گنجینه رؤیا: ترجمه آيات بينات في حقيقه بعض المنامات

گنجينه رويا: ترجمه آيات بينات في حقيقه بعض المنامات

نام کتاب	گنجينه رويا: ترجمه آيات بينات في حقيقه بعض المنامات
نام های دیگر کتاب	ترجمه آیات بینات فی حقیقه بعض المنامات
پدیدآورندگان	جزایری، علی‌محمد (مترجم) شوشتری، محمد تقی (نويسنده)
زبان	فارسی
کد کنگره	‏BF‎‏ ‎‏1088‎‏ ‎‏/‎‏ع‎‏4‎‏ ‎‏ش‎‏92041‎‏
موضوع	خواب دیدن خواب گزاری
ناشر	جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی
مکان نشر	قم - ایران
سال نشر	1390 هـ.ش
کد اتوماسیون	AUTOMATIONCODE34278AUTOMATIONCODE

معرفى اجمالى

گنجينه رؤيا (ترجمه آيات بينات في حقيقة بعض المنامات)، ترجمه‌اى است فارسى به قلم سيد على‌محمد موسوى جزايرى، از اثر عربى علامه حاج شيخ محمدتقى شيخ شوشترى، در باره «رؤيا» و بعضى «رؤياهاى صادقه».

انگيزه مؤلف از تأليف اين كتاب، تنبه و توجه دادن اذهان به مبدأ متعال و قدرت بى‌منتهاى حى لايزال و باز نمودن دريچه‌اى براى خواننده به‌سوى عالم غيب و ملكوت و جهان ماوراءالطبيعه و اثبات حقيقت روح مجرد، وحى، نبوت، اعجاز و معاد مى‌باشد

ساختار

كتاب با سه مقدمه از محمدعلى شيخ، مترجم و نويسنده آغاز و مطالب در بيست و شش فصل، تنظيم شده است.

نويسنده در ابتدا به بحث پيرامون رؤياهاى معروفى كه در قرآن آمده پرداخته و سپس خواب‌هايى را كه در مورد پيامبران(ع) و معصومين(ع) نقل شده، ذكر كرده است.

گزارش محتوا

در مقدمه نخست، به موضوع كتاب و معرفى مترجم آن پرداخته شده است

در مقدمه مترجم، به ويژگى‌ها و انگيزه نويسنده اشاره گرديده (مقدمه مترجم، ص 8) در مقدمه نويسنده، پس از تعريف رؤيا و پيدايش آن، موضوعات زير مورد بحث و بررسى قرار گرفته است: خواب سرورآفرين در دنيا و آمرزش در آخرت، هشدار به‌وسيله رؤيا، اقسام خواب و راست و دروغ بودن آن، خواب‌هاى معصومين(ع)، علم نجوم، تطبيق رؤيا با تعبيرى كه براى آن مى‌شود، تعبير صحيح مخصوص اهل‌بيت(ع)، نمونه‌هايى از تعبير خواب ابن سيرين، دو فرشته‌اى كه حجاج در خواب ديد، شورش شبيب خارجى، شورش ابن اشعث، سعيد بن مسيب آشناى به تعبير خواب، تأثير زمان در تعبير خواب، دعا جهت حفظ از خواب‌هاى آشفته، خواب ترسناك كفاره گناهان، نظريه انكار صحت خواب‌ها و رد آن و...

در فصل اول، رؤياهايى كه در قرآن ذكر شده، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. اين رؤياها به ترتيب عبارتند از: قصه قربانى حضرت ابراهيم(ع)؛ قصه حضرت يوسف؛ خواب دو يار زندانى حضرت يوسف(ع)؛ خواب عزيز مصر؛ خواب رسول خدا(ص) در باره جنگ بدر؛ خواب پيامبر(ص) راجع به فتح مكه؛ خواب آن حضرت در مورد بنى اميه؛ خواب مادر حضرت موسى(ع)

در فصل دوم، به رؤياهايى پرداخته شده كه راجع به پيامبران گذشته بوده، ولى در قرآن ذكر نشده است. اين رؤياها عبارتند از: بخت النصر و دانيال؛ داستان حضرت ابراهيم(ع) و نمرود؛ خواب فرعون و قيام حضرت موسى(ع)

