المعجم الشامل للمصطلحات العلمية و الدينية
| نام کتاب | المعجم الشامل للمصطلحات العلمیة و الدینیة |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | سرور، ابراهیم حسین (نويسنده) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | BP 5/1 /س4م9 |
| موضوع | اسلام - اصطلاحها و تعبیرها
علوم اسلامی - اصطلاحات و تعبیرها |
| ناشر | دار الهادي |
| مکان نشر | بیروت - لبنان |
| سال نشر | |
| کد اتوماسیون | 11884 |
معرفى اجمالى
«المعجم الشامل للمصطلحات العلمية و الدينية» كه نام كامل آن عبارت است از: «المعجم الشامل للمصطلحات العلمية و الدينية؛ الفقه - الأصول - الفلسفة - المنطق»، اثر ابراهيم حسين سرور، فرهنگ لغات و اصطلاحات مربوط به علم فقه، اصول، فلسفه و منطق مى‌باشد.
كتاب به زبان عربى و مقدمه آن در سال 2007م نوشته شده است.
ساختار
كتاب با مقدمه نويسنده آغاز و مطالب در هفت بخش، در دو جلد، تنظيم شده است.
هر بخش از كتاب، دربردارنده اصطلاحات مربوط به علم خاصى است و ترتيب چينش اصطلاحات، بر اساس حروف الفبا مى‌باشد.
نويسنده در توضيح اصطلاحات مذكور در كتاب، از قرآن، روايات و معاجم و فرهنگ لغات معتبر استفاده كرده است.
گزارش محتوا
در مقدمه، ضمن اشاره به موضوع كتاب، به برخى از خصوصيات و ويژگى‌هاى آن اشاره شده است (مقدمه، ج1، ص7-11).
هر بخشى از كتاب، دربردارنده اصطلاحات علم خاصى است؛ به‌عنوان مثال، به ترتيب به هفت بخش و برخى از اصطلاحات ذكرشده در هريك، اشاره مى‌گردد (اصطلاحات فقهى، اصولى، رجال و درايه و عرفان در جلد اول جاى گرفته و اصطلاحات نحو و بلاغت و صرف و منطق و فلسفه، در جلد دوم آمده است):
1. اصطلاحات فقهى: از جمله، اباحه و اقسام آن، مانند: اباحه شرعيه، عقليه، مالكيه، مجانيه، معوضه، تملك، تصرف و...؛ اجماع؛ اجتهاد؛ احتياط و... (متن كتاب، ج1، ص15-266).
2. اصطلاحات اصول: مانند: اتصال زمان شك به زمان يقين؛ اجتماع امر و نهى؛ اجتهاد؛ اراده استعماليه؛ استحسان و اقسام آن، از جمله: استحسان بالنص، بالعرف، بالاجماع، بالضروره و...؛ استصحاب و انواع آن و... (همان، ص271).
3. اصطلاحات رجال و درايه: مانند: ابوجعفر اول و ثانى(ع)؛ ابوالحسن اول، ثانى و ثالث(ع)؛ اجازه؛ اخبارى؛ اسماعيليه؛ اصحاب اجماع؛ اضطراب در متن و سند؛ اوتاد و... (همان، ص467-540).
4. اصطلاحات عرفان: مثل ابدال، اتحاد، اتصال، احسان، اخلاص، باب الابواب، برزخ، بسط در مقام خفى و... (همان، ص543-669).
5. اصطلاحات نحو، بلاغت و صرف: همچون: ابتدا؛ ابدال صرفى، قياسى و لغوى؛ اجوف؛ اختصاص؛ ادوات شرط و استفهام و... (همان، ج2، ص7-317).
6. اصطلاحات منطق: مانند: قضيه اتفاقيه؛ ادراك؛ استدلال؛ اشتراك لفظى و معنوى؛ اقتران؛ امتناع؛ اوليات؛ ايجاب؛ برهان رياضى؛ تأليف قياس و... (همان، ص345-471).
7. اصطلاحات فلسفه: از جمله: ابداع؛ اتحاد جوهرى؛ اتفاق؛ اجماع؛ احساس؛ اجسام بسيط و مركب؛ ادراك؛ اراده؛ استحاله؛ استدلال؛ استعداد؛ استغراق؛ اشاره؛ اصالت و اعتبار و... (همان، ص475-710).
برخى از ويژگى‌ها و خصوصيات كتاب را مى‌توان در امور زير، خلاصه نمود:
1. جمع‌آورى تقريبا تمام اصطلاحات مربوط به هريك از علوم مذكور.
2. توضيح و تشريح كامل اصطلاحات و عبارات، به‌گونه‌اى كه فهم آنها براى خواننده آسان شده و او را از توضيح بيشتر، بى‌نياز مى‌سازد.
3. توضيح و تشريح اصطلاحات مخصوص به علومى كه در كتب معاجم سابق، متداول نبوده است.
4. ارائه اطلاعات مفيدى كه خواننده را بى‌نياز از رجوع به ساير معاجم مى‌كند (ر.ك: مقدمه، ج1، ص7-11).
وضعيت كتاب
فهرست مطالب هر جلد در انتهاى همان جلد آمده و كتاب، فاقد پاورقى است.
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب.
پیوندها
مطالعه کتاب المعجم الشامل للمصطلحات العلمیة و الدینیة در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور