موسوی اردبیلی، سید عبدالکریم

موسوی اردبیلی، عبد الکریم

نام	موسوی اردبیلی، عبد الکریم
نام های دیگر	آیت الله موسوی اردبیلی اردبیلی، عبد الکریم
نام پدر
متولد	1304 هـ.ش
محل تولد
رحلت	0 هـ.ق
اساتید
برخی آثار
کد مولف	341

«ميركريم موسوى كريمى»، معروف به سيد عبد الكريم موسوى اردبيلى در هشتم بهمن 1304 در شهر اردبيل متولد گرديد. پدرش ميرعبد الرحيم، روحانى بزرگوار و مادرش زنى پارسا بود. وى در دو سالگى مادرش را از دست داد.

تحصيلات خود را در دوران كودكى و در مكتب‌خانه آغاز كرد و در سال 1319ش، وارد مدرسه علميه ملا ابراهيم در شهر اردبيل شد. در دورانى كه وى وارد مدرسه طلبگى گشت، اين مدارس به علت اقدامات رضاشاه رونق چندانى نداشتند؛ مثلاً در همان زمان فقط چهار طلبه در آن مدرسه درس حوزوى مى‌خواندند. بعد از اينكه متفقين خاك ايران را اشغال كردند و رضاشاه بركنار شد، رونق اين مدارس بيشتر شد؛ در نتيجه موسوى اردبيلى در همان مدرسه به تدريس مشغول گرديد.

وى در سال 1322 براى خواندن درس حوزوى در مراتب بالاتر، وارد شهر قم شد و حدوداً سه سال در اين شهر اقامت گزيد. وى در قم از محضر بزرگانى چون سيد محمدرضا گلپايگانى و سيد احمد خوانسارى تلمذ نمود.

در 16 آبان 1324 همراه با يكى از همشهريانش كه هم‌زمان در قم طلبه بود، به طرف نجف حركت كرد و از طريق اروندرود و با قايق به عراق رفت. در نجف وى همراه با هم‌سفرش به مدرسه «سيد» رفت و حدوداً دو سال در نجف اقامت داشت.

بعد از مدتى جو سياسى عراق به هم ريخت و هم‌زمان نامه‌اى نيز حاكى از بيمارى پدرش به دست وى رسيد. مجموع اين رويدادها باعث شد كه وى به همراه دو تن ديگر از دوستانش به قم بازگردد. نخست، تصورش بر اين بود كه دوباره به نجف براى ادامه تحصيل باز خواهد گشت، اما اين گونه نشد. وى در قم فعاليت خود را در حوزه علميه قم ادامه داد و حتى در انتشار مجله‌اى در قم به نام «مكتب اسلام» نيز سهيم بود.

وى در سال 1339 به علت بيمارى و ضعف به توصيه پزشكان مجبور به مراجعت به اردبيل به‌طور موقتى شد. وى فعاليت‌هايى در اردبيل انجام داد كه به علت نيمه‌كاره ماندن اين فعاليت‌ها تا سال 1347 در اردبيل ماند تا اين كارها به پايان برسند. فعاليت‌هاى وى در بازگشت به اردبيل، شامل بازسازى مدارس، تدريس علوم حوزوى و همچنين تصميم به احداث يك كارخانه بود كه با ممانعت شاه روبه‌رو شد.

او در اردبيل فعاليت‌هاى سياسى نيز انجام داد. در زمان جنگ شش روزه اعراب و اسرائيل بود كه در آن زمان حكومت ايران از اسرائيل حمايت و بر ضد اعراب خبر منتشر مى‌كرد كه موسوى اردبيلى در منبرهاى خود به حمايت از اعراب سخنرانى كرد و باعث شد كه حكومت تصميم به دستگيرى وى بگيرد؛ هرچند به خاطر اعتصاب بقيه روحانيون از اين كار منصرف شده، به تذكر اكتفا كرد.

يكى از آثار او كه در اردبيل انتشار يافت، كتاب «جمال ابهى» بود كه در پاسخ به اظهارات بهائيان نوشته شده بود. شهر اردبيل محل زندگى يكى از هجده نفر از پيروان اوليه على‌محمد باب، به نام ملا يوسف اردبيلى بود. بهائيان، ملا يوسف اردبيلى را اهل روستاى ملا يوسف در نزديكى اردبيل مى‌دانند.

وى در سال 1347 به خاطر فشارهاى حكومت تصميم به مهاجرت به تهران مى‌گيرد و براى اينكه دولت متوجه تصميمش نشود، به بهانه كمك به زلزله‌زدگان مشهد از اردبيل خارج مى‌گردد و به تهران مى‌آيد.

در اوايل انقلاب، وى رئيس دستگاه قضايى كشور بود و وظيفه تدوين قوانين كيفرى، جزائى و حقوقى دادگسترى و انطباق آن‌ها با موازين شرع و فقه اسلامى را داشت. عضويت در شوراى انقلاب، عضويت در مجلس خبرگان قانون اساسى، نمايندگى دوره اول مجلس خبرگان رهبرى، دادستانى كل كشور و رياست ديوان عالى كشور از ديگر مسئوليت‌هاى او پس از انقلاب اسلامى است.

وى در سال 1368 در پى فوت امام خمينى(ره) به شهر مقدس قم هجرت كرد و هم‌اكنون در اين شهر اقامت دارد.