مفتاح الكرامة في شرح قواعد العلامة (حسینی عاملی): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'كشف اللثام' به 'كشف اللثام'
جز (جایگزینی متن - 'سيد محمد جواد عاملى' به 'سيد محمد جواد عاملى')
جز (جایگزینی متن - 'كشف اللثام' به 'كشف اللثام')
خط ۴۵: خط ۴۵:
علامه [[حسینی عاملی، محمدجواد بن محمد|سيد محمد جواد بن محمد حسينى شقرائى عاملى نجفى]]  (م 1226 ق).
علامه [[حسینی عاملی، محمدجواد بن محمد|سيد محمد جواد بن محمد حسينى شقرائى عاملى نجفى]]  (م 1226 ق).


كتاب مفتاح الكرامة بى‌نظيرترين شرح «قواعد الأحكام» تأليف علامۀ حلى (م 726 ق) (قده) است. اگر چه شروح متعددى نظير «إيضاح الفوائد»، «كنز الفوائد»، «كشف اللثام» بر قواعد علامه نوشته شده است اما هيچ كدام از آنان هم‌سطح و هم‌طراز با اين كتاب نيستند.
كتاب مفتاح الكرامة بى‌نظيرترين شرح «قواعد الأحكام» تأليف علامۀ حلى (م 726 ق) (قده) است. اگر چه شروح متعددى نظير «إيضاح الفوائد»، «كنز الفوائد»، «[[كشف اللثام عن قواعد الأحكام|كشف اللثام]]» بر قواعد علامه نوشته شده است اما هيچ كدام از آنان هم‌سطح و هم‌طراز با اين كتاب نيستند.


==منزلت كتاب==
==منزلت كتاب==
خط ۸۱: خط ۸۱:
جلد دهم شامل كتاب‌هاى قضاء و قسمتى از ديات، از تاريخ اتمام آنها اطلاع دقيقى در دست نيست. اگر چه در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]تاريخ اتمام كتاب قضاء را سال 1226 ق اعلام نموده است. ([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]ج 21 ص 341).
جلد دهم شامل كتاب‌هاى قضاء و قسمتى از ديات، از تاريخ اتمام آنها اطلاع دقيقى در دست نيست. اگر چه در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]تاريخ اتمام كتاب قضاء را سال 1226 ق اعلام نموده است. ([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]ج 21 ص 341).


تاريخ اتمام جلد يازدهم كه حاشيۀ مؤلف بر كشف اللثام في شرح قواعد الأحكام تأليف محمد بن حسن اصفهانى معروف به فاضل هندى (م 1137 ق) است، نيز مشخص نمى‌باشد.
تاريخ اتمام جلد يازدهم كه حاشيۀ مؤلف بر [[كشف اللثام عن قواعد الأحكام|كشف اللثام]] في شرح قواعد الأحكام تأليف محمد بن حسن اصفهانى معروف به فاضل هندى (م 1137 ق) است، نيز مشخص نمى‌باشد.


به نظر مى‌رسد كه كتاب‌هايى كه تاريخ اتمام آنها مشخص نيست. بين سال‌هاى 1205 ق تا 1216 ق تأليف شده‌اند.
به نظر مى‌رسد كه كتاب‌هايى كه تاريخ اتمام آنها مشخص نيست. بين سال‌هاى 1205 ق تا 1216 ق تأليف شده‌اند.
خط ۱۰۴: خط ۱۰۴:




كتاب مفتاح الكرامة يازده جلد است كه ده جلد آن شرح قواعد علامه است و يك جلد آن شرح قسمتى از كتاب قصاص از كشف اللثام تأليف فاضل هندى (م 1137 ق) مى‌باشد كه به صورت غير مستقيم شرح قواعد علامه نيز مى‌باشد.
كتاب مفتاح الكرامة يازده جلد است كه ده جلد آن شرح قواعد علامه است و يك جلد آن شرح قسمتى از كتاب قصاص از [[كشف اللثام عن قواعد الأحكام|كشف اللثام]] تأليف فاضل هندى (م 1137 ق) مى‌باشد كه به صورت غير مستقيم شرح قواعد علامه نيز مى‌باشد.


متأسفانه كتاب مفتاح الكرامة شرح كامل قواعد علامه نمى‌باشد و بسيارى از قسمت‌هاى آن ناقص مى‌باشد. از قسمت عبادات فقط كتاب‌هاى طهارت، صلاة و قسمتى از زكات شرح زده شده است و بقيۀ كتاب‌هاى آن يعنى خمس، حج، صوم، جهاد، امر به معروف و نهى از منكر وجود ندارند.
متأسفانه كتاب مفتاح الكرامة شرح كامل قواعد علامه نمى‌باشد و بسيارى از قسمت‌هاى آن ناقص مى‌باشد. از قسمت عبادات فقط كتاب‌هاى طهارت، صلاة و قسمتى از زكات شرح زده شده است و بقيۀ كتاب‌هاى آن يعنى خمس، حج، صوم، جهاد، امر به معروف و نهى از منكر وجود ندارند.
خط ۱۱۶: خط ۱۱۶:
نكتۀ قابل ذكر اين كه علامۀ محقق [[آقا بزرگ تهرانى]] [[آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن|صاحب الذريعة]]، كتاب نكاح و اول كتاب طلاق مفتاح الكرامة را در كتابخانۀ شيخ عبدالحسين در كربلا مشاهده نموده است. ([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]ج 341/21).
نكتۀ قابل ذكر اين كه علامۀ محقق [[آقا بزرگ تهرانى]] [[آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن|صاحب الذريعة]]، كتاب نكاح و اول كتاب طلاق مفتاح الكرامة را در كتابخانۀ شيخ عبدالحسين در كربلا مشاهده نموده است. ([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]ج 341/21).


از قسمت احكام، كتاب‌هاى فرائض يا مواريث، قسمتى از كتاب قضاء و قسمتى از كتاب ديات تا اواسط مقصد پنجم كه ديۀ جنين است و حاشيه بر قصاص كشف اللثام مطرح شده است. كتاب‌هاى صيد و ذبائح، اطعمه و اشربه، شهادات، حدود و قسمت‌هايى از كتاب جنايت شرح نشده است.
از قسمت احكام، كتاب‌هاى فرائض يا مواريث، قسمتى از كتاب قضاء و قسمتى از كتاب ديات تا اواسط مقصد پنجم كه ديۀ جنين است و حاشيه بر قصاص [[كشف اللثام عن قواعد الأحكام|كشف اللثام]] مطرح شده است. كتاب‌هاى صيد و ذبائح، اطعمه و اشربه، شهادات، حدود و قسمت‌هايى از كتاب جنايت شرح نشده است.


بطور خلاصه مطالب موجود در كتاب‌ها عبارتند از:
بطور خلاصه مطالب موجود در كتاب‌ها عبارتند از:
خط ۱۳۸: خط ۱۳۸:
- جلد دهم، كتاب‌هاى قضاء و قسمتى از ديات،
- جلد دهم، كتاب‌هاى قضاء و قسمتى از ديات،


- جلد يازدهم، حاشيه بر كتاب قصاص از كشف اللثام.
- جلد يازدهم، حاشيه بر كتاب قصاص از [[كشف اللثام عن قواعد الأحكام|كشف اللثام]].


بايد توجه داشت كه حاشيۀ مؤلف بر كتاب قصاص كشف اللثام تأليف فاضل هندى در ابتداى ضميمۀ جلد دهم بوده است و بعدها به صورت جلد يازدهم مستقلا چاپ شده است. (صفحۀ آخر جلد دهم كتاب).
بايد توجه داشت كه حاشيۀ مؤلف بر كتاب قصاص [[كشف اللثام عن قواعد الأحكام|كشف اللثام]] تأليف فاضل هندى در ابتداى ضميمۀ جلد دهم بوده است و بعدها به صورت جلد يازدهم مستقلا چاپ شده است. (صفحۀ آخر جلد دهم كتاب).


همان طور كه در خطبۀ جلد يازدهم آمده است مؤلف قصد داشته فقط بر قسمتى از كتاب قصاص شرح بزند و بنابراين از مطلب دوم از كتاب جنايات در كشف اللثام تا مطلب سوم در كيفيت استيفاء شرح زده شده است. (أعيان الشيعة ج 291/4).
همان طور كه در خطبۀ جلد يازدهم آمده است مؤلف قصد داشته فقط بر قسمتى از كتاب قصاص شرح بزند و بنابراين از مطلب دوم از كتاب جنايات در [[كشف اللثام عن قواعد الأحكام|كشف اللثام]] تا مطلب سوم در كيفيت استيفاء شرح زده شده است. (أعيان الشيعة ج 291/4).


همين‌طور در بحث مواسعه و مضايقه، مؤلف كتابى را به درخواست استادش صاحب رياض المسائل (م) بنام الرحمة الواسعة في المضايقة و المواسعة تأليف نموده است كه ضمن آوردن قسمت‌هايى از آن در كتاب به آن اشاره نموده است. (أعيان الشيعة ج 293/4، مفتاح الكرامة ج 1، صفحۀ 550 و 551، ج 2 صفحۀ 36).
همين‌طور در بحث مواسعه و مضايقه، مؤلف كتابى را به درخواست استادش صاحب رياض المسائل (م) بنام الرحمة الواسعة في المضايقة و المواسعة تأليف نموده است كه ضمن آوردن قسمت‌هايى از آن در كتاب به آن اشاره نموده است. (أعيان الشيعة ج 293/4، مفتاح الكرامة ج 1، صفحۀ 550 و 551، ج 2 صفحۀ 36).
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش