تواتر القرآن
| نام کتاب | تواتر القرآن |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | گرامی، محمدهادی (مصحح)
حر عاملی، محمد بن حسن (نويسنده) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | BP 89/2 /ح4ت9* |
| موضوع | قرآن - تحریف
قرآن - جمع و گردآوری |
| ناشر | دار الکتب الإسلامیة |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1426 هـ.ق |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE3012AUTOMATIONCODE |
تواتر القرآن رساله‌اى است كه ردّ يكى از معاصرين علاّمه حلّى كه مدّعى وجود زياده و تحريف و نقصان در قرآن كريم است، توسط علامه نگاشته شده است.
شيخ حرّ عاملى با قول به تواتر قرآن موجود معتقد است كه اين تواتر با وجود زياده و كاستى در قرآن كريم معارضه مى‌كند.
سپس براى اثبات تواتر قرآن وجوهى را ذكر مى‌كند كه در صورت اثبات تواتر قرآن وجود زياده و تحريف در قرآن منتفى خواهد شد.
پس از آن مؤلف فصلى را به اخبارى كه بر عدم تحريف قرآن كريم دلالت مى‌كند اختصاص داده سپس هرآنچه كه معاصر وى از طرق مخالفان در اثبات مدّعاى خويش نقل مى‌كند را بازگو كرده و به يكايك آنها پاسخ مى‌گويد.
مصحّح رسالۀ حاضر معتقد است برخلاف گمان برخى افراد كه مرحوم شيخ حرّ عاملى را جزو قائلين به وقوع زياده و تحريف در قرآن مى‌دانند، ايشان قطعا به اين امر معتقد نيست اما در مورد وجود نقصان و كاستى در قرآن بعضى عبارات رساله به اين مطلب اشاره دارد.
اما جواز وقوع نقص در قرآن را در صورتى مى‌پذيرد كه به تواتر قرآن ضررى نرساند.
مرحوم شيخ حرّ عاملى در اين رساله بين زيادة و نقصان و تحريف فرق گذارده در حاليكه برخى از محققين بر تمام اين امور «تحريف» را اطلاق كرده‌اند.
بطور كلّى مرحوم عاملى در اين رساله در صدد اثبات تواتر قرآن كريم است و معتقد است وقوع نقص به اين تواتر ضررى نمى‌رساند، هرچند از برخى عبارات ايشان چنين برمى‌آيد كه ايشان قائل به عدم وجود نقص در قرآن موجود هستند.
ساختار كتاب
كتاب مشتمل بر مقدمه‌اى از مصحّح كه به معرفى مرحوم مؤلف و معرفى رسالۀ حاضر مى‌پردازد مى‌باشد.پس از آن مقدمۀ مؤلف و فصول ذيل واقع شده است:
فصل: «في اثبات تواتر القرآن».در اين فصل دوازده دليل بر تواتر قرآن اقامه مى‌شود.
فصل: «في الاخبار الدالّة على عدم تحريف الكتاب»
فصل: «في ذكر شبهات المعاصر»
فصل: «في ردّ ما تمسّك به المعاصر» در اين فصل وجوه چهارگانه‌اى به شرح ذيل در ردّ مدعاى دانشمند معاصر علامه اقامه مى‌شود:
الوجه الاول: في ردّ ما روى في كيفيّة جمع القرآن.
الوجه الثاني:و هو ما نقله من كثرة القرائات و انقسامها الى المتواترة و الشّاذّة.
الوجه الثالث:و هو ما روى أنّ كلّ ما وقع في الأمم الماضية يقع مثله في هذه الأمّة.
الوجه الرابع: فيما استدلّ به من أخبار الخاصّة في التحريف.
در پايان نيز تصوير دو صفحه از نسخه خطى رسالۀ حاضر و مصادر تحقيق اين رساله توسط مصحح به آن افزوده شده است.
نسخه شناسى
- نسخه خطى ميرزا محمد على أردوبادى در نجف اشرف.
- نسخۀ كتابخانه مجلس شوراى اسلامى، تهران به شماره 4471.
نسخه برنامه با تصحيح آقاى سيد محمد هادى گرامى و به زبان عربى در قطع وزيرى با جلد شوميز در 126 صفحه براى بار نخست در سال 1384 ه.ش1426/ ه.ق توسط «دار الكتب الاسلامية» تهران منتشر شده است.
منبع
مقدمه مصحّح و متن كتاب