یادنامه علامه شریف رضی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'سيد شريف رضى' به 'سيد شريف رضى '
جز (جایگزینی متن - 'ناصر مكارم شيرازى' به 'ناصر مكارم شيرازى')
جز (جایگزینی متن - 'سيد شريف رضى' به 'سيد شريف رضى ')
خط ۸۱: خط ۸۱:
حقائق التأويل و مسئله جنگ محمود فاضل عنوان مقاله آقاى (يزدى مطلق) است كه به بررسى كتاب حقائق التاويل از شريف رضى(ره) مى‌پردازد. مولف در اين كتاب شريف كه برهانى قاطع است، بر تبحر و تمهر و تفنن علمى و اين بزرگوار كه برخى از اكابر، تصريح به متعذر المثل بودن آن نموده‌اند، در مواضع متعددى نكات دقيقى در اين باب دارد كه، آقاى يزدى مطلق تنها به قسمتهايى از آن، در مقاله خود، اشاره مى‌شود.
حقائق التأويل و مسئله جنگ محمود فاضل عنوان مقاله آقاى (يزدى مطلق) است كه به بررسى كتاب حقائق التاويل از شريف رضى(ره) مى‌پردازد. مولف در اين كتاب شريف كه برهانى قاطع است، بر تبحر و تمهر و تفنن علمى و اين بزرگوار كه برخى از اكابر، تصريح به متعذر المثل بودن آن نموده‌اند، در مواضع متعددى نكات دقيقى در اين باب دارد كه، آقاى يزدى مطلق تنها به قسمتهايى از آن، در مقاله خود، اشاره مى‌شود.


فقاهت سيد شريف رضى سيد ابراهيم، عنوان مقاله بعدى است كه جناب آقاى سيد علوى در كنگره آن را مطرح كرده‌اند.
فقاهت [[شریف الرضی، محمد بن حسین|سيد شريف رضى]]  سيد ابراهيم، عنوان مقاله بعدى است كه جناب آقاى سيد علوى در كنگره آن را مطرح كرده‌اند.


هر چند كه صيت شهرت و آوازه معروفيت او در ميدان ادب، شعر و تفسير و حديث است و آثار به دست آمده و به طبع رسيده، او هم كلّا در همين مايه‌هاست و اثر مستقل فقهى، از آن بزرگوار به دست ما نرسيده و تراجم نگاران نيز او را عمدتا اديبى فرزانه و محدّث و مفسرى زبر دست معرفى كرده‌اند، ليكن اگر در همين آثار بر جاى مانده او نظرى و گذرى كنيم، خواهيم ديد كه اين بزرگ‌مرد علم حديث و تفسير و اين يكّه تاز ميدان ادب، شعر و بلاغت ضمن تبحّرش در علوم قرآنى و حديثى و مهارتش در ادب و شعر، فقيهى بوده، چيره دست و صاحب نظر و آشنا با مذاهب گوناگون فقهى كه همين نظرات فقهى او در ميان آثار چاپ شده‌اش، آمده است.
هر چند كه صيت شهرت و آوازه معروفيت او در ميدان ادب، شعر و تفسير و حديث است و آثار به دست آمده و به طبع رسيده، او هم كلّا در همين مايه‌هاست و اثر مستقل فقهى، از آن بزرگوار به دست ما نرسيده و تراجم نگاران نيز او را عمدتا اديبى فرزانه و محدّث و مفسرى زبر دست معرفى كرده‌اند، ليكن اگر در همين آثار بر جاى مانده او نظرى و گذرى كنيم، خواهيم ديد كه اين بزرگ‌مرد علم حديث و تفسير و اين يكّه تاز ميدان ادب، شعر و بلاغت ضمن تبحّرش در علوم قرآنى و حديثى و مهارتش در ادب و شعر، فقيهى بوده، چيره دست و صاحب نظر و آشنا با مذاهب گوناگون فقهى كه همين نظرات فقهى او در ميان آثار چاپ شده‌اش، آمده است.


آقاى سيد علوى در اين مقاله، راجع به اين كه سيد شريف رضى قدس سره در شمار فقهاى عصر خود بوده، به شش شاهد استناد جسته و آن‌ها را به تفصيل مورد بررسى قرار داده است.
آقاى سيد علوى در اين مقاله، راجع به اين كه [[شریف الرضی، محمد بن حسین|سيد شريف رضى]]  قدس سره در شمار فقهاى عصر خود بوده، به شش شاهد استناد جسته و آن‌ها را به تفصيل مورد بررسى قرار داده است.


1- تلمذ سيد شريف رضى، نزد فقهاى عصر اعم از فقهاى اماميه و يا فقهاى ديگر مذاهب اهل سنت.
1- تلمذ [[شریف الرضی، محمد بن حسین|سيد شريف رضى]] ، نزد فقهاى عصر اعم از فقهاى اماميه و يا فقهاى ديگر مذاهب اهل سنت.


2- تأليف كتاب «تعليق على خلاف الفقها» در زمينه فقه تطبيقى و مقارن.
2- تأليف كتاب «تعليق على خلاف الفقها» در زمينه فقه تطبيقى و مقارن.
خط ۱۰۵: خط ۱۰۵:
ابن نديم در «الفهرست» حدود يك صد و پنجاه كتاب، براى ابوعبيده بر مى‌شمارد كه برخى از آن‌ها همچون: مجاز القرآن، غريب القرآن، معانى القرآن، در مسائل قرآنى است، و متأسفانه تنها كتاب «مجاز القرآن» او به ما رسيده و كتاب موجود هم كه دكتر محمود [[سزگین، فؤاد|فؤاد سزگين]]، تصحيح كرده و به چاپ رسانيده، فقط مطالب تا پايان سوره كهف (هجدهمين سوره) را در بر دارد.
ابن نديم در «الفهرست» حدود يك صد و پنجاه كتاب، براى ابوعبيده بر مى‌شمارد كه برخى از آن‌ها همچون: مجاز القرآن، غريب القرآن، معانى القرآن، در مسائل قرآنى است، و متأسفانه تنها كتاب «مجاز القرآن» او به ما رسيده و كتاب موجود هم كه دكتر محمود [[سزگین، فؤاد|فؤاد سزگين]]، تصحيح كرده و به چاپ رسانيده، فقط مطالب تا پايان سوره كهف (هجدهمين سوره) را در بر دارد.


شايد بتوان گفت كه كتاب «تلخيص البيان» سيد شريف رضى، نخستين كتابى است كه بالاستقلال درباره مجازات قرآنى به معناى بلاغى آن؛ يعنى مجاز قسيم حقيقت و نه مجاز لغوى، نوشته شده، زيرا ابوعبيده، متوفى به سال 210 هجرى كه «مجاز القرآن» نوشته، منظورش از مجاز تفسير و تأويل كلمات است، خواه بر سبيل حقيقت به كار رفته باشد و يا به طريق مجاز بيانى.
شايد بتوان گفت كه كتاب «تلخيص البيان» [[شریف الرضی، محمد بن حسین|سيد شريف رضى]] ، نخستين كتابى است كه بالاستقلال درباره مجازات قرآنى به معناى بلاغى آن؛ يعنى مجاز قسيم حقيقت و نه مجاز لغوى، نوشته شده، زيرا ابوعبيده، متوفى به سال 210 هجرى كه «مجاز القرآن» نوشته، منظورش از مجاز تفسير و تأويل كلمات است، خواه بر سبيل حقيقت به كار رفته باشد و يا به طريق مجاز بيانى.


در صورتى كه «تلخيص البيان» سيد شريف رضى، نخستين كتابى است كه براى هدف واحد و منظور خاصى كه بحث مجازات و استعارات كلام خدا باشد، نوشته شده آن هم به ترتيب سور قرآنى.
در صورتى كه «تلخيص البيان» [[شریف الرضی، محمد بن حسین|سيد شريف رضى]] ، نخستين كتابى است كه براى هدف واحد و منظور خاصى كه بحث مجازات و استعارات كلام خدا باشد، نوشته شده آن هم به ترتيب سور قرآنى.


سيد شريف رضى، با نوشتن اثر بسيار ارزنده خود، نكات بلاغى كلام خدا را، توضيح و پرده از اسرار نهانى و زيبايى‌هاى كلام سبحانى را، نشان داد و معانى استعارى و مجازى آيات و عبارات قرآنى را روشن و خواننده را بهره‌مند ساخت.
[[شریف الرضی، محمد بن حسین|سيد شريف رضى]] ، با نوشتن اثر بسيار ارزنده خود، نكات بلاغى كلام خدا را، توضيح و پرده از اسرار نهانى و زيبايى‌هاى كلام سبحانى را، نشان داد و معانى استعارى و مجازى آيات و عبارات قرآنى را روشن و خواننده را بهره‌مند ساخت.


كتاب «تلخيص البيان» را نمى‌توان يك تفسير دانست، زيرا سيد شريف رضى؛ همچون ديگر مفسران پيشين، آيات را كلمه به كلمه، تفسير نكرده، بلكه در هر سوره، تنها آيه‌اى، را كه در آن مجاز، استعاره‌اى به كار رفته، مورد بحث قرار داده و چه بسا كه از سوره‌اى بيش از چند آيه مورد بحث قرار نداده و حتى گاه، اصولا از سوره‌اى كه در آن مجاز و استعاره‌اى نبود، بحثى نكرده و به صراحت، نوشته است كه در اين سوره، چيزى كه مورد نظر ما هست، وجود ندارد.
كتاب «تلخيص البيان» را نمى‌توان يك تفسير دانست، زيرا [[شریف الرضی، محمد بن حسین|سيد شريف رضى]] ؛ همچون ديگر مفسران پيشين، آيات را كلمه به كلمه، تفسير نكرده، بلكه در هر سوره، تنها آيه‌اى، را كه در آن مجاز، استعاره‌اى به كار رفته، مورد بحث قرار داده و چه بسا كه از سوره‌اى بيش از چند آيه مورد بحث قرار نداده و حتى گاه، اصولا از سوره‌اى كه در آن مجاز و استعاره‌اى نبود، بحثى نكرده و به صراحت، نوشته است كه در اين سوره، چيزى كه مورد نظر ما هست، وجود ندارد.


بررسى و تحقيقى پيرامون منابع ترجمه و شرح حال شريف رضى سيد، اثر ابراهيم سيد علوى، در اين كنگره است.
بررسى و تحقيقى پيرامون منابع ترجمه و شرح حال شريف رضى سيد، اثر ابراهيم سيد علوى، در اين كنگره است.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش