گفتمان عقب ماندگی نزد روشنفکران ایرانی
گفتمان عقب ماندگی نزد روشنفکران ایرانی تألیف علی اکبر؛ کتاب حاضر حاصل پژوهش درباره دیدگاه روشنفکران ایرانی در ارتباط با مسأله عقب ماندگی در ایران است. در دهه‌های اخیر کتاب‌های دیگری تحت عناوین مشابه به چاپ رسیده است. هدف اصلی این کتاب‌ها، این بود که علل اصلی عقب ماندگی ایرانیان در طول تاریخ مورد بررسی قرار گیرد. در این گونه آثار، این مسأله که گفتمان عقب ماندگی در ایران به چه صورت شکل گرفته و در حیات خود با چه افت و خیزهایی مواجه شده، مورد ارزیابی قرار نگرفته است. این اثر پژوهشی سعی می‌کند تا برای نخستین بار تاریخچه‌ای تحلیلی - انتقادی از گفتمان عقب ماندگی در ایران را در طول دویست سال گذشته و در پنج مقطع تاریخی عرضه کند.
| گفتمان عقب ماندگی نزد روشنفکران ایرانی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | اکبر، علی (نویسنده) |
| ناشر | نشر فروزان |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | ۱۳۹۵ |
| موضوع | عقب ماندگی - ایران,روشنفکران - ایران - دیدگا‌ه‌ها‌ی سیاسی و اجتما‌عی |
| کد کنگره | HN۶۷۰/۲/آ۸الف۷ ۱۳۹۵ |
ساختار
این کتاب از هفت فصل تشکیل شده است.
فصل اول: انتقال اقتدار بین شرق و غرب؛ فصل دوم: آغاز گفتمان عقب ماندگی از طریق سفرنامه نویسی؛ فصل سوم: نخستین اقدامات جهت رفع عقب ماندگی؛ فصل چهارم: مسأله عقب ماندگی در ایران نزد روشنفکران مشروطه، فصل پنجم: موضوع عقب ماندگی ایران نزد روشنفکران پس از مشروطه تا مقطع انقلاب اسلامی؛ فصل ششم: گفتمان عقب ماندگی نزد روشفنکران بعد از انقلاب اسلامی؛ فصل هفتم: نتیجه‌گیری
گزارش محتوا
کتاب حاضر حاصل پژوهش درباره دیدگاه روشنفکران ایرانی در ارتباط با مسأله عقب ماندگی در ایران است. در دهه‌های اخیر کتاب‌هایی تحت عنوان؛ «ما چگونه ما شدیم»، «زوال اندیشه سیاسی در ایران»، «چرا ایران عقب ماند و غرب پیش رفت» و «چرا عقب مانده‌ایم» به چاپ رسیده است. هدف اصلی این کتاب‌ها، همان طور که از نام آن‌ها پیداست، این است که علل اصلی عقب ماندگی ایرانیان در طول تاریخ را مورد بررسی قرار دهند. در این آثار یا آثار مشابه، این مسأله که گفتمان عقب ماندگی در ایران به چه صورت شکل گرفته و در حیات خود با چه افت و خیزهایی مواجه شده، مورد ارزیابی قرار نگرفته است. این اثر پژوهشی سعی می‌کند تا برای نخستین بار تاریخچه‌ای تحلیلی - انتقادی از گفتمان عقب ماندگی در ایران را در طول دویست سال گذشته و در پنج مقطع تاریخی عرضه کند. پرسش محوری در این پژوهش این است که روشنفکران ما علل عقب ماندگی ما را از چه زوایایی مورد بررسی قرار داده‌اند و آیا موفق به ارائه نظریه‌ای جامع در این ارتباط شده‌اند یا خیر؟ به نظر می‌رسد پیش از اینکه هر نویسنده‌ای به تحقیق پیرامون علل عقب ماندگی ایران بپردازد یا بخواهد راهکارهایی برای رفع این معضلات ارائه دهد، باید نقاط ضعف و قوت آثاری را که پیش از او در این زمینه به چاپ رسیده است را ارزیابی کند و سؤالات اشاره شده را در برابر خود قرار دهد، تا بتواند با رویکردی جدید مسأله عقب ماندگی در ایران را بررسی کند. زیرا تنها با مطالعه دقیق فرایند شکل‌گیری یک مسأله در طول تاریخ آن است که می‌توان به درک مبانی آن در زمان حال نائل شد. در این کتاب تلاش شده است تا برای نخستین بار، سیر اندیشه‌های متفکران و روشنفکران ایرانی در مورد پدیده عقب ماندگی در ایران بررسی و با نگاهی انتقادی تحلیل شود. در واقع این کتاب علل عقب ماندگی ایرانیان را مورد ارزیابی قرار نمی‌دهد، بلکه تلاش می‌کند تا دریابد جامعه روشنفکر ایران مسأله عقب ماندگی ایران را از چه زوایایی مورد بررسی قرار داده و آیا موفق به ارائه تحلیلی جامع در مورد این موضوع شده است یا خیر.[۱]
پانويس