ابن فاتک، مبشر بن فاتک
| نام | ابن‌فاتک، مبشر بن فاتک |
|---|---|
| نام های دیگر | ابن‌فاتک، مبشر بن فاتک
ابن‌فاتک الآمدی، ابوالوفاء محمودالدوله مبشر بن فاتک ابوالوفاء محمودالدوله مبشر بن فاتک |
| نام پدر | |
| متولد | |
| محل تولد | |
| رحلت | 500 هـ.ق |
| اساتید | |
| برخی آثار | مختار الحکم و محاسن الکلم |
| کد مؤلف | AUTHORCODE3055AUTHORCODE |
«ابوالوفاء مبشر بن فاتك آمرى» اصالتاً دمشقى است، ولى مصر را وطن خود قرار داد، به گونه‌اى كه در آن ديار به عنوان يكى از امراء و علماى آنجا گرديد.
وى در ايام حكومت ظاهر و مستنصر، از حاكمان فاطمى مصر، جايگاه ارزنده‌اى داشت. با اين حال نه از سال تولد او گزارش نقل شده و نه سال وفات او، هر چند با توجه به اساتيد او مى‌توان به تاريخ تقريبى زندگى او دست يافت.
از جمله اساتيد او مى‌توان به رياضى‌دان بزرگ اسلامى، ابوعلى محمّد بن حسن بن هيثم (متوفى 430ق)، ابوالحسن معروف به ابن آمدى و ابوالحسن على بن رضوان (متوفى 453ق) اشاره كرد. با توجه به اين تاريخ‌ها مى‌توان گفت به احتمال زياد وى در دهه اول قرن پنجم ديده به جهان گشوده است.
اما در زمينه تحصيل او بايد گفت وى علوم هيأت و رياضى را از محضر ابن هيثم فراگرفت و در زمينه فلسفه و حكمت به تلمذ نزد ابن آمدى پرداخت و دانش پزشكى را از طبيب مشهور مصرى، ابن رضوان آموخت.
از شاگردان او نيز مى‌توان به ابوالخير سلامة بن مبارك رحمون، پزشك يهودى اشاره كرد. البته چنان كه قطفى گفته، ابوالوفاء داراى شاگردان بى‌شمارى در علوم مختلف بود.
تأليفات
وى بسيار اهل نويسندگى بود، به گونه‌اى كه نقل شده چنان به کتاب و نويسندگى علاقه داشت كه سبب شده بود به همسرش چندان توجهى نكند. از اين رو نقل شده كه پس از مرگ، همسرش تمامى کتاب‌هاى وى را در رودخانه ريخت و با اين كار انتقام خود را از کتاب‌ها گرفت. به هر حال اين تأليفات از وى گزارش شده است:
1. البداية في المنطق.
2. الوصايا و الامثال و الموجز من حكم الاقوال.
3. کتاب في الطب.
4. مختار الحكم و محاسن الكلم.
5. سيرة المستنصر.
از ميان آثار او، تنها کتاب مختار الحكم و محاسن الكلم به دست ما رسيده است.
وفات
از تاريخ دقيق وفات او چيز چندانى نمى‌دانيم. البته قطفى گفته است كه وى در دهه آخر قرن پنجم فوت نموده است كه البته مستند آن را نمى‌دانيم و به نظر نمى‌رسد چندان هم صحيح باشد.