الجامع لشرحی التجرید: تفاوت میان نسخه‌ها

*مقدمه محقق به تعریف علم کلام اختصاص دارد و تفاوت‌های رویکردهای قدیم و جدید در این علم را تبیین می‌کند. این بخش، مبادی و مقدمات اصلی را در بر می‌گیرد که دربردارنده مباحثی چون شناخت خداوند، شناخت دین، شناخت نبوت، شناخت امامت، و شناخت اسلام و تمدن است. همچنین به مبحث معاد نیز در این مقدمه اشاره شده است.<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص17، 18</ref>‏ پس از آن به معرفی کتاب تجرید الاعتقاد و شروح آن و نیز شرح حال علامه حلی و علی بن محمد قوشجی پرداخته است.<ref>ر.ک: همان، ص24-28</ref>‏

* اولین شرح مهم بین اهل‌سنت و جماعت که بر کتاب التجرید نوشته شده شرح یکی از بزرگ‌ترین متکلمین اشعری با نام خواجه شمس‌الدین محمود اصفهانی (متوفی 746ق) تحت عنوان تشیید القواعد است. این شرح از نصوصی است که در حوزه‌ها مورد تدریس قرار می‌گرفت. بر این شرح حواشی مهمی نوشته شده که حاشیه میر سید شریف جرجانی از آن جمله است. علاءالدین علی بن محمد سمرقندی قوشجی دومین شارح مهم کتاب تجریدالاعتقاد بین اهل‌سنت است. او در مقدمه شرحش چنین نوشته است: باوجود تلاش‌هایی که اصفهانی در شرح خود مبذول داشته، مطالب بسیاری در این کتاب مهم مانده است و بدین جهت به جهت تسهیل در فهم این کتاب شرحی روشن بر این کتاب بنویسم و افزوده‌های خوبی بر آن بیفزایم. شهید مطهری درباره این شرح ارزشمند می‌نویسد: شرح قوشجی سهم مؤثر و تأثیر عمیقی بر تاریخ فلسفه الهیه داشته است.<ref>ر.ک: مقدمه، ص28</ref>‏