علي مع الحق و الحق مع علي عليه‌السلام
| نام کتاب | علي مع الحق و الحق مع علي عليه‌السلام |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | ابومعاش، سعيد (نويسنده) |
| زبان | عربي |
| کد کنگره | |
| موضوع | |
| ناشر | مؤسسة السيدة المعصومة (عليها السلام) |
| مکان نشر | |
| سال نشر | مجلد1: 1431ق |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE32442AUTOMATIONCODE |
معرفی اجمالی
علي مع الحق و الحق مع علي عليه‌السلام نوشته سعید ابومعاش، بیست‌ویکمین اثر از سری کتاب‌های «سلسلة الشيعة الفرقة الناجية» است. موضوع این اثر عربی، امامت است. نویسنده در این اثر سعی کرده روایات رسول خدا(ص)، استنادات امیرالمؤمنین و خلفا و نقل‌قول‌های علما در کتاب‌هایشان، به‌ویژه عالمان اهل سنت درباره «معیت علی و حق» را نقل کند. انگیزه نویسنده از تألیف کتاب، دفع شبهه ابن‌تیمیه مبنی بر جعلی و ضعیف بودن روایت معیت علی و حق است که نویسنده در پایان کتاب [۱]به آن اشاره کرده است.
ساختار
کتاب ساختار مدون و مرتبی ندارد و مطالب آن در چهل‌ونه شماره ذکر شده و در پایان هر روایت یا نقل‌قول، مصادر آن، از شیعه و عامه ذکر شده است. کتب تاریخی چون تاریخ خلفای سیوطی و تاریخ بغداد؛ کتب حدیثی همچون مستدرک حاکم نیشابوری، الجامع الصغیر؛ کتب تفسیری چون مجمع‌البیان طبرسی و تفسیر فخر رازی و... از منابع مورداستفاده نویسنده به شمار می‌رود.
گزارش محتوا
حدیث اول، از جلد سوم صحیح ترمذی از پیامبر اکرم(ص) و با این مضمون است: «رحم الله عليا اللهم أدر الحق معه حيثما دار»، خدا علی را رحمت کند. پروردگارا حق را مدار او بگردان. نویسنده منابع متعددی از عامه را که این حدیث در آن‌ها آمده، ذکر می‌کند[۲] حدیث دوم از حافظ بدخشی در «مفتاح النجا» است که در آن پیامبر(ص) به علی(ع) فرمود: «يا علي إن الحق معك و الحق علی لسانك و في قلبك و بين عينيك»؛ ای علی حق با تو و بر زبان و قلبت و پیش چشم توست. سومین مورد، احتجاج امیرالمؤمنین(ع) در روز شورا است. موفق بن احمد خوارزمی در مناقب آورده که ابوطفیل عامر بن وائله گفت در روز شورا، پیش در نشسته بودم و شنیدم که ... علی(ع) به آنان درباره کلام رسول خدا(ص) «... الحق مع علی و علی مع الحق یدور الحق مع علی کیف دار...» احتجاج کرد و همه وی را تصدیق کردند. مورد چهارم را ابوبکر بغدادی صاحب کتاب «تاریخ بغداد» از قول ام‌سلمه نقل می‌کند. در این روایت از قول ابوثابت نقل شده که بر ام‌سلمه وارد شدم و او اشک‌ریزان عبارات «علی مع الحق و الحق مع علی و لن یفترقا حتی یردا علی الحوض یوم القیامة» را از قول رسول خدا(ص) می‌گفت[۳] بسیاری از مطالب کتاب برگرفته از احادیث نبوی(ع) و اهل‌بیت(ع) است، لکن در میان آن‌ها نقل‌قول حاکمان نیز به چشم می‌خورد؛ بیستمین موردی که نویسنده بر معیت حضرت علی(ع) با حق برمی‌شمرد داستانی از معاویة بن یزید بن معاویة بن ابوسفیان است؛ ابن‌حجر هیثمی در صواعق المحرقه می‌گوید: معاویه بن یزید بعد از مرگ پدرش بالای منبر رفت و گفت این خلافت، ریسمان الهی است و جدم معاویه با علی(ع) که شایسته خلافت بود منازعه و جدال کرد. جدم معاویه، آن کارهای خلافی که انجام داد، رفت به درون قبر و با گناهانش در آنجا قرین گشت؛ سپس پدرم یزید آمد خلافت را تصاحب کرد و اهلیت نداشت و با فرزند دختر رسول خدا(ص) نزاع و جنگ کرد و او هم رفت به درون قبر، چه بد جایگاهی رفته... عترت پیامبر اکرم(ص) را مظلومانه کشت، خمر را مباح دانست، کعبه را ویران کرد، شیرینی خلافت را نتوانست درک کند... به خدا قسم اگر دنیا خیر باشد که ما بهره خویش را از آن گرفته‌ایم و اگر شر باشد پس بس باشد برای خاندان ابوسفیان از آن چیزی که انجام داده‌اند... . ایشان بعدازاین سخنرانی از منبر پایین آمد و خلافت را واگذاشت و ناپدید شد و بعد از چهل روز از دنیا رفت[۴]در این نمونه نیز می‌بینم معاویة بن یزید بر حقانیت و شایستگی حضرت علی(ع) اقرار می‌کند.
چهل و نهمین شماره از موارد کتاب، تبیین شبهه ابن‌تیمیه در کلمات «علی مع الحق و الحق مع علی ...» است. او معتقد است این حدیث، کذب است و هیچ‌کسی آن را حتی با سند ضعیف از پیامبر(ص) نقل نکرده است. نویسنده، پاسخ ابن‌تیمیه را از الغدیر علامه امینی می‌دهد. ایشان با استخراج این روایت از منابع اهل سنت به پاسخگویی به عناد و شبهه مطرح شده ابن‌تیمیه برخاسته است. ایشان در ادامه می‌گوید: عناد ابن‌تیمیه با امیرالمؤمنین(ع) باعث نادیده گرفتن این دست از روایات می‌شود[۵]
وضعیت کتاب
کتاب، فهرست مطالب و منابع و مآخذ و پاورقی ندارد.
پانویس
منبع مقاله
مقدمه و متن کتاب.
وابسته‌ها
پیوندها
مطالعه کتاب علي مع الحق و الحق مع علي عليه‌السلام در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور