نور هدایت

نور هدايت
پدیدآوران	ابن‌طاووس، علي بن موسی (نويسنده) سعادت‌پرور، علي (شارح)
عنوان‌های دیگر	اقبال الاعمال. برگزيده. شرح شرح معارف فرازهاي کليدي ادعيه بر اساس کتاب اقبال الاعمال
ناشر	احياء کتاب
مکان نشر	ايران - تهران
سال نشر	1386ش
چاپ	1
شابک	‎978-964-2519-217
موضوع	1.ابن طاوس، علي بن موسي،اقبال الاعمال - نقد و تفسير 2.اعمال السنه 3.دعاها
زبان	فارسی
تعداد جلد	6
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏267‎‏/‎‏55‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏ ‎‏الف‎‏7‎‏0235
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

نور هدایت، اثر علی سعادت‌پرور (پهلوانی تهرانی)، شرح و توضیح معارف پاره‏اى از دعاهاى وارده از معصومین(ع)، بر اساس کتاب «إقبال الأعمال» سید بن طاووس مى‏باشد که به زبان فارسی و در سال 1379ش، نوشته شده است. هدف نویسنده از تدوین این اثر، آن بوده که جویندگان حقیقت و معرفت از دعاهای آن بهره‏مند شده و در مقام رسیدن به کمالات انسانى و فطرى برآیند و متوجه این نکته اساسى باشند که اسلام بشر را تنها به ظواهر دعوت نفرموده، بلکه دعوت به ظواهر، در حقیقت مقدمه‏اى جهت توجّه به آداب عبودیت و وظایف حضور در پیشگاه الهى است تا با این توجّه و رعایت کامل این آداب به حقیقت بندگى نایل آیند .

ساختار

کتاب با مقدمه نویسنده آغاز و مطالب که دربردارنده شرح دعاهایی است که در ایام و ماه‌های مختلف سال وارد شده، در شش جلد، تنظیم شده است. در این رساله ضمن شرح دعاها، در مواردى به آیات، احادیث و خطبه‏هاى آن بزرگواران نیز استشهاد شده است .

گزارش محتوا

در مقدمه، نقش دعا در روح و جان بشر بیان شده و دعا، با توجه به آیات قرآن کریم، با تعابیر زیبایی تعریف شده است، از جمله: اقرار به نیستى خود و جهان هستى و اذعان به یگانگى ذات ربوبى و بى‏همتایى او؛ خواندن و شهود حضرت حق به منزلت لااسمى و لارسمى؛ ستودن حضرت دوست به اسم‏هاى لایق ساحت او؛ یگانه دانستن اسما و صفات الهى با ذات پاک او؛ محیط دانستن اللَّه به مظاهر هستى و شاهد بودن و خواندن او؛ نسبت دادن هر جمالى و کمالى به حق سبحانه و اینکه از عالم ملکوت و امرى موجودات منشأ گرفته‏اند و یا شاهد بودن آنان؛ نسبت دادن تمام افعال از نظر فعلى به پروردگار سبحان و... . نویسنده، معتقد است با دقت و تأمل در آنچه از معانى حقیقى دعا با استشهاد به آیات الهى ذکر نموده است، دلیل افضل بودن دعا از قرائت قرآن روشن مى‏شود . وی بر این باور است که ائمه‏ى معصومین(ع)، حقایق الهى را که خود و خاصّان امّتشان (به تعلیم آنان) مى‏فهمیده و مشاهده مى‏کرده‏اند را در قالب دعا بیان فرموده‏اند؛ زیرا اظهار آنچه وی در ابتدای کتاب در نقش دعا و حقیقت آن ذکر نموده - و بیشتر آن‏ها از متن ادعیه وارده برمى‏آید - براى اهل زمان آن حضرات (جز بعضى از خواص و اهل سرّ) ممکن نبوده است، مگر در قالب دعا و فرازهاى ادعیه. ازاین‌رو وی بر این باور است که آن بزرگواران، معارف ناب اسلامى را به‌صورت دعا بیان فرموده و خواندن آن‏ها را در شبانه‌روز و سال و ماه مستحب دانسته‏اند؛ چنان‌که امر به خواندن حقّ تعالى در قرآن شریف نیز مورد سفارش است تا آنان که لیاقت فراگیرى معارف الهى را دارند، بدین وسیله با حقایق آشنا شوند و به غرض غایى از خلقت که همانا عبودیت واقعى و معرفت او است، نایل آیند . دعاهایی که در این کتاب گنجانده شده‌اند، به ترتیب عبارتند از: جلد اول و دوم: دعاهای ماه مبارک رمضان؛ جلد سوم: دعاهای ماه شوال، ذی‌القعده و ذی‌الحجه؛ جلد چهارم: ادامه دعاهای ماه ذی‌الحجه و دعاهای ماه محرم، صفر، ربیع‌الاول، ربیع‌الثانی، جمادی‌الاولی و جمادی‌الثانی؛ جلد پنجم: دعاهای ماه رجب و شعبان. جلد آخر نیز به فهرست‌های راهنما اختصاص یافته است. نویسنده در پی اثبات اعتبار دعاهای کتاب، به ادله زیر، اسنتاد نموده است:

1. مضامین توحیدى دعاها با مضامین آیات شریفه‏ى قرآنى - که قطعى الصدور مى‏باشد - در مطابقت کامل است و تنها فرق بین این دو در اجمال بیانات قرآن و تفصیل دعاها مى‏باشد. افزون بر این، مضامین معارف دعاها با بیانات معصومین(ع)، به‌ویژه با خطبه‏هاى آن بزرگواران تطبیق تام دارد .
2. مضامین ادعیه‏ى مأثوره با یکدیگر هم مطابقت دارند و هم از نظر مضمون یا لفظ مؤید یکدیگرند، بلکه مى‏توان گفت: مضامین دعاهاى داراى سند، امضاى مضامین دعاهاى بدون سند هستند .
3. مضامین پاره‏اى از دعاهایى که معرف مقام معصومین، انبیا و اوصیا(ع) مى‏باشند، با تعریف‏هایى که کتاب الهى از مقام آنان ارائه داده یکى است. علاوه بر این، احادیث بسیارى که از معصومین(ع) وارد شده است - و قطعاً در میان آن‏ها روایات صحیح نیز وجود دارد - بیانگر آن است که تعریف و تمجیدى که در دعاها از منزلت آن بزرگواران شده، بر پایه‏ى بیانات قرآن و احادیث صحیح است، اگرچه از نظر سند مورد اعتماد نباشند .
4. احکام موجود در دعاها عیناً همان احکامى است که در کتاب الهى و سنت نبوى یاد شده است (همان).
5. مطالب اخلاقى موجود در دعاها با بیانات اخلاقى کتاب الهى و سنت نبوى در تطابق کامل مى‏باشد .
6. آنچه در دعاها درباره غیبت، ظهور و رجعت ذکر شده با بیانات احادیث بسیار - که قابل انکار نبوده، بلکه از ضروریات هستند - منطبق مى‏باشد .
7. مضامین دعاها با مبانى عقلى و شهودى هیچ‌گونه مخالفتى ندارد، چنان‌که بخشى از مطالب کتاب پرده از حقیقت این مسئله برمى‏دارد .
8. مضامین نوع دعاها از آغاز تا پایان، از نظر معنا و لفظ، اتصال و پیوستگى زنجیروار و متقنى دارد که این خود مهم‏ترین دلیل بر اعتبار مضامین دعاهاست که با مطالعه فرازهاى موجود در کتاب، پرده از این راز برداشته مى‏شود .

به باور نویسنده سزاوار است جویندگان معارف ادعیه، پس از قرائت و توجّه به نکات ذکرشده در این کتاب، با دقت و تأمل در دیگر ادعیه، به جستجوى نکات دقیق و ظریف و معارف گنجانده‌شده در آن‏ها بپردازند تا به‌روشنى معلوم شود که اسلام، دین حقیقت و معرفت و انسان‌سازى است .

وضعیت کتاب

جلد ششم به فهارس اختصاص یافته و فهرست «فرازهای ادعیه شرح‌شده»، «آیات»، «روایات، خطبه‌ها و ادعیه و زیارات شاهد»، فهرست موضوعی مطالب و منابع مورد استفاده نویسنده، در انتهای کتاب آمده است. پاورقی‌ها بیشتر به ذکر منابع اختصاص یافته است.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.