۱۴۶٬۷۱۱
ویرایش
←وابستهها
جز (جایگزینی متن - 'جاحظ' به 'جاحظ ') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) |
||
| (۴۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR02185.jpg|بندانگشتی|مبرد، محمد بن یزید]] | [[پرونده:NUR02185.jpg|بندانگشتی|مبرد، محمد بن یزید]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
! نام!! data-type= | ! نام!! data-type="authorName" |مبرد، محمد بن یزید | ||
|- | |- | ||
| | |نامهای دیگر | ||
|data-type= | | data-type="authorOtherNames" | مبرد، ابوالعباس محمد بن یزید | ||
المبرد النحوی، | المبرد النحوی، ابیالعباس محمد بن یزید | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
|data-type= | | data-type="authorfatherName" |یزید | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
|data-type= | | data-type="authorbirthDate" |دهم ذى الحجه سال 210ق | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
|data-type= | | data-type="authorBirthPlace" |بصره | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
|data-type= | | data-type="authorDeathDate" |285ق | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
|data-type= | | data-type="authorTeachers" |[[جاحظ، عمرو بن بحر|الجاحظ، أبوعثمان عمرو بن بحر]] | ||
[[مازنى، أبوعثمان بكر بن محمد بن بقيه]] | |||
[[ابراهيم بن محمد تيمى]] | |||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
|data-type= | | data-type="authorWritings" |[[الفاضل]] | ||
|-class= | |||
|کد | [[الكامل في اللغة و الأدب]] | ||
|data-type= | |||
[[المقتضب]] | |||
|- class="articleCode" | |||
|کد مؤلف | |||
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE02185AUTHORCODE | |||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''محمد بن يزيد بن عبدالاكبر ازدى بصرى''' (210-285ق)، مشهور به '''مبرد''' و مكنى به «ابوالعباس»، یکی از برجستهترین دانشمندان علوم بلاغت، نحو، نقد | |||
== ولادت == | |||
در بصره، روز دهم ذى الحجه سال 210ق زاده شد | |||
== تحصیلات == | |||
بعدها در بغداد به تحصيل پرداخت. او مردى خوشسخن و خوشكلام بود و ابوسعيد سيرافى مىگويد از ابوبكر بن مجاهد شنيدم كه هيچ كس بيان معانى قرآن را نيكوتر از مبرد جواب نگفته است. | |||
وى نحو را از جرمى و مازنى و غير آن دو و ادب را از مازنى و ابوحاتم سجستانى آموخت. وى با ابوالعباس احمد بن يحيى ملقب به ثعلب معاصر بود و تاريخ ادباء به آن دو ختم شد. با اينكه او به ثعلب علاقه داشت،ثعلب به او روى خوش نشان نمىداد. جعفر بن محمد بن حمدان، فقيه موصلى كه دوست مبرد و ثعلب بود، گفت: از ابوعبدالله دينورى پرسيدم چرا ثعلب نمىخواهد با مبرد هم مجلس شود. گفت: چون مبرد خوشسخن، نيكوبيان، گشادهزبان است، و مذهب ثعلب مذهب معلمان است. چون در مجلسى فراهم آيند به ظاهر حكم به نفع مبرد كنند. وى در بغداد سكونت داشت و در نحو و لغت بر همگان برترى يافت. در آثار مبرد انواع مباحث لغوى، نحوى، و بلاغى به شكل پراكنده و فراوان يافت مىشود. او را در ادب، تألیفهاى نافع است كه مشهورترين آنان كتاب «الكامل» در لغت مىباشد كه از اركان ادب و كلام بهشمار