شرح قرآنی دعای ندبه: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' (عج)' به '(عج)')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''شرح قرآنى دعاى ندبه'''، اثر [[محسن قرائتى]] (متولد ۱۳۲۴ش)، مبلغ و مفسر است که به کوشش [[حسن ملایی]] گردآوری شده است. موضوع اصلی این کتاب، شرح و تفسیر دعای ندبه با رویکرد قرآنی است که مفاهیم این دعا را با آیات قرآن کریم پیوند می‌دهد.
'''شرح قرآنى دعاى ندبه'''، اثر [[قرائتی، محسن|محسن قرائتى]] (متولد ۱۳۲۴ش)، مبلغ و مفسر است که به کوشش [[ملایی، حسن|حسن ملایی]] گردآوری شده است. موضوع اصلی این کتاب، شرح و تفسیر دعای ندبه با رویکرد قرآنی است که مفاهیم این دعا را با آیات قرآن کریم پیوند می‌دهد.


==انگیزه نگارش==
==انگیزه نگارش==
انگیزه نگارش این کتاب، گردآوری مباحث مطرح‌شده توسط حجت‌الاسلام‌والمسلمین محسن قرائتی در برنامه «درس‌هایی از قرآن کریم» است. در این برنامه که در سال ۱۳۷۹ش، برگزار شد، ایشان به شرح ۷۰ فراز از دعای ندبه پرداختند و آن‌ها را با آیات قرآن پیوند دادند. هدف اصلی از این تألیف، روشن کردن مفاهیم عمیق دعا برای عموم مردم و استخراج نکات قرآنی از آن بوده است. این اثر در نهایت پس از تدوین، با اعمال پیشنهادات و اصلاحات نویسنده نهایی شده است<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص9</ref>.
انگیزه نگارش این کتاب، گردآوری مباحث مطرح‌شده توسط [[قرائتی، محسن|حجت‌الاسلام‌والمسلمین محسن قرائتی]] در برنامه «درس‌هایی از قرآن کریم» است. در این برنامه که در سال ۱۳۷۹ش، برگزار شد، ایشان به شرح ۷۰ فراز از دعای ندبه پرداختند و آن‌ها را با آیات قرآن پیوند دادند. هدف اصلی از این تألیف، روشن کردن مفاهیم عمیق دعا برای عموم مردم و استخراج نکات قرآنی از آن بوده است. این اثر در نهایت پس از تدوین، با اعمال پیشنهادات و اصلاحات نویسنده نهایی شده است<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص9</ref>.


==اهمیت کتاب==
==اهمیت کتاب==
خط ۴۸: خط ۴۸:
گفتار اول (جایگاه دعا و برکات دعا برای امام زمان(عج)): این بخش به اهمیت دعا در اسلام می‌پردازد و آن را غذای روح و عامل رفع کدورت و نشاط معنوی معرفی می‌کند. تأکید شده است که دعا تنها راه ارتباط با پروردگار نیست، بلکه وسیله‌ای برای رسیدن به معارف الهی و درک مسئولیت‌ها است؛ به‌عنوان نمونه، به اهمیت دعای "اهدنا الصراط المستقيم" در نمازهای یومیه به‌عنوان تنها دعای واجب اشاره می‌شود که راه مستقیم را از خداوند طلب می‌کند. همچنین، دلایل اهمیت دعا برای حضرت مهدی(عج) بررسی شده؛ از جمله ابراز وفاداری، انتظار فرج و شکرگزاری نعمات الهی. این دعا راهی برای اتصال به امام زمان و نشان دادن تبعیت از ایشان است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص11-15</ref>.
گفتار اول (جایگاه دعا و برکات دعا برای امام زمان(عج)): این بخش به اهمیت دعا در اسلام می‌پردازد و آن را غذای روح و عامل رفع کدورت و نشاط معنوی معرفی می‌کند. تأکید شده است که دعا تنها راه ارتباط با پروردگار نیست، بلکه وسیله‌ای برای رسیدن به معارف الهی و درک مسئولیت‌ها است؛ به‌عنوان نمونه، به اهمیت دعای "اهدنا الصراط المستقيم" در نمازهای یومیه به‌عنوان تنها دعای واجب اشاره می‌شود که راه مستقیم را از خداوند طلب می‌کند. همچنین، دلایل اهمیت دعا برای حضرت مهدی(عج) بررسی شده؛ از جمله ابراز وفاداری، انتظار فرج و شکرگزاری نعمات الهی. این دعا راهی برای اتصال به امام زمان و نشان دادن تبعیت از ایشان است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص11-15</ref>.


گفتار دوم (دعای ندبه در یک نگاه): این گفتار به بررسی سند و اعتبار دعای ندبه می‌پردازد و تأکید می‌کند که این دعا دارای سند معتبر و متصل به امام معصوم است، که بزرگان حدیث مانند سید بن طاووس و علامه مجلسی آن را تأیید کرده‌اند. اهمیت دعای ندبه در ابراز اندوه، غم و اشتیاق برای ظهور امام زمان(عج) و درخواست برای برقراری عدل و رفع ظلم از جهان است. محتوای دعای ندبه به‌صورت کلی شامل تاریخ انبیا و ائمه، از آدم تا خاتم و همچنین انتظار برای قیام امام مهدی(عج) برای برقراری عدالت در جهان است. این بخش بر این نکته تأکید دارد که دعا، اعلام موضع‌گیری در برابر ظلم و بیداد و دعوت به حق و عدالت است<ref>ر.ک: همان، ص17-22</ref>.
گفتار دوم (دعای ندبه در یک نگاه): این گفتار به بررسی سند و اعتبار دعای ندبه می‌پردازد و تأکید می‌کند که این دعا دارای سند معتبر و متصل به امام معصوم است، که بزرگان حدیث مانند [[ابن طاووس، علی بن موسی|سید بن طاووس]] و [[مجلسی، محمدباقر|علامه مجلسی]] آن را تأیید کرده‌اند. اهمیت دعای ندبه در ابراز اندوه، غم و اشتیاق برای ظهور امام زمان(عج) و درخواست برای برقراری عدل و رفع ظلم از جهان است. محتوای دعای ندبه به‌صورت کلی شامل تاریخ انبیا و ائمه، از آدم تا خاتم و همچنین انتظار برای قیام امام مهدی(عج) برای برقراری عدالت در جهان است. این بخش بر این نکته تأکید دارد که دعا، اعلام موضع‌گیری در برابر ظلم و بیداد و دعوت به حق و عدالت است<ref>ر.ک: همان، ص17-22</ref>.


گفتار سوم (شرح قرآنى دعای ندبه): این گفتار ستون فقرات کتاب را تشکیل می‌دهد و به شرح و تفسیر فرازهای دعای ندبه اختصاص دارد. نویسنده ابتدا ترجمه‌ای کلی از هر فراز ارائه داده و سپس به تبیین نکات مهم، مفهوم و مؤثر آن از منظر قرآنی می‌پردازد و آن‌ها را با آیات کریمه قرآن پیوند می‌دهد؛ برای مثال، در فراز اول "الحمد لله رب العالمين"، به اهمیت حمد و ستایش خداوند و ربوبیت او بر جهانیان تأکید شده و این مفهوم با آیات مرتبط قرآنی تبیین می‌شود. در ادامه، فرازهای دیگر دعا به‌ترتیب موضوعاتی چون صلوات بر پیامبر و آل او، مسئله انتخاب انسان و اراده الهی، نعمات و بلاهای الهی، ایمان و هجرت، داستان پیامبران از آدم تا نوح و ابراهیم و موسی و عیسی و پیامبر اسلام(ص)، مسئله هدایت و نبوت، معراج پیامبر، علم امام، امدادهای غیبی، پیروزی حق بر باطل و قیام امام مهدی(عج) برای برقراری عدالت جهانی و دیگر موضوعات اعتقادی و تاریخی، با ارجاع به آیات قرآن و روایات اهل‌بیت شرح ‌داده می‌شود. این بخش با هدف ارائه توضیحات، جزئیات و بصیرت‌های قرآنی در مورد هر عبارت از دعا نگاشته شده است<ref>ر.ک: همان، ص23-193</ref>.
گفتار سوم (شرح قرآنى دعای ندبه): این گفتار ستون فقرات کتاب را تشکیل می‌دهد و به شرح و تفسیر فرازهای دعای ندبه اختصاص دارد. نویسنده ابتدا ترجمه‌ای کلی از هر فراز ارائه داده و سپس به تبیین نکات مهم، مفهوم و مؤثر آن از منظر قرآنی می‌پردازد و آن‌ها را با آیات کریمه قرآن پیوند می‌دهد؛ برای مثال، در فراز اول "الحمد لله رب العالمين"، به اهمیت حمد و ستایش خداوند و ربوبیت او بر جهانیان تأکید شده و این مفهوم با آیات مرتبط قرآنی تبیین می‌شود. در ادامه، فرازهای دیگر دعا به‌ترتیب موضوعاتی چون صلوات بر پیامبر و آل او، مسئله انتخاب انسان و اراده الهی، نعمات و بلاهای الهی، ایمان و هجرت، داستان پیامبران از آدم تا نوح و ابراهیم و موسی و عیسی و پیامبر اسلام(ص)، مسئله هدایت و نبوت، معراج پیامبر، علم امام، امدادهای غیبی، پیروزی حق بر باطل و قیام امام مهدی(عج) برای برقراری عدالت جهانی و دیگر موضوعات اعتقادی و تاریخی، با ارجاع به آیات قرآن و روایات اهل‌بیت شرح ‌داده می‌شود. این بخش با هدف ارائه توضیحات، جزئیات و بصیرت‌های قرآنی در مورد هر عبارت از دعا نگاشته شده است<ref>ر.ک: همان، ص23-193</ref>.