کشف الأسرار عن غوامض الأفکار
کشف الأسرار عن غوامض الأفکار، از آثار پزشک و منطقدان و قاضی شافعی قرن هفتم هجری قمری، افضلالدین خُونَجی (متوفای ۶۴۶ق) پژوهشی مهمّ است که به بیان مسائل دانش منطق میپردازد. نویسنده دیدگاههای جدیدی دارد که بر آثار منطقیان دیگر تأثیر گذاشته است. خالد رویهب استاد دانشگاه هاروارد، که این کتاب را تصحیح کرده، در مقدمهای مفصل به زبان انگلیسی به زندگی، آثار و نوآوریهای منطقی خونجی پرداخته و به نوآوریهای مهم او در موضوع منطق؛ مقدّمهای محال و نظریه ارسطو؛ قیاسات شرطی محض با تنها یک حدّ مشترک و همچنین، تأثیر آموزههای منطقی وی در کشفالأسرار بر آثار منطقی بعدی نظیر شمسیة، مطالعالأنوار و تهذیب المنطق اشاره کرده است.
| کشف الأسرار عن غوامض الأفکار | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | خونجی، محمد بن نامآور (نويسنده) رویهب، خالد (محقق) |
| ناشر | دانشگاه آزاد برلین، مؤسسه مطالعات اسلامی ** مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ايران |
| مکان نشر | آلمان - برلین ** ایران - تهران |
| سال نشر | 1389ش - 2010م |
| چاپ | 1 |
| موضوع | منطق -- متون قدیمی تا قرن ۱۴,قرن ۷ق منطق اسلامی |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BC ۶۶/ع۴خ۹ |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
هدف و روش
- افضلالدین خونجی با تأکید بر آنکه این اثر در زمینه منطق، کافی است و برای علاقمندان به تحقیق، وافی به مقصود، افزوده است: پس کسی که انصاف دارد و عقل و گوشش از جواهر حکمت سرشار شده است، در برابر مطالب شگفتی که میشنود، عجله نکند و زود به انکار نپردازد و بلکه با دقت بررسی کند و با چشم انصاف بنگرد و... [۱]
ساختار و محتوا
- این اثر از 10 فصل به ترتیب ذیل تشکیل شده است:
- مقدّمات (نیاز به منطق، مباحث الفاظ و...)
- تعریفات (انواع تعریف، حدّ تام و ناقص و...)
- قضایا (تقسیم قضیه و عدول و تحصیل و...)
- تناقض (تعریف آن و شروطش و...)
- عکس مستوی (عکس سالبه و موجبه)
- عکس نقیض (موجبه کلیه خارجیه، موجبه کلیه حقیقیه و...)
- قضایای شرطیه (تقسیم قضایای شرطیه، منفصله، حصر شرطیات و...)
- قیاس (تعریف قیاس و بررسی اشکالها)
- مختلطات (اشکال اربعه و شروط انتاج آن)
- قیاسهای شرطی اقترانی (در مرکب از دو متصله، دو منفصله و...).
- در پایان برای دسترسی آسانتر به مندرجات کتاب فهرست اعلام و کتابها قرار گرفته است.
نمونه مباحث
- سزاوار است که دانسته شود: متصله موجبه کلیه، اگر صادق باشد و مقدم آن هم جزئی باشد، پس آن صادق و کلی است. و در تالی، قضیه بر عکس است. و سالبه جزئیه، بر عکس آن دو در هر دو طرف است. و... [۲]
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.