تيسير علم التجويد للمبتدئين
| نام کتاب | تیسیر علم التجوید للمبتدئین |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | الکتاب مدعم بتدریبات عملیه و اسئله للمناقشه تعین القاری علی تجوید القرآن الکریم |
| پدیدآورندگان | حسین، مصطفی (نويسنده) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | BP 74/5 /ح5ت9 |
| موضوع | قرآن - تجوید - راهنمای آموزشی |
| ناشر | مکتبة عباد الرحمن |
| مکان نشر | مصر - |
| سال نشر | 1427 هـ.ق یا 2006 م |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE10367AUTOMATIONCODE |
تيسير علم التجويد للمبتدئين تألیف ابى عبدالرحمن مصطفى حسين به زبان عربى جهت آشنايى مبتديان با علم تجويد و روخوانى قرآن ميباشد.
ساختار
شامل مقدمه مؤلف و هفده درس مى باشد، عبارات و اصطلاحات آسان، روشى ساده بدون پيچيدگى در كلام و عدم اخلال به مواد علمى كتاب با استدلال به احاديث صحيح و عدم تعرض به اختلافات و اقتصار بر اقوال راجح. جهت فهم بيشتر در هر درس مثالها و سئوالهايى مطرح و جواب داده شده و در آخر تمرينهايى ذكر و به ابوابى كه براى مبتديها مناسب نمى باشد مانند مقطوع و موصول اشاره‌اى نشده است.
گزارش محتوا
پس از تعريف معناى لغوى و اصطلاحى علم تجويد، فايده‌ى آن تلفّظ بهتر و صيانت زبان از خطاى در تلاوت قرآن دانسته و در فرض كفايت، بقيه مردم تكليف ندارند و الّا همه مسئول هستند زيرا با استناد به كتاب، سنّت و اجماع، تعليم و تعلمش را بر همگان واجب است. مقصود از تلاوت قرآن فهم معانى و عملى به آن است بدين جهت خواندن كم قرآن همراه تدبّر را افضل از خواندن زياد بدون تدبّر دانسته، چند آيه و روايت در فضيلت تلاوت، تعليم، تلاوت و آداب قرائت قرآن بيان می‌شود.
نگارنده لحن را خطاى در تلاوت قرآن و بر دو قسم جلى و خفى تقسيم كرده‌اند، استعاذه را با استناد به قول جمهور مستحب و درخاتمه همين بحث با استفاده از آيه 98 سور توبه ميفرمايند: ابتداى سوره‌ى توبه شامل امر به كشتن، حصر كردن و... بوده كه با بسمله كه امان و رحمتى ازسوى خداوند است نمی‌سازد.
ايشان قبل از سخن از نون ساكنه و تنوين، از غنه كه اصل در اين باب است را موردبررسى قرار داده و مخرج و مقدار آن را بيان می‌كند، سپس انواع اظهار، ادغام، اقلاب، اخفات و استثنائاتشان را بررسى می‌كند. جهت سهولت حفظيّات از رموزى كه توسط برخى علماء در اين زمينه وضع شده استفاده و در حكم لام الفعل ساكن اگر بعد آن حرف هجاء بجز لام و راء باشد، اظهار و در لام و راء ادغام را اختيار كرده‌اند. او معتقد است كه بحث مخارج حروف از اهم ابواب تجويد است بدين جهت فراگيرى آنرا براى هركسى كه قصد خواندن قرآن دارد را واجب دانسته و جهت شناخت مخارج حروف مينويسد: ابتدا حروف را چه ساكن يا مشدّد بعد همزه قطع قرار داده، سپس به آن حركتى داده و تلفظ ميكنيم مثل اب _ ابّ.
درتعداد صفات حروف متذكر اختلاف علماء شده و قول به هفده صفت را كه قول جمهور و ابن الجزرى ميباشد را ترجيح داده‌اند. على رغم اينكه حروف واو از دو لب خارج می‌شود آن را در حروف اصوات آورده زيرا يا ملحق به حروف جوفيه می‌شود يا با باز شدن لبها تلفظ می‌شود. مؤلف پس از يادآورى لزوم تدبر به هنگام تلاوت، بر اهميّت وقف و ابتدا كه از مهمترين ابواب تحويد است، تاكيد و ميفرمايد: به هنگام وقف و ابتدا بايد مراعات معنى آيات بشود و معناى وقف را توقف از قرائت براى زمانى كوتاه كه قارى در آن تنفّس كرده و قصد ادامه دارد، ميداند.
در آخر به امورى كه هنگام قرائت حفص از عاصم واجب است، اشاره كرده و معتقدند در قرائت بايد استاد باشد و كتاب تجويد و شرايط ديگر را وسيله‌اى در يادگيرى ميدانند.
وضعيت كتاب
در آخر كتاب فهرست موضوعات آمده و در پاورقى به بعضى نكات به اختصار اشاره شده است.
پیوندها
مطالعه کتاب تیسیر علم التجوید للمبتدئین در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور