط تئوريك شريعت، پياده و عملى شدن يكايك آيات قرآن در هر عصر، ردّ نظريه كنترل جمعيت و تحديد نسل، نقش و موقعيت قرآن به عنوان يك كتاب آسمانى، نقد و بررسى برخى از كج‌فهمى‌ها از آيات كريمۀ قرآن مجيد، توحيدى بودن منطق قرآن، بيان قرآن در خطاهاى تورات و انجيل، احكام قرآن در مورد جهاد، قتل، بردگى و فديه، تأثير قرآن در تربيت انسان كامل، عظمت اخلاق قرآن، بيان كيفيت خلقت انسان و سيارات در قرآن، بحث و اشكال در مورد فرضيه داروين.طريق تشخيص اسرائيليات از روايات معتبره، سير قرآن در آيات أنفسى و آفاقى، بيان محكمات و متشابهات در قرآن، كيفيت قرائت قرآن در نماز و غير آن، دعوت آيات آفاقيه به توحيد و مكارم اخلاق، عربيت و اعجاز قرآن، عظمت و اصالت قرآن كريم، تأثير قرآن در تمدن عظيم اسلامى، بيان كيفيت كتابت و طبع قرآن، قاطعيت و واسعيّت قرآن عظيم، لغات و اصطلاحات بديعۀ قرآنيه، غيرقابل تغيير بودن و عمومیت قرآن مجيدثبوت تواتر لفظى عبارات قرآنى، عدم جواز قرائت قرآن به قرائت غيرمتواتره، مراد از احرف سبعه و كيفيت جمع‌آورى و تدوين قرآن مجيد بحث شده است.
ساختار كتاب
كتاب در چهار مجلد منتشر شده است:
جلد اول:مشتمل بر يك مقدمه و سه بحث ذيل مى‌باشد:بحث اول:قرآن، راهنما به بهترين آئين‌هاست.بحث دوم:قرآن‌هادى سبل سلام و گرايش از ظلمت به نور و ورود در صراط مستقيم است.بحث سوم:احكام قرآن منطبق بر حق و جاودانى است.
در پايان اين جلد ضميمه‌اى موجود است شامل دو بخش:اصطلاحات و ضمائم.در بخش اصلاحات موارد لازم الاصلاح به همراه تصحيح لازم درج شده و در بخش ضمائم، تعليقه‌هايى كه مؤلف محترم پس از طبع كتاب بدان افزوده‌اند آمده است.
جلد دوم:بحث چهارم: «قرآن روشن‌كنندۀ همه چيز است و قابل نسخ نيست» که شامل مطالبى چون:خطبۀ اميرالمؤمنين در جامعيت قرآن، اصل نوع انسان، بحث و اشكال در مورد فرضيه داروين، اشكالات ده‌گانه مقاله قبض و بسط تئوريك شريعت، معنى و مراد فطرت بنابر تفسير علامه طباطبايى و...مى‌باشد.در پايان اين جلد فهرست ساير تأليفات مؤلف آمده است.
جلد سوم:شامل بحث پنجم: «منطق قرآن، توحيد خالص در جميع شؤون است» عناوينى چون:صراحت آيات قرآن در توحيد، ايجاب جهاد، نظريۀ اسلام دربارۀ بردگى، فلسفه جهاد در اسلام، حرّيت انسان و...را دربرمى‌گيرد.
بحث ششم: «سير قرآن در آيات أنفسى» شامل مطالبى چون:معنای «متشابه» و «مثانى» از ديدگاه علامه طباطبايى، تفسير معناى محكمات و متشابهات در قرآن، كيفيت قرائت قرآن كريم توسط حضرت رسول(ص) و...مى‌باشد.
بحث هفتم: «ثمرۀ قرآن، تربيت انسان كامل است» مطالبى چون:قرآن مجيد داراى دو مرحلۀ حقيقت و نزول، آيات قرآن كه تأويلش دربارۀ امامان است، حقيقت معناى تأويل در آيات قرآن و...را دربرمى‌گيرد.در پايان هم فهرست تأليفات مؤلف آمده است.
جلد چهارم:شامل:بحث هشتم: «سير قرآن در آيات آفاقى و عظمت اخلاق آن» به بررسى دعوت قرآن به تفكر در اشياء خارج و مصنوعات خداوند، حركت جوهريه ملا صدرا و دستورات اخلاقى قرآن مى‌پردازد.بحث نهم: «عربيت و اعجاز قرآن» به بررسى مزيت زبان عربى، حكمت نزول قرآن به زبان عربى، لزوم تكلم به زبان عربى براى جميع مسلمانان، كوششهاى استعمار براى برانداختن زبان عربى و قرآن در ممالك اسلامى مى‌پردازد.
بحث دهم: «عظمت و اصالت قرآن كريم» به بررسى تأثير قرآن در پيدايش تمدن عظيم اسلامى، كيفيت جمع‌آورى و نامگذارى آيات و سور در زمان پيامبر، كتابت قرآن، و...مى‌پردازد. بحث يازدهم: «قاطعيت و واسعيت قرآن عظيم» شامل اخبار غيبى قرآن، لغات و اصطلاحات بديعۀ قرآنيه نظير واژه حق، شجرۀ ملعونه،ضلال و...، حجيت سنت و...مى‌باشد.
بحث دوازدهم: «غيرقابل تغيير بودن و عمومیت قرآن مجيد» شامل مباحثى چون:ثبوت‌تواتر لفظى آيات قرآن، تاريخ تدوين و جمع‌آورى قرآن، پنج دليل بر ردّ قول به عدم تواتر قرائات سبعه، مراد از احرف سبعه و...مى‌باشد.در پايان هم به معرفى تأليفات و آثار مؤلف پرداخته شده است.
در ذيل هريك از عناوين يادشده، دهها بحث ارزشمند و مفيد فرعى قرآنى آورده شده و به مباحث گستردۀ تفسيرى نيز پرداخته شده است.در ابتداى هريك از مجلدات نيز برخى عناوين برگزيده و مطالب مهمّه هر جلد به همراه فهرست مطالب آن جلد آمده است.
نسخه‌شناسى
نويسنده كتاب مرحوم علامه سيد محمدحسین حسينى طهرانى است.
4 مجلد از اين كتاب در قطع وزيرى با جلد گالينگور به چاپ رسيده است:
جلد اول:در 401 صفحه در سال 1410 هجرى قمرى براى بار نخست.
جلد دوم:در 633 صفحه در سال 1421 هجرى قمرى براى بار سوم.
جلد سوم:در 422 صفحه در سال 1421 هجرى قمرى براى بار دوم.
جلد چهارم:در 511 صفحه در سال 1421 هجرى قمرى براى بار دوم.
اين كتاب از سوی «انتشارات علامه طباطبايى» مشهد به چاپ رسيده است.
منابع مقاله
- خرمشاهى، بهاءالدين، دانشنامه قرآن، ج دوم، ص 2282
- عقيقى بخشايشى، طبقات مفسران شيعه، ج 5، ص 262