کرما‌نی‌، حرب‌ بن‌ اسما‌عیل‌

حرب بن اسماعیل کرمانی (؟-280ق)، از فقها و قضات اهل سنت در قرن سوم هجری، از شاگردان احمد بن حنبل (متوفی 224ق) و از استادان عبدالله بن اسحاق نهاوندی و صاحب کتاب «مسائل حرب بن إسماعيل الكرماني».

کرما‌نی‌، حرب‌ بن‌ اسما‌عیل‌
NUR53227.jpg
نام پدراسما‌عیل‌
رحلت280ق
پیشهاز حفاظ حدیث و فقیه
اطلاعات علمی
اساتیداحمد بن حنبل
شاگردانعبدالله بن اسحاق نهاوندی
برخی آثارمسائل حرب بن إسماعيل الكرماني

نام

ذهبی نام او‌ را‌ این‌گونه ثبت کرده است: «حرب بن اسماعیل کرمانی». ابن ابی‌حاتم‌ رازی از وی با عنوان «حرب بن‌ اسماعیل‌ کرمانی‌ حنظلی‌ ابومحمد‌» یاد‌ کرده است[۱].

ولادت و وفات

از آغاز زندگی و محل تولد او اطلاع دقیقی در دست نیست؛ تنها می‌دانیم که او در سال 280ق، درگذشته است. صاحب کتاب «هدية العارفين»، او را منسوب به سیرجان از توابع کرمان دانسته و تاریخ وفات وی را 288ق، ذکر کرده است[۲].

اساتید

وی از دوستان، شاگردان و ناقلان فقه احمد بن حنبل، پیشوای فرقه حنبلی بوده است. ابویعلی قزوینی در کتاب «الإرشاد» خود می‌نویسد: «احمد بن حنبل در شام، تاریخ و 130 جزء مسئله را بر حرب بن‌ اسماعیل‌ کرمانی املا کرده است». وی به سماع حدیث از ابوالولید طیالسی، حمیدی، سعید بن منصور (متوفی 227ق)، ابوعبید و دیگران‌ پرداخته‌ است[۳].

مناصب

حرب کرمانی از حفاظ حدیث و فقهای نامدار و دارای هوش و ذکاوت بالا در زمانه خود بود. در آن زمان از سوی سلطان وقت به سمت قضاوت‌ و دیگر‌ امور مربوط در شهر خود منصوب شد[۴].

شاگردان

عبدالله بن اسحاق نهاوندی، قاسم بن محمد کرمانی، ابوبکر خلال، ابوحاتم رازی (درحالی‌که‌ بر کرمانی‌ تقدم دارد) و ابوالقاسم عبدالله بن یعقوب بن اسحاق کرمانی، از جمله کسانی هستند که به اخذ و نقل‌ روایت از حرب بن اسماعیل همت گماشته‌اند[۵].

«تذكرة الحفاظ» به نقل‌ روایتی‌ در‌ موضوع یاری کردن مظلوم از حرب بن اسماعیل کرمانی پرداخته است. این روایت را حرب کرمانی با ‌‌چهار‌ واسطه از عایشه برای شاگرد حدیثی خود عبدالله بن یعقوب بن اسحاق کرمانی‌ نقل‌ کرده‌ است[۶].

آثار

از آثار حرب بن اسماعیل می‌توان کتابی به نام «مسائل حرب» که‌ از‌ نفیس‌ترین کتب حنابله بشمار می‌رود، در دو جلد بزرگ و نیز کتاب «السنة و الجماعة» را نام برد[۷].

پانویس

  1. ر.ک: حجت، هادی؛ نوروزی بهجت، رضا، ص37
  2. ر.ک: همان
  3. ر.ک: همان
  4. ر.ک: همان، ص38-39
  5. ر.ک: همان، ص39
  6. ر.ک: همان
  7. ر.ک: همان

منابع مقاله

حجت، هادی؛ نوروزی بهجت، رضا، «آثار حدیثی و محدثان کرمان»، پایگاه مجلات تخصصی نور، حدیث حوزه، بهار و تابستان 1395- شماره 12.


وابسته‌ها