گنج‌های گنجه‌ای

گنج‌های گنجه‌ای، اثر قادر فاضلی (متولد 1341ش)، شرح و تفسیر موضوعی بر خمسه نظامی گنجوی و معرفی آثار و شخصیت اوست.

گنجهای گنجه‌ای
گنج‌های گنجه‌ای
پدیدآورانفاضلی، قادر (نويسنده) نظامی، الیاس بن یوسف (نويسنده)
عنوان‌های دیگرخسمه. شرح ** شرح و تفسیر موضوعی خمسه نظامی گنجوی
ناشرفضيلت علم
مکان نشرایران - تهران
سال نشر1385ش
چاپ1
شابک964-7393-11-3
موضوعشعر فارسی - قرن 6ق. - تاریخ و نقد - نظامی، الیاس بن یوسف، 530؟ - 614؟ق. خمسه - نقد و تفسیر
زبانفارسی
تعداد جلد1
کد کنگره
‎‏/‎‏ف‎‏2‎‏گ‎‏9 5120 ‏‎‏PIR‎‏
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

نظامى با تكيه بر انديشه خود سخن سروده و انديشه او بر اصول متعالى و جاويد دينى و الهى بوده و لذا سخنش جاويد مانده و توانسته است با بيان انديشه در قالب قصه، قصه‌هاى خود را نيز جاويد نگه دارند. آنچه از گفتار وی حاصل مى‌شود اين است كه او قصه‌پردازى و افسانه‌گويى را وسيله‌اى براى بيان افكار و انديشه خود قرار داده و بدين‌جهت، مضامين بلند را در ضمن بيان قصه‌ها مطرح ساخته است[۱].

نویسنده در اثر حاضر، به دنبال شرح و تفسیر موضوعی خمسه نظامی است. ازاین‌رو، ابتدا در فصل اول، زندگی‌نامه مفصلی از نظامی گنجوی ارائه نموده[۲] و سپس در فصل دوم، به معرفی وی از دیدگان بزرگانی چون محمد عوفی در «لباب الألباب»، جامی در «نفحات الأنس»، رضاقلی‌خان هدایت در «ریاض العارفین» و جعفر بن محمدحسن جعفری در «تاریخ کبیر» پرداخته است[۳]. وی در این فصل، با نگاهی گذرا به برخی از آثار نظامی همچون «لیلی و مجنون»، «هفت پیکر» و «شرفنامه» او را از زبان خود نیز معرفی نموده است[۴].

فصل سوم، سیری است در آثار نظامی شامل «مخزن الاسرار»، «خسرو و شیرین»، «لیلی و مجنون»، «هفت پیکر (بهرام‌نامه)»، «اسکندرنامه (شرفنامه0 اقبالنامه)» و غزلیات و قصاید[۵].

در فصل چهارم، اخلاق نظامی، مورد بحث قرار گرفته است. آنچه در این فصل، به عنوان اخلاق و نصایح نظامی آمده، منوط به اشعاری از او است که بار اخلاقی و پند و اندرز دارد، زیرا متأسفانه از سیره فردی و اجتماعی نظامی، اطلاع چندانی در دست نیست[۶].

در فصل پنجم، از افکار و اندیشه نظامی پیرامون حکمت و فلسفه آفرینش (دلیل بر آفریننده بودن آفرینش، فیاضت حق در آفرینش و هدفداری آفرینش)، شناخت و عبادت، سخن به میان آمده است[۷]. در این فصل نیز به افکار سیاسی، حکومت و رهبری و... در آثار نظامی، اختصاص یافته است[۸].

در فصل هفتم، به بررسی امکان شناخت خدا و شناخت اوصاف و اسماء الهی در آثار نظامی پرداخته شده[۹] و در آخرین فصل، به پیامبر(ص) و مباحث مربوط به ایشان، از منظر «مخزن الاسرار»، نگریسته شده است[۱۰].

پانویس

  1. ر.ک: مقدمه، ص10
  2. متن کتاب، ص16- 34
  3. همان
  4. همان، ص42- 65
  5. همان
  6. همان، ص128
  7. همان، ص148- 158
  8. همان، ص180- 195
  9. همان،ص245- 255
  10. همان،ص288-304

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.


وابسته‌ها