تفسیر قرآن پاک
| نام کتاب | تفسیر قرآن پاک |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | عارف نو شاهی، رضا الله شاه (مترجم مقدمه)
شیرانی، حافظ محمودخان (مقدمه نويس) مؤلف ناشناخته (قرن 4 یا 5ق) (نويسنده) رواقی، علی (به کوشش) |
| زبان | فارسی |
| کد کنگره | BP 102 /ت7 |
| موضوع | تفاسیر اهل سنت - قرن 4ق.
تفسیر آیات نثر فارسی - قرن 5ق. |
| ناشر | سازمان مطالعه و تدوين کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت) |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1383 هـ.ش |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE11566AUTOMATIONCODE |
معرفى اجمالى
تفسير قرآن پاك، قطعه‌اى از تفسيرى بى‌نام به فارسى است كه به كوشش و با تعليقات دكتر على رواقى انجام شده است. درباره مؤلف اين تفسير و زمان تأليف آن هيچ اطلاعى در دست نداريم، فقط مى‌توانيم حدس بزنيم كه مؤلف آن در قرن چهارم يا پنجم هجرى مى‌زيسته است.
كتاب حاضر براى دانشجويان رشته زبان و ادبيات فارسى، مقطع كارشناسى، به‌عنوان منبع جنبى درس «متون تفسيرى فارسى» تدوين شده است.
ساختار
كتاب، مشتمل بر مقدمه حافظ محمودخان شيرانى با ترجمه دكتر عارف نوشاهى، مقدمه مترجم و متن كتاب و تعليقات است.
شيوه تفسير كتاب، به‌صورت ممزوج است؛ بدين‌گونه كه بخشى از آيه ذكر و ترجمه و تفسير آن بيان مى‌شود. در تفسير، از اشعار نيز استفاده شده است.
گزارش محتوا
«تفسير قرآن پاك»، در زمره نخستين كوشش‌هاى ايرانيان در بازگرداندن كتاب كريم خداوند به فارسى و نگاشتن تفسير فارسى بر آن است. گذشته از ارجمندى موضوع كتاب و فضل تقدم آن، محققان، اين كتاب را در مطالعه تاريخ زبان فارسى، تاريخ ترجمه از عربى به فارسى و از ديگر جنبه‌هاى زبانى، نظير ساخت واژه و رسم‌الخط و شيوه املاء حائز اهميت و شايان توجه يافته‌اند. خواننده ارجمند براى آشنايى بيشتر با ويژگى‌ها و اهميت كتاب، گذشته از مقاله حافظ محمودخان شيرانى كه به‌عنوان مقدمه اين كتاب آورده شد، از جمله مى‌تواند به منابعى كه در پى مى‌آيد مراجعه كند:
- على اشرف صادقى: زبان تفسير قرآن پاك؛
- آذرتاش آذرنوش: تاريخ ترجمه از عربى به فارسى؛
- حسين داورى آشتيانى: ويژگى‌هاى املائى دست‌نويس تفسير قرآن پاك[۱]
اين تفسير، بخش بازمانده‌اى از تفسيرى كلان است و نسخه در دست از آيه 65 سوره بقره آغاز مى‌شود و تا آيه 151 همان سوره ادامه دارد و شامل 46 برگ است. مى‌توانيم حدس بزنيم كه بخش بازمانده تفسير يك‌چهل‌وسوم كل تفسير قرآن مجيد است و كل تفسير، كمتر از دو هزار برگ نبوده باشد. متأسفانه مقدارى بسيار اندك از آن گنجينه به دست ما رسيده است، اما همين مقدار اندك به اندازه كافى اطلاعات بكر به ما مى‌رساند[۲]
وضعيت كتاب
فهرست مطالب كتاب، در ابتداى اثر پس از مقدمه ناشران آمده است. در انتهاى كتاب چند بخش وجود دارد كه عبارت است از: 1. تعليقات؛ 2. واژه‌هايى كه معنى آنها در متن كتاب آمده است؛ 3. فهرست لغات و تركيبات؛ 4. منابع و مآخذ.
در پاورقى كتاب تصحيح كلمات، توضيحاتى پيرامون برخى الفاظ و عبارات و بخش‌هايى از كتاب كه ناخوانده بوده و مطالب حاشيه نسخه خطى، نوشته شده است.
پانويس
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب.