سلافة العصر في محاسن الشعراء بكل مصر
| نام کتاب | سلافة العصر في محاسن الشعراء بکل مصر |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | مدنی، علیخان بن احمد (نويسنده) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | PJA 2164 /م4س8 |
| موضوع | شاعران عرب - سرگذشت نامه
شعر عربی - تاریخ و نقد شعر عربی - مجموعه‌ها |
| ناشر | مرتضوی |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1383 هـ.ش |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE11706AUTOMATIONCODE |
معرفى اجمالى
«سلافة العصر في محاسن الشعراء بكل مصر»، تأليف سيد صدرالدين على بن نظام‌الدين احمد بن معصوم حسينى، مشهور به سيد على‌خان مدنى شيرازى، كتابى است درباره اعيان عام و خاص هم‌عصر نويسنده از شهرهاى مختلف.
نويسنده، كتاب را در سال 1081 شروع و در سال 1082 به اتمام رسانده است (ر.ك: طهرانى، آقابزرگ، ج12، ص212).
ساختار
كتاب با دو مقدمه از ناشر و نويسنده آغاز و مطالب در پنج قسم و يك خاتمه تنظيم شده است.
نويسنده در هر مورد، ابتدا به نام و نسب فرد مورد نظر اشاره نموده و سپس به‌عنوان نمونه، اشعارى را از وى ذكر كرده است.
نثر كتاب، به زبانى اديبانه و مسجع بوده و همراه با عبارت‌پردازى و موزون مى‌باشد.
گزارش محتوا
در مقدمه ناشر، ابتدا به نام و موضوع كتاب اشاره شده و سپس زندگى‌نامه مختصرى از نويسنده، ارائه شده است (مقدمه ناشر، ص3).
در مقدمه نويسنده، اشاره كوتاهى به موضوع پنج قسم شده است (مقدمه دوم، ص5-9).
در قسم اول، به ذكر و معرفى بزرگان و شعراى دو شهر مكه و مدينه پرداخته شده است. اولين فرد معرفى‌شده در اين قسم، امير نظام‌الدين احمد بن امير محمد معصوم، پدر مؤلف مى‌باشد (متن كتاب، ص10).
از ديگر افراد معرفى‌شده در اين قسم، عبارتند از: سيد احمد بن مسعود بن شريف حسن بن بركات حسنى (همان، ص22)؛ سيد عمادالدين بن بركات بن جعفر بن بركات (همان، ص31)، سيد محمد بن يحيى بن امير نظام‌الدين احمد حسينى (همان، ص36) و...
در قسم دوم، به معرفى شعراى شام، مصر و اطراف آن پرداخته شده كه از جمله آنها عبارتند از: سيد نورالدين على بن ابوالحسن حسينى شامى عاملى (همان، ص302)؛ شيخ حسن زين‌الدين شهيد (همان، ص304)؛ شيخ نجيب‌الدين على بن محمد بن مكى شامى عاملى (همان، ص310)؛ شيخ محمد بن على بن احمد حرفوشى حويزى شامى (همان، ص315) و...
محاسن اهل يمن و ترجمه شاعران آن، در قسم سوم آمده است كه سيد محمد بن عبدالله بن شرف‌الدين يحيى زيدى يمنى (همان، ص422)؛ سيد محمد بن عبدالله بن هادى (همان، ص440)؛ سيد حسين بن مطهر يمنى (همان، ص441)؛ سيد زيد بن على بن ابراهيم حجاف (همان، ص447) و شيخ عبدالرحمن بن مهدى عقبى يمنى (همان، ص458)، از جمله آنها مى‌باشند.
در قسم چهارم، با محاسن و شعراى اهل عجم، بحرين و عراق آشنا خواهيم شد كه از جمله ايشان، مى‌توان به حكيم ابوالحسين بن ابراهيم طبيب شيرازى (همان، ص481)؛ ملا فرج‌الله شوشترى (همان، ص484)؛ سيد ابوعلى ماجد بن هاشم بن على بن مرتضى بن على بن ماجد حسينى بحرانى (همان، ص492)؛ سيد ابوعبدالله محمد بن عبدالله حسينى بن ابراهيم بن شبابه بحرانى (همان، 497) و ناصر بن سليمان قارونى بحرانى (همان، ص514) اشاره نمود.
در آخرين قسم، به معرفى محاسن و شعراى اهل مغرب پرداخته شده است. اين قسم كوتاه‌ترين بخش كتاب بوده و فقط هشت نفر را در خود جاى داده است كه عبارتند از: ابوالعباس احمد المنصوربالله بن ابوعبدالله (همان، ص562)؛ سيد احمد حسنى مغربى (همان، ص565)؛ سيد على مغربى معروف به اخضرى (همان، ص573)؛ ابوفارس عبدالعزيز محمد فشتالى (همان، ص574)؛ شيخ احمد بن محمد معروف به مقرى مغربى مالكى (همان، ص581)؛ ابوالحسن على بن احمد شامى مغربى (همان، ص581)؛ ابوعبدالله بن احمد مكلاتى فاسى (همان، ص595) و شيخ محمد بن يوسف مراكشى ناملى (همان، ص596).
مؤلف در خاتمه كتاب، ضمن عذرخواهى از كسانى كه نامشان را به‌خاطر عدم اطلاع بر آثارشان در اين اثر نياورده، به تاريخ اتمام كتابت اين نسخه از كتاب، تصريح نموده است (همان، ص598-599).
وضعيت كتاب
فهرست مطالب، در انتهاى كتاب آمده است.
كتاب، فاقد پاورقى است.
منابع مقاله
1. مقدمه و متن كتاب.
2. طهرانى، آقابزرگ، «الذريعة إلى تصانيف الشيعة»، بيروت، دارالأضواء، 1403ق.
پیوندها