منظومة في الرضاع
| نام کتاب | منظومة في الرضاع |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | الارجوزة الرضاعیة و شرحها |
| پدیدآورندگان | موسوی عاملی، محمد بن صالح (نويسنده)
خادمی، محمدعلی (محقق) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | BP 189/5 /م8م8 |
| موضوع | شیر مادر (فقه) |
| ناشر | انصاريان |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1419 هـ.ق |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE448AUTOMATIONCODE |
منظومة في الرضاع تألیف سيد محمد بن صالح صدرالدين صدر جبل عاملى(م 1263 ق)
نام ديگر كتاب الأرجوزة الرضاعية و شرحها می‌باشد.
موضوع
اين كتاب مجموعه‌اى از شعرها و شرح آنها در موضوع شير دادن و احكام آنها مى‌باشد.
مؤلف در ابتدا اين مباحث را با شعر بيان نموده و سپس به شرح آن پرداخته است.
آقا بزرگ تهرانى در سه جاى الذريعةيعنى جلد 476/1، جلد 603/9، ج 191/11 به آن اشاره نموده و از آن به «المنظومة و شرحها» تعبير نموده است.
از موضوعات مهمى كه در فقه به آن توجه شده، مسئله رضاع(شير دادن) و احكام آن مى‌باشد كه در اطراف آن نظريات و آراء مختلفى از فقهاى بزرگ مطرح شده است.
اين مبحث گاهى در ضمن موسوعه‌هاى فقهى بيان شده و گاهى نيز كتابهاى مستقلى در اين موضوع نوشته شده است.
در الذريعة ج 47/1،476، و جلد 11 صفحات 188 تا 195 به عناوين رسالة في الرضاع، و الرسالة الرضاعيّة به بيش از 50 كتاب اشاره شده است.
در بين مؤلفين اين آثار نام بزرگانى از فقهاء مثل آخوند خراسانى(م 1329 ق)،محمدتقى مجلسى (م 1070 ق)،
محمد باقرمجلسى (م 1111 ق)،محقق كركى (م 940 ق)،شيخ حر عاملى(م 1104 ق)، شيخ مهدى بحر العلوم(م 1212 ق)را مى‌توان نام برد.
سبك كتاب آميخته‌اى از فقه رساله‌اى و فقه استدلالى است كه در آن به كتابهاى فقهى همچون المقنع شيخ صدوق(م 381 ق)، النهاية، المبسوط،الخلاف از شيخ طوسى(م 460 ق)، السرائر ابن ادريس (م 598 ق)، الشرايع محقق حلى (م 676 ق)، ارشاد الاذهان، تحرير الاحكام، تذكرة الفقهاء به قواعد الاحكام، مختلف الشيعه علامه حلّى(م 726 ق)، اللمعة شهيد اول(م 876 ق)، روضة البهيّة،شهيد ثانى(م 966 ق) استناد شده است.
در بين اين بزرگان، مؤلف بيش از همه از رياض المسائلمحقق ثانى (م 940 ق) و كفاية الاحكام محقق سبزوارى مطالبى را نقل و مورد بررسى قرار داده است.
اگر چه مؤلف در اين كتاب به آثار و تأليفاتش در اصول فقه ارجاع داده است اما اين كتاب اولين اثر فقهى وى مى‌باشد.
ناشرين كتاب در مقدمه آن به شرح ميرزا محمدتقى شيرازى (م 1338 ق) بر آن اشاره نموده‌اند اگر چه موفق به پيدا كردن آن در كتابخانه‌هاى ايران نشده‌اند امّا در الذريعة ج 476/1 به اين شرح
اشاره شده است و در ج 71/13 آقا بزرگ تهرانى دربارۀ آن مى‌نويسد:
هو شرح مبسوط كبير رأيته فى مكتبته.
تأريخ تأليف
اين كتاب در سال 1223ق پايان يافته است.
نسخه‌ها
در الذريعة ج 476/1 به نسخه‌اى از آن در كتابخانه علامه شيخ هادى آن كاشف الغطاء اشاره شده است.
در چاپ كتاب موجود از چهار نسخه خطى استفاده شده كه عبارتند از:
- نسخه مرحوم آیت‌الله حاج آقا حسين خادمى.اين نسخه اصل در چاپ كتاب بوده و ساير نسخه‌ها با آن مقابله شده است و بعضى از حواشى مؤلف در آن قرار دارد.
- نسخه كتابخانه مجلس شوراى اسلامى كه با رمزش، مشخص شده است.
- نسخه كتابخانه مرحوم صفائى خراسانى كه با رمز س مشخص شده است.
- نسخه كتابخانه حجة الاسلام سيد محمد روضاتى كه با رمز (ر) مشخص شده است.
تاريخ انتشار
كتاب موجود در سال 1419ق توسط موسسه انصاريان در انتشارات صدرا چاپ شده است.
تحقيق و تصحيح آن توسط سيد محمد على خادمى انجام شده است كه مرحوم آیت‌الله حاج آقا حسين خادمى او را به اين كار تشويق كرده است.