مجموعه آثار ابوعبدالرحمن سلمی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' »' به '»'
جز (جایگزینی متن - 'حسين بن منصور حلاج' به 'حسين بن منصور حلاج ')
جز (جایگزینی متن - ' »' به '»')
خط ۵۲: خط ۵۲:
يكى از ويژگى هاى آثار [[سلمی، محمد بن حسین |سلمى]] اين است كه او به حق «نقّال طريقت و كلام مشايخ» است. [[سلمی، محمد بن حسین |سلمى]] خود كمتر درباره مسائل مختلف اظهارنظر مى كند و تلاش اوليه او اين است كه سخنان مشايخ گذشته را به نسل هاى بعدى برساند. ما در آثار او با دريايى از اقوال مشايخ گذشته مواجه مى شويم كه اگر آثار [[سلمی، محمد بن حسین |سلمى]] نبود همگى در طول تاريخ نابود شده بود.هيچ يك ازآثار صوفيه از سده پنجم به بعد خالى از ذكر [[سلمی، محمد بن حسین |سلمى]] نيست، چون كم و بيش، همه بزرگان صوفيه به نحوى شاگرد يا شاگرد شاگردان او به شمار ميآيند. (شهين اعوانى، ص159 و 160)
يكى از ويژگى هاى آثار [[سلمی، محمد بن حسین |سلمى]] اين است كه او به حق «نقّال طريقت و كلام مشايخ» است. [[سلمی، محمد بن حسین |سلمى]] خود كمتر درباره مسائل مختلف اظهارنظر مى كند و تلاش اوليه او اين است كه سخنان مشايخ گذشته را به نسل هاى بعدى برساند. ما در آثار او با دريايى از اقوال مشايخ گذشته مواجه مى شويم كه اگر آثار [[سلمی، محمد بن حسین |سلمى]] نبود همگى در طول تاريخ نابود شده بود.هيچ يك ازآثار صوفيه از سده پنجم به بعد خالى از ذكر [[سلمی، محمد بن حسین |سلمى]] نيست، چون كم و بيش، همه بزرگان صوفيه به نحوى شاگرد يا شاگرد شاگردان او به شمار ميآيند. (شهين اعوانى، ص159 و 160)


جلد اول كتاب حاوى مجموعه‌اى است از تفاسيرى كه پيش از [[سلمی، محمد بن حسین |سلمى]] از ديدگاه تصوف نوشته شده بوده است و [[سلمی، محمد بن حسین |سلمى]] آن ها را دراين تفسير گردآورده است. البته متن كامل حقائق التفسير در مجموعه نيامده است، بلكه بخش‌هايى از آن كه توسط محققان جداگانه تصحيح شده بود، شامل «تفسير امام جعفر صادق(ع)» و «تفسير ابن عطاآدمى» و«تفسير ابو الحسين نورى» (هر سه به كوشش پل نويا) و«تفسير[[حلاج، حسین بن منصور|حسين بن منصور حلاج]] » (به كوشش لويى ماسينيون) در اين مجلدآمده است، متن كامل حقائق التفسير هنوز تصحيح نشده است. (ر.ك: شهين اعوانى، ص160)
جلد اول كتاب حاوى مجموعه‌اى است از تفاسيرى كه پيش از [[سلمی، محمد بن حسین |سلمى]] از ديدگاه تصوف نوشته شده بوده است و [[سلمی، محمد بن حسین |سلمى]] آن ها را دراين تفسير گردآورده است. البته متن كامل حقائق التفسير در مجموعه نيامده است، بلكه بخش‌هايى از آن كه توسط محققان جداگانه تصحيح شده بود، شامل «تفسير امام جعفر صادق(ع)» و «تفسير ابن عطاآدمى» و«تفسير ابو الحسين نورى» (هر سه به كوشش پل نويا) و«تفسير[[حلاج، حسین بن منصور|حسين بن منصور حلاج]] » (به كوشش لويى ماسينيون) در اين مجلدآمده است، متن كامل حقائق التفسير هنوز تصحيح نشده است. (ر.ك: شهين اعوانى، ص160)


لازم به تأكيد مى‌باشد، ترديد در انتساب تفسير مورد امام جعفر صادق(ع) به امام ششم است.هر چند مصحح(پل نويا) بر صحّت اين انتساب تأكيد دارد؛ امّا مطالعه كننده شيعه و ايرانى آشنا به متون شيعه و متصوفه، هم از جهت نقد خارجى (صحّت اسناد)، و هم از جهت نقد داخلى (سبك شناسى و مضامين)، پى خواهد برد كه اين تفسير نمى‌تواند از [[امام صادق]](ع) باشد و حتّى كهنه‌تر از نيمه دوّم قرن سوّم نيز نمى‌تواند باشد. مثلا ذيل آيه ''' «اليوم اكملت لكم دينكم» ''' آمده است: اليوم اشارۀ الى يوم بعث محمّد رسول اللّه(ص) و يوم رسالته.(ص 28). پيداست كه ائمه شيعه اين آيه را مربوط به ولايت على(ع) مى‌دانسته‌اند؛ وانگهى چگونه روز بعثت، روز اكمال دين مى‌تواند باشد؟ در همين تفسير، كلمه دعائيه «آمين»(با تخفيف ميم) به صورت «آمّين»(با تشديد ميم) آمده است (ص 23)؛ كه هرگز [[امام صادق]](ع) و هيچ عرب فصيحى چنين اشتباهى نمى‌كند. (عليرضا ذكاوتى قراگزلو، ص 46)
لازم به تأكيد مى‌باشد، ترديد در انتساب تفسير مورد امام جعفر صادق(ع) به امام ششم است.هر چند مصحح(پل نويا) بر صحّت اين انتساب تأكيد دارد؛ امّا مطالعه كننده شيعه و ايرانى آشنا به متون شيعه و متصوفه، هم از جهت نقد خارجى (صحّت اسناد)، و هم از جهت نقد داخلى (سبك شناسى و مضامين)، پى خواهد برد كه اين تفسير نمى‌تواند از [[امام صادق]](ع) باشد و حتّى كهنه‌تر از نيمه دوّم قرن سوّم نيز نمى‌تواند باشد. مثلا ذيل آيه ''' «اليوم اكملت لكم دينكم» ''' آمده است: اليوم اشارۀ الى يوم بعث محمّد رسول اللّه(ص) و يوم رسالته.(ص 28). پيداست كه ائمه شيعه اين آيه را مربوط به ولايت على(ع) مى‌دانسته‌اند؛ وانگهى چگونه روز بعثت، روز اكمال دين مى‌تواند باشد؟ در همين تفسير، كلمه دعائيه «آمين»(با تخفيف ميم) به صورت «آمّين»(با تشديد ميم) آمده است (ص 23)؛ كه هرگز [[امام صادق]](ع) و هيچ عرب فصيحى چنين اشتباهى نمى‌كند. (عليرضا ذكاوتى قراگزلو، ص 46)
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش