بررسی تطبیقی میان علم تجوید و آواشناسی
| نام کتاب | بررسی تطبیقی میان علم تجوید و آوا شناسی |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | علم تجوید از دیدگاه قدما و آواشناسی |
| پدیدآورندگان | ستوده نیا، محمد رضا (نويسنده)
رضایی، مسلم (ويراستار) |
| زبان | فارسی |
| کد کنگره | BP 79/6 /س2ب4 |
| موضوع | زبان عربی - آوا شناسی
قرآن - تجوید - راهنمای آموزشی |
| ناشر | نشر رايزن |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1378 هـ.ش |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE2951AUTOMATIONCODE |
معرفى كتاب
نام كتاب:بررسى تطبيقى ميان علم تجويد و آواشناسى
مؤلف:محمد رضا ستوده‌نيا
كتاب پيرامون يكى از موضوعات علوم قرآنى،يعنى مسالۀ تجويد نوشته
شده است.مؤلف در اين كتاب به بررسى ميان علم تجويد و
آواشناسى پرداخته است.وى در ابتدا اهميت موضوع و پيشينۀ تاريخى آن
را بحث،آنگاه در فصل بعدى، اندامهاى صوتى انسان را معرفى و كاربرد نام
دندانها در علم تجويد و آواشناسى را تشريح نموده است در فصل سوم اصوات
را از ديدگاه عرب‌زبان‌ها تقسيم‌بندى نموده و در فصل چهارم، به توصيف
اصوات از ديدگاه متقدمين پرداخته،در فصل پنجم، اصوات عربى را از
ديدگاه آواشناسى بررسى و در فصل ششم، به بررسى تطبيقى توصيف اصوات
عربى پرداخته و در فصل آخر خلاصه‌اى از مباحث گذشته را ذكر، و نتيجه‌گيرى مى‌نمايد.
همانگونه كه عنوان كتاب بررسى تطبيقى ميان علم تجويد و آواشناسى نام دارد و مؤلف
هدف از نوشتن آن را تطبيق ميان اين دو علم مى‌داند، مطالب كتاب نيز به گونه‌اى
بيان شده است كه هدف مؤلف را تامين نموده و لذا اين كتاب مى‌تواند براى
موضوع فوق منبع خوبى بوده باشد
ساختار كتاب
كتاب داراى هفت فصل مى‌باشد كه فهرست مطالب
آن به قرار زير است:
فصل اول:مقدمه شامل:
طرح موضوع، اهميت موضوع و اهداف آن و پيشينه موضوع.
فصل دوم:اندامهاى صوتى انسان شامل:
اندامهاى تنفسى، تارهاى صوتى، اندامهاى گويايى يا اعضاى
نطق و بررسى كاربرد نام دندانها در علم تجويد و آواشناسى.
فصل سوم:تقسيم‌بندى اصوات عربى شامل:
مبناى تقسيم‌بندى اصوات، تقسيمات اصوات در ميان دانشمندان
گذشته،خلاصه تقسيم‌بندى اصوات عربى،نقش صوتی «واو» و «ياء» در
زبان عربى، توصيف صائت‌هاى (مصوتهاى)زبان عربى و صائت مركب.
فصل چهارم:توصيف اصوات از ديدگاه متقدمين شامل:
توصيف جايگاه توليد اصوات عربى (مخارج حروف)، توصيف كيفيت
اصوات عربى از ديدگاه علماى تجويد،صفات متضاد و صفات غير متضاد.
فصل پنجم:توصيف اصوات زبان عربى از ديدگاه آواشناسى شامل:
توصيف اصوات عربى به اعتبار مكان نطق، توصيف اصوات عربى به
اعتبار ناطق و توصيف اصوات عربى به اعتبار كيفيت نطق.
فصل ششم:بررسى تطبيقى اصوات عربى شامل:
توصيف همزه، هاء، عين،حاء،غين،خاء، الف،
توصيف قاف، كاف، توصيف جيم،شين،ياء، توصيف ضاد
، توصيف لام، توصيف نون، توصيف راء، توصيف دال، تاء، طاء
، توصيف سين،صاد،زاء، توصيف ظاء،ذال،ثاء،
اصواتى كه لبها در تلفظ آنها دخالت دارند، توصيف فاء و توصيف
باء، ميم، واو.
فصل هفتم:نتيجه و خلاصه
ويژگى‌ها
1-در فصل دوم:اندامهاى صوتى انسان را به سه قسم:
اندامهاى تنفسى، تارهاى صوتى و اندامهاى توليد كننده صدا، تقسيم
و هر كدام را بطور جداگانه تشريح و براى آنها تصاويرى نيز ارائه نموده است.
2-در فصل ششم:به بررسى تطبيقى توصيف اصوات عربى از ديدگاه
متقدمين و آواشناسان پرداخته، كه از آثار متقدمين،نظريات سيبويه
و ابن جنّى را ذكر نموده است.وى براى اين منظور حروف را به صورت
جداگانه مورد بررسى قرار داده است.
3-در فصل هفتم:خلاصه‌اى از مطالب گفته شده را بيان نموده
و در ادامۀ نتايج مباحث گذشته را متذكر مى‌شود
و در پايان، مواردى را كه نياز به تحقيق بيشترى دارند و لازم است از طرف ديگر
افراد مورد بررسى قرار گيرند،يادآورى مى‌نمايد.
4-در فصل سوم:اصوات عربى را تشريح و مقاومت آنها را مطرح نموده
آنگاه پيرامون صائت‌ها توضيحاتى ارائه نموده و در ادامه نكات افتراق
و اشتراك بين دو ديدگاه را بيان كرده است.
نسخه‌شناسى
كتاب يك جلد، متن آن فارسى و داراى 172 صفحه
مى‌باشد كه مشخصات آن به قرار زير است:
1-نوع كاغذ:معمولى
2-چاپ:كامپيوترى
3-جلد:شوميز
4-نوبت چاپ:نامعلوم
5-تاريخ انتشار:سال 1378
6-ناشر:نشر ايران
7-تيراژ:2000 نسخه
8-داراى فهرست:
الف:منابع فارسى
ب:منابع عربى
ج:منابع انگليسى
د:موضوعات كتاب
9-نام كتاب:بررسى تطبيقى ميان علم تجويد و آواشناسى
10-نام مؤلف:محمد رضا ستوده‌نيا
پیوندها
مطالعه کتاب بررسی تطبیقی میان علم تجوید و آوا شناسی در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور