اخلاق اسلامی و مبانی نظری آن
| نام کتاب | اخلاق اسلامی و مبانی نظری آن |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | بابایی، رضا (ويراستار)
شیروانی، علی (نويسنده) |
| زبان | فارسی |
| کد کنگره | BP 247/8 /ش9الف3 |
| موضوع | اخلاق اسلامی |
| ناشر | دار الفکر |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | |
| کد اتوماسیون | 19967 |
معرفى اجمالى:
«اخلاق اسلامى و مبانى نظرى آن» تأليف على شيروانى از جمله منابع اصلى فارسى براى درس عمومى اخلاق اسلامى است. در اين كتاب سعى شده از آخرين دست‌آوردهاى مربوط به نگارش كتب دانشگاهى استفاده شود (مقدمه، ص5).
اهدافى كه كتاب براى آن سامان يافته عبارتند از:
1. آشنايى با اصطلاحات مهم و كليدى در مباحث نظرى اخلاق (فلسفه اخلاق)؛
2. آشنايى اجمالى با مهم‌ترين مكاتب غربى درباره مسائل فرااخلاق و نقد آنها؛
3. آشنايى اجمالى با مهم‌ترين مكاتب غربى درباره مسائل اخلاق هنجارى و نقد آنها؛
4. ارائه نظام اخلاق اسلامى و مبانى نظرى آن بر اساس طرحى منسجم، سازوار و خردپسند، با تكيه بر آيات قرآن كريم (مقدمه كتاب، ص15).
ساختار:
مطالب كتاب در قالب دو بخش تنظيم شده است كه در عين هماهنگى و تناسب، مستقل از يكديگرند، به‌گونه‌اى كه فراگيرى هر بخش جداى از بخش ديگر، مشكلى به بار نمى آورد و هدف مورد نظر از آن بخش را تأمين مى‌كند. بخش اول متشكل از سه فصل و بخش دوم متشكل از چهار فصل مى‌باشد.
گزارش محتوا:
بخش نخست كتاب به آشنايى با ديدگاه‌هاى گوناگون در مسائل فلسفه اخلاق اختصاص دارد. در فصل اول دانشجو با برخى مفاهيم اساسى مربوط به حوزه اخلاق آشنا شده و نيز دو ديدگاه اساسى كه در علم اخلاق مطرح است را شناخته و همچنين از مسائل فلسفه اخلاق و اهميت آن به نحو اجمال آگاه مى‌گردد (متن كتاب، ص19).
در فصل دوم برخى از نظريات بنيادين در حوزه فرااخلاق و نيز نقاط قوت و ضعف اين نظريات و همچنين نظر صحيح درباره تحليل مفاهيم و احكام اخلاقى و مبانى و نتايج بيان شده است (همان، ص31).
در فصل سوم اخلاق هنجارى مورد بحث قرار گرفته است كه در آن برخى از نظريات بنيادين در حوزه اخلاق هنجارى و نيز نقاط قوت و ضعف اين نظريه‌ها و همچنين ديدگاه عالمان مسلمان درباره اين نظريه‌ها بيان شده است (همان، ص57).
در بخش دوم كتاب كه مربوط به نظام اخلاقى اسلام است در فصل اول به مفاهيم و كليات پرداخته شده است. هدف از ارائه اين فصل آن است كه دانشجو بتواند جايگاه نظام اخلاقى اسلام را در ساختار مكاتب اخلاقى بشناسد و با پيش‌فرض‌هاى مشترك نظام‌هاى اخلاقى و بنيان نظام اخلاقى اسلام و عوامل كلى سقوط اخلاقى آشنا شود (همان، ص89).
در فصل دوم كه اخلاق الهى (رابطه انسان با خدا) مورد بحث قرار مى‌گيرد، ارزش، جايگاه، اهميت و ضرورت معرفت به خداوند در نظام اخلاقى اسلام و نيز موانع تحصيل معرفت به خداوند و راه‌هاى غلبه بر آنها و همچنين آثار معرفت به خداوند و افعال خداوند مورد مطالعه قرار گرفته است (همان، ص123).
در فصل سوم اخلاق فردى و به تعبير ديگر رابطه انسان با خود بيان شده است. در اين فصل در ضمن چهار عنوان كلى نفس و ابعاد بنيادين آن، انگيزه‌ها و گرايش‌هاى بنيادين نفس، ارزش‌هاى اخلاقى در بُعد بقا و كمال‌يابى و ارزش‌هاى اخلاقى در بعد لذت‌جويى بررسى و تبيين شده است (همان، ص149).
در آخرين فصل كتاب نيز اخلاق اجتماعى بيان شده است. ارزش‌هاى اخلاقى اجتماعى زيستن، اختيارى بودن اجتماعى زيستن، عوامل رويكرد به حيات اجتماعى و اصول حاكم بر ارزش‌هاى اجتماعى از جمله عناوين مطالب اين فصل است. در پايان كتاب نيز اخلاق خانواده در دو بخش روابط فرزند و پدر و مادر و روابط زن و شوهر با توجه به رهنمودهاى قرآن درباره روابط خانوادگى مورد بحث قرا گرفته است (همان، ص193).
وضعيت كتاب:
فهرست مطالب در ابتداى كتاب آمده است. در پاورقى كتاب نيز آدرس آيات و روايات و توضيحات مفيدى ارائه شده است.
منابع مقاله:
مقدمه و متن كتاب
پیوندها
مطالعه کتاب اخلاق اسلامی و مبانی نظری آن در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور