الأصول (مباحث الألفاظ)

    از ویکی‌نور
    (تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
    ‏الأصول
    نام کتاب ‏الأصول
    نام های دیگر کتاب مباحث الألفاظ
    پدیدآورندگان حسینی شیرازی، محمد (نويسنده)
    زبان عربی
    کد کنگره ‏BP‎‏ ‎‏159‎‏/‎‏8‎‏ ‎‏/‎‏ح‎‏59‎‏ ‎‏الف‎‏6‎‏ ‎‏1370
    موضوع اصول فقه شیعه - قرن 14
    ناشر موسسة الفکر الاسلامي
    مکان نشر قم - ایران
    سال نشر 1370 هـ.ش یا 1412 هـ.ق
    کد اتوماسیون AUTOMATIONCODE12996AUTOMATIONCODE


    معرّفى اجمالى

    «الاصول(مباحث الالفاظ)»، به زبان عربى، اثر آية الله سيد محمد شيرازى، در باره مباحث الفاظ است.

    ساختار

    كتاب، مشتمل بر پنج بخش است:

    بخش اول، از موضوع علم اصول تا آخر بحث مشتق است؛

    بخش دوم، از اول بحث اوامر تا آخر مبحث تجسم و احباط است؛

    بخش سوم، از بحث ثواب و عقاب در واجب غيرى تا مقدارى از بحث نواهى است؛

    بخش چهارم، از ابتداى بحث اجتماع امر و نهى تا آخر بحث مفهوم وصف است؛

    بخش پنجم، از بحث مفهوم غايت تا آخر بحث مجمل و مبين است.

    گزارش محتوا

    در بخش اول، از علم و موضوع آن، تمايز بين علوم، موضوع علم اصول، تعريف علم اصول، وضع و اقوال پنج‌گانه در باره آن، لفظ و معنا، معناى حرفى، خبر و انشاء، مبهمات، وضع مبهمات، كيفيت مجاز، استعمال لفظ در لفظ، تبعيّت دلالت از اراده، وضع هيئات، علائم حقيقت و مجاز، تعارض احوال، حقيقت شرعيه، صحيح و اعم، اشتراك، استعمال لفظ در بيشتر از يك معنا و مباحث مربوط به مشتق سخن به ميان مى‌آيد.

    در بخش دوم، از معناى«امر»، «امر» به حسب اصطلاح، اعتبار يا عدم اعتبار علو و استعلاء در معناى«امر»، ظهور ماده امر در وجوب، طلب و اراده، جبر و اختيار، معناى صيغه امر، حقيقت امر، وجوب و ندب، جمله‌هاى خبريه‌اى كه در مقام طلب به كار مى‌روند، ظهور صيغه در وجوب، تعبدى و توصلى، متمم الجعل، اصل عملى در صورت شك در مدخليت قصد قربت، اطلاق صيغه و نفسى و عينى و تعيينى بودن وجوب، امر عقيب حظر، مره و تكرار، دفعه و فرد، فور و تراخى، اجزاء، مقدمه واجب، اقسام مقدمه، شرط متأخر، تقسيمات واجب، واجب معلق، وضعيت قيدى كه امرش داير است بين اينكه مال ماده باشد يا هيئت، نفسى و غيرى، شك در نفسيت و غيريت، طاعت و معصيت، خلف وعد و وعيد، تجسم و احباط بحث مى‌شود.

    در بخش سوم، مباحث ثواب و عقاب در واجب غيرى، مقدمه موصله، تقسيم واجب به اصلى و تبعى، شك در اصليت و تبعيّت، مقدمه حرام، ترتّب، جواز امر آمر با علم به انتفاى شرط آن، تعلق اوامر و نواهى به طبايع يا افراد، نسخ وجوب، واجب تخييرى، واجب كفايى، واجب موسع، تخيير عقلى يا شرعى، امر به امر به شىء و بخشى از مباحث نواهى مورد بررسى قرار مى‌گيرد.

    در بخش چهارم، مباحث اجتماع امر و نهى، اصولى بودن مسئله، مندوحه، قدرت، عذر بودن يا نبودن مطلق نسيان، حكم خروج از مغصوب، دلالت نهى بر فساد، مفهوم شرط، انتفاء سنخ حكم و مفهوم وصف مطرح مى‌شود.

    در بخش پنجم، از مفهوم غايت، عام و خاص، تفاوت بين عام و اسماء عدد، نكره در سياق نفى، تخصيص عام، عام مخصّص به مجمل، دوران بين تخصيص و تخصص، فحص از مخصص، خطابات مشافهه(در لزوم فحص از مخصص، فرق نمى‌كند كه عام، به‌صورت خطاب شفاهى باشد يا حكم، بدون خطاب بيان شده باشد)، عام و ضمير(عام با ضمير منفصلى كه به بخشى از افراد آن بازمى‌گردد، تخصيص نمى‌خورد و اگر ضمير، متصل باشد، موجب اجمال عام مى‌گردد)، تخصيص به مفهوم، استثنايى كه در پى چند جمله بيايد، تخصيص كتاب، مطلق و مقيد، مقدمات حكمت، مقصود از«بيان»، تفاوت بين عام و مطلق، سرايت نكردن تقييد يا اطلاق از يك جهت به ساير جهات، حمل مطلق بر مقيد، احكام وضعى و مجمل و مبين بحث مى‌شود.


    وابسته‌ها

    الاصول - مباحث الالفاظ ( بیروت )

    پیوندها