شرح مشكلات ديوان أبي تمام: تفاوت میان نسخه‌ها

'''شرح مشکلات دیوان أبي تمام''' اثر احمد بن محمد بن حسن مرزوقی اصفهانی (متوفی 421ق) در شرح واژگان و ابیات سخت و دیریاب دیوان ابوتمام طائى (ح192-ح229ق) که با تحقیق عبدالله سلیمان جربوع، منتشر شده است.

شارحین قبل و بعد از عصر مرزوقی، در تبیین و شرح ابیات شعری و متون ادبی، بیشترین توجه و اهتمام خود را معطوف به تفسیر مباحث لغوی و دستوری نموده و گاه به موضوعات خبری نیز از خود علاقه نشان می‌دادند، اما به جنبه‌های ادبی اشعار و متون، توجه خاصی نداشتند. تا اینکه مرزوقی در اثر حاضر، این معادله را تغییر داده و بیشترین توجه خود در شرح را به جنبه‌های ادبی، معطوف داشت و کلمات و واژگان متون را توضیح داده و معانی آن را، تفسیر نمود. با مطالعه این شرح، می‌توان دریافت که وی دغدغه موشکافی روایات و متون را داشته و مدت‌ها به بررسی و تعمق در آنها پرداخته و سپس، بر اساس موازین و معیارهای فنی و علمی، درباره آنها قضاوت و اظهارنظر نموده است. در این راه، توانایی‌های ادبی و ذوق هنری ظریف او، به کمک آمده و از این‌رو، شرح او با تحلیل و مقایسه و ارائه بیش از یک جنبه از یک معنای واحد، متمایز گردیده است. وی در این شرح، توانایی شگفت‌انگیزی در کشف اسرار کلمات و کنکاش در معنای آنها از خود نشان داده که به نظر خود، از اعماق ابیات و اشعار ابوتمام، سرچشمه گرفته است<ref>مقدمه،ص34</ref>.

علاقه و اهتمام مرزوقی به روایات مختلف و پیروی از آنها، ناشی از این احساس است که آثار ادبی، ممکن است در برابر تصحیف و تحریف، آسیب‌پذیر باشند و او به عنوان یکی از شارحان اشعار عربی که بر دانش و تعالی شاعران آنان گواهی می‌دهد، متوجه است که این امور، چه بر سر شعر آورده است<ref>همان</ref>.

وی در عصری به دنیا آمده و زندگی کرده است که آموزه‌های زیبای اشعار ابوتمام و اصرار او بر کاوش در معانی بعید از ذهن و جسارت او در کشف و جستجوی معانی مبهم و دیریاب، مجامع ادبی را به خود اختصاص داده و اشعار او، توجه منتقدان، علما و شاعران را به خود معطوف ساخته بود ومرزوقی نیزبه عنوان یکی ازطرفداران او،در اثر حاضر به بررسی و شرح ابیات وی،پرداخت<ref>همان،ص34-35</ref>.