فصل سوم، به رؤياهايى كه راجع به پيامبر(ص) مى‌باشند اختصاص يافته است. برخى از اين رؤياها عبارتند از: خواب حضرت آمنه(س) مادر پيامبر(ص)؛ خواب عبدالمطلب و كشف و حفر چاه زمزم؛ خواب رقيقه و آمدن باران؛ خواب ابوالمجد واعظ و قصيده قافيه ابوطالب؛ نشانه روشن يا خواب اسعد بن زراره؛ خواب موبدان و حوادث تكان‌دهنده در شب ميلاد رسول خدا(ص)؛ خواب هشداردهنده عاتكه دختر عبدالمطلب؛ خواب جهيم بن صلت و كشته شدن اشراف قريش در جنگ بدر؛ خواب رسول خدا(ص) در جنگ احد؛ دستور پيامبر(ص) به آزادى مرد متهم به قتل؛ سفارش رسول خدا(ص) در باره حضرت عبدالعظيم(ع)؛ كشف توطئه نبش قبر رسول خدا(ص)؛ دستورالعملى براى خواب ديدن پيامبر(ص) و...

در فصل چهارم، خواب‌ها و رؤياهايى كه متعلق به اميرالمؤمنين(ع) هستند، بيان شده است. در ابتداى اين فصل، دعايى جهت خواب ديدن آن حضرت آمده و سپس داستانى به نقل از «مروج الذهب» بدين مضمون نقل شده كه در سال 289ق، مالى از طبرستان از جانب محمد بن زيد به بغداد رسيده بود كه پنهانى ميان آل ابوطالب تقسيم گردد، اما وقتى معتضد آن را مى‌شنود، به او مى‌گويد كه نيازى به پنهان كردن نيست و اين كار را آشكار انجام بده. نويسنده به نقل از مسعودى، معتقد است كه سبب اين‌گونه برخورد عطوفت‌آميز معتضد با آل ابى‌طالب، خوابى بود كه وى ديده و سپس به نقل آن خواب پرداخته است

در فصل پنجم تا شانزدهم، خواب‌هايى كه مربوط به حضرت فاطمه(س)، امام حسن(ع)، امام حسين(ع)، امام سجاد(ع)، امام باقر(ع)، امام صادق(ع)، امام كاظم(ع)، امام رضا(ع) ، امام جواد(ع)، امام هادى(ع)، امام حسن عسكرى(ع) و امام زمان(عج) مى‌باشد، به ترتيب ذكر شده است.

در ساير فصول كتاب نيز به ترتيب، رؤياهايى مربوط به قرآن كريم؛ علما (از جمله يونس بن عبدالرحمان، شيخ كلينى، شيخ صدوق، شيخ مفيد، محدث نورى، سيد رضى، سيد مرتضى، شهيد اول و شهيد ثانى)؛ شعرا (مانند كميت، سيد حميرى، اعشى، ابونواس و ابوعبدالله بن حجاج) و حاكمان (از جمله حاكمان آل‌بويه، مختار، تيمور، آغا محمدخان و حجاج) آمده است.

رؤياهاى مشعر به فرارسيدن مرگ؛ رؤياهاى مشعر به مرگ اولاد؛ رؤياهايى كه تعبير آن‌ها عين رؤياست؛ رؤياهاى طنزآميز؛ رؤياهاى دروغ و رؤياهاى گوناگون، عناوين فصول بعد كتاب مى‌باشد.

اين اثر مانند ساير آثار مؤلف، به علت ويژگى‌هاى آن از جمله تتبع و استقصاى كامل، اتقان و اعتبار مطالب، حسن ترتيب و تبويب، ايراد پاره‌اى پژوهش‌ها و تذكرات لازم و سودمند، از بهترين آثارى است كه در اين زمينه، نگارش يافته است

وضعيت كتاب

فهرست مطالب به‌همراه فهرست منابع و مآخذ مورد استفاده نويسنده، در انتهاى كتاب آمده است.

پاورقى‌ها بيشتر به ذكر منابع اختصاص يافته است.

منابع مقاله

مقدمه و متن كتاب.