مىرود. در علت ملقب شدن وى به «المبرد» نقل شده كه استاد وى "«المازنى» از او چيزى را پرسيد و او به نيكويى جواب داد و المازنى گفت: قم فأنت المبرد، يعنى برخیز كه تو اثبات كننده حق (يا فرو نشاننده آتش درون سينه و خنك كننده دلهاى طالبان علم) هستى. اگر چه او را در شمار ناقدان به حساب نياوردهاند؛ اما او استاد نسلى بود كه در اواخر قرن سوم و اوائل قرن چهارم مىزيستند و نظرات وى نزد آنها مورد توجه بوده است. در كتاب «الكامل» وى، نكات نقدى پراكنده و فراوانى يافت مىشود كه در روند نقد ادبى بسيار مؤثر بوده است و بهطور غير مستقيم، زمينههاى رشد و شكوفايى نقد در قرن چهارم را فراهم ساخته است. از جمله نقطه نظرات نقدى وى مىتوان توجه به نوگرايان، پرداختن به موضوع سرقتهاى ادبى و عنايت به بحث لفظ و معنى را برشمرد. وى برخلاف برخى از منتقدان مانند ابن سلام كه نوگرايان را به كلى رد میكردند، به جمعآورى اشعار آنها در كتابى تحت عنوان «الروضة»پرداخت و به نقد و بررسى آن مبادرت ورزيد.اين موضعگيرى مثبت نسبت به نوگرايان، فتح بابى بود كه از مسدود شدن راه ابداع و خلاقيت در شعر جلوگيرى نمود. | |||
== اساتید == | |||
او از بسيارى از اساتيد زمانش بهره گرفت كه از آن جمله است: | او از بسيارى از اساتيد زمانش بهره گرفت كه از آن جمله است: | ||
#[[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ، أبوعثمان عمرو بن بحر]](ت225ق)؛ | |||
#[[عتبى، أبوعبدالرحمن محمد بن عبيدالله]](ت228ق)؛ | |||
#[[مازنى، أبوعثمان بكر بن محمد بن بقيه]](ت248ق)؛ | |||
#[[ابراهيم بن محمد تيمى]]، قاضى بصره(ت250ق)؛ | |||
#[[رياشىّ، أبوالفضل عباس بن فرج]](ت257ق) | |||
== شاگردان == | |||
اسامى تعدادى از علمايى كه از او كسب فيض كردهاند، عبارت است از: | اسامى تعدادى از علمايى كه از او كسب فيض كردهاند، عبارت است از: | ||
#[[ابن کیسان نحوی، محمد|ابن كيسان، أبوالحسن محمد بن احمد]](متوفای299ق)؛ | |||
#[[خرائطى، محمد بن جعفر]](ت327ق)؛ | |||
#[[ابن درستويه، أبومحمد عبدالله بن جعفر فسوى]](ت347ق)؛ | |||
#[[أبوالصقر، احمد بن الفضل بن شبابه همدانى]](ت 350ق)؛ | |||
#[[طومارى، أبوعلى عيسى بن محمد]](ت 360ق). | |||
== وفات == | |||
وى در 77 سالگى، به سال 285ق در بغداد درگذشت و در گورستان دارالكوفه دفن گرديد. | |||
== آثار== | |||
{{ستون-شروع|2}} | |||
#أعراب القرآن؛ | |||
#طبقات النحويين البصريين و أخبارهم؛ | |||
#غريب الحديث؛ | |||
#الكافى فى الاخبار؛ | |||
#المقتضب؛ | |||
#الواشى. | |||
#الكامل في اللغة والأدب | |||
#الفاضل | |||
#شرح لامية العرب | |||
#ما اتفق لفظه واختلف معناه من القرآن المجيد | |||
#المذكر والمؤنث. | |||
{{پایان}} | |||
==وابستهها== | |||
{{وابستهها}} | |||
[[الفاضل]] | |||
[[الكامل في اللغة و الأدب]] | |||
[[البلاغة (مبرد)]] | |||
[[ | |||
[[ | [[المقتضب]] | ||
[[ | [[الغاية في القراءات العشر (و يليه ما اتفق لفظه و أختلف معناه في القرآن العظيم، و يليه المقدمة في أصول القراءات)]] | ||
[[نسب عدنان و قحطان]] | [[نسب عدنان و قحطان]] | ||
[[ | [[التعازي و المراثي]] | ||
[[ | [[ما أتفق لفظه و أختلف معناه من القرآن المجید]] | ||
[[رده:زندگینامه]] | [[رده:زندگینامه]] | ||
[[رده:مرداد(1400)]] | |||