النسخ عند الفخر الرازي
| نام کتاب | النسخ عند الفخر الرازی |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | حنطور، محمود محمد (نويسنده) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | BP 92/8 /ف3ح9 |
| موضوع | فخر رازی، محمد بن عمر، 544؟ - 606ق. - نظریه درباره نسخ
قرآن - ناسخ و منسوخ |
| ناشر | مکتبة الآداب |
| مکان نشر | قاهره - مصر |
| سال نشر | 2002 م |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE10535AUTOMATIONCODE |
معرفى كتاب
النسخ عند الفخر الرازى نوشته دكتر محمود محمد الحنطور كتابى است كه به مبحث«نسخ»،
يكى از مشكل‌ترين و پيچيده‌ترين مباحث قرآن‌پژوهى، از ديدگاه فخر رازى مى‌پردازد.
نويسنده در اين كتاب ابتدا به بيان شرح حالى از فخر رازى و ستايش و مذمت‌هايى كه از وى
به عمل آمده پرداخته و سپس دو فراز از وصيت‌هاى وى،يكى قبل از مرگ و ديگرى وصيتى را كه به يكى از شاگردانش داشته نقل مى‌كند.در بخشى ديگر از كتاب از كسانى كه قائل به وجود نسخ در قرآن كريم هستند و كسانى كه منكر اين امر هستند به همراه ادله‌اى كه بر مدعاى خويش اقامه كرده‌اند ياد شده است.در بخش ديگر به بيان ديدگاههاى موجود دربارۀ وقوع نسخ در كتب آسمانى قبل از قرآن كريم بصورت عام و در مورد قرآن بطور خاص پرداخته شده است.
بررسى ادله جواز نسخ و بالاتر از آن وقوع نسخ از ديدگاه فخر رازى در بخش ديگرى
از كتاب آمده است.فخر رازى دو دليل بر وقوع نسخ اقامه مى‌كند:دليل اول:نبوت پيامبر
اكرم(ص)جز با نسخ شرايع قبلى صحيح نيست،پس قطعا نسخ واقع شده است.دليل دوم:آيات/106بقره و /101نحل.انواع نسخ از ديدگاه فخر رازى همچون:نسخ الحكم دون التلاوة،
نسخ التلاوة دون الحكم،نسخ الحكم و التلاوة معا، النسخ الى غير بدل و غيره، اقسام نسخ از قبيل:نسخ القرآن بالقرآن،نسخ السنة بالسنة،نسخ السنة بالقرآن و غيره، راههاى شناخت ناسخ و منسوخ؛يعنى راه لفظى و راه غير لفظى، از ديدگاه فخر رازى، مواردى از نسخ كه فخر رازى در تفسير خود از آنها ياد كرده است نظير:نسخ القبلة،قيام الليل و نسخه،صوم عاشورا و نسخه، نسخ تحريم المباشرة،نسخ صدقة النجوى،نسخ العدد في الجهاد و نسخ الحبس للزناة.
ساير مطالبى است كه در اين كتاب بدانها پرداخته شده است.
در پايان نويسنده مطالبى را به عنوان توضيح دربارۀ ديدگاه فخر رازى در موضوع نسخ ارائه
مى‌كند.مثلا ديدگاه وى دربارۀ نسخ را كه در تفسير كبير او آمده با ديدگاهش در كتاب«المحصول» مخالف مى‌بيند.چنانكه برخى از مزاياى روش فخر در نسخ را نيز يادآور مى‌شود.
ساختار كتاب
كتاب يك مقدمه و 9 فصل ذيل را در بر مى‌گيرد:
الفصل الاول:حياة الرازى.
الفصل الثاني:وقفات مع وصية الرازي
الفصل الثالث:النسخ بين المثبتين و النافين.
الفصل الرابع:أدلة وقوع النسخ عند الرازي.
الفصل الخامس:انواع النسخ عند الرازي.
الفصل السادس:اقسام النسخ عند الرازى.
الفصل السابع:طرق معرفة النسخ عند الرازي.
الفصل الثامن:وقائع النسخ عند الرازي.
الفصل التاسع:تعقيب و توضيح و بيان.
در پايان هم مصادر و منابع كتاب ذكر شده است.
نسخه‌شناسى
اين كتاب به قلم دكتر محمود محمد الحنطور، استاد دانشگاه عين شمس نوشته شده و در قطع وزيرى با جلد شوميز در 147 صفحه،چاپ اول آن در سال 2002 ميلادى از سوى انتشارات«مكتبة الآداب»قاهره منتشر شده است.
پیوندها
مطالعه کتاب النسخ عند الفخر الرازی در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور