صلاة الجمعة من كتاب الصلاة: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی' به 'ابن بابویه، محمد بن علی'
جز (جایگزینی متن - 'ابن بابویه، محمد بن علی' به 'ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی')
برچسب‌ها: برگردانده‌شده ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی' به 'ابن بابویه، محمد بن علی')
برچسب‌ها: واگردانی دستی ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
خط ۵۲: خط ۵۲:
اثبات استحباب و رجحان نماز جمعه بر نماز ظهر به مقتضای روایات فراوانی است که تأکید بر مطلوبیت شرعی و اهمیت و اجر عظیمی دارد که خداوند سبحان برای اقامه کننده‌اش ذخیره کرده است<ref>ر.ک: همان، ص227</ref>‏.
اثبات استحباب و رجحان نماز جمعه بر نماز ظهر به مقتضای روایات فراوانی است که تأکید بر مطلوبیت شرعی و اهمیت و اجر عظیمی دارد که خداوند سبحان برای اقامه کننده‌اش ذخیره کرده است<ref>ر.ک: همان، ص227</ref>‏.


در برخی روایات، افرادی از وجوب نماز جمعه مستثنی شده‌اند. در روایات عدد عناوین مستثنی نه، پنج، چهار، سه و... ذکر شده است. [[ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی|شیخ صدوق]] روایتی صحیح را از زراره بن اعین از امام باقر(ع) نقل کرده که در آن این افراد استثناء شده‌اند: صغیر، پیرمرد، مجنون، مسافر، عبد، زن، مریض، کور و کسی که از وطنش دو فرسخ فاصله دارد<ref>ر.ک: همان، ص238-237</ref>‏.
در برخی روایات، افرادی از وجوب نماز جمعه مستثنی شده‌اند. در روایات عدد عناوین مستثنی نه، پنج، چهار، سه و... ذکر شده است. [[ابن بابویه، محمد بن علی|شیخ صدوق]] روایتی صحیح را از زراره بن اعین از امام باقر(ع) نقل کرده که در آن این افراد استثناء شده‌اند: صغیر، پیرمرد، مجنون، مسافر، عبد، زن، مریض، کور و کسی که از وطنش دو فرسخ فاصله دارد<ref>ر.ک: همان، ص238-237</ref>‏.


[[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]] در [[الخلاف|کتاب خلاف]] به [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سید مرتضی]] نسبت می‌دهد که وی خواندن‌ نماز‌ واجب‌ در ظهر جمعه را قدری پیش از زوال جایز می‌داند<ref>ر.ک: همان، ص258</ref>‏. این نسبت به اطلاق خود‌ شامل‌ نماز جمعه و نیز نماز ظهر در صورت فقد شرایط وجوب نماز جمعه‌ می‌شود‌. در‌ برابر عده‌ای مانند [[ابن ادریس، محمد بن احمد|ابن ادریس]] وقت نماز جمعه را تا انتهای وقت نماز ظهر در روزهای‌ دیگر‌، ممتد‌ می‌دانند. آرای فقیهان عظام در خطبه‌ها نیز با هم گوناگون است. ظاهر‌ کلام‌ [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]] در [[المبسوط في فقه الإمامية|مبسوط]] و [[النهاية في مجرد الفقه و الفتاوی|نهایه]] و صریح کلام [[ابن حمزه، محمد بن علی|ابن حمزه]] در وسیله وجوب بالارفتن خطیب از منبر برای ایراد‌ خطبه‌ها‌ پیش از زوال است. ظاهر کلام این دو بزرگوار نیز وجوب اتمام خطبه‌ها‌ پیش‌ از زوال است<ref>ر.ک: احسنی، غلام‌رضا، ص125-124</ref>‏.
[[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]] در [[الخلاف|کتاب خلاف]] به [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سید مرتضی]] نسبت می‌دهد که وی خواندن‌ نماز‌ واجب‌ در ظهر جمعه را قدری پیش از زوال جایز می‌داند<ref>ر.ک: همان، ص258</ref>‏. این نسبت به اطلاق خود‌ شامل‌ نماز جمعه و نیز نماز ظهر در صورت فقد شرایط وجوب نماز جمعه‌ می‌شود‌. در‌ برابر عده‌ای مانند [[ابن ادریس، محمد بن احمد|ابن ادریس]] وقت نماز جمعه را تا انتهای وقت نماز ظهر در روزهای‌ دیگر‌، ممتد‌ می‌دانند. آرای فقیهان عظام در خطبه‌ها نیز با هم گوناگون است. ظاهر‌ کلام‌ [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]] در [[المبسوط في فقه الإمامية|مبسوط]] و [[النهاية في مجرد الفقه و الفتاوی|نهایه]] و صریح کلام [[ابن حمزه، محمد بن علی|ابن حمزه]] در وسیله وجوب بالارفتن خطیب از منبر برای ایراد‌ خطبه‌ها‌ پیش از زوال است. ظاهر کلام این دو بزرگوار نیز وجوب اتمام خطبه‌ها‌ پیش‌ از زوال است<ref>ر.ک: احسنی، غلام‌رضا، ص125-124</ref>‏.


نماز جمعه باید به جماعت اقامه شود و مطلقاً به‌صورت فرادی اقامه نمی‌شود<ref>ر.ک: متن کتاب، ص268 </ref>‏. نویسنده در این زمینه به روایاتی استدلال می‌کند. از جمله [[ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی|شیخ صدوق]] از زرارة بن اعین از امام باقر(ع) نقل کرده که فرمود: «خداوند بر مردم در روز جمعه تا جمعه، 35 [وعده] نماز واجب کرده است، از میان آنها یک نماز است که به‌صورت جماعت واجب شده که نماز جمعه است...». این روایت دلالت بر این دارد که متعلق غرض الهی در نماز جمعه، نماز در جماعت است یعنی واجب که نماز است مقید به اقامه به جماعت شده است<ref>ر.ک: همان، ص269 </ref>‏.
نماز جمعه باید به جماعت اقامه شود و مطلقاً به‌صورت فرادی اقامه نمی‌شود<ref>ر.ک: متن کتاب، ص268 </ref>‏. نویسنده در این زمینه به روایاتی استدلال می‌کند. از جمله [[ابن بابویه، محمد بن علی|شیخ صدوق]] از زرارة بن اعین از امام باقر(ع) نقل کرده که فرمود: «خداوند بر مردم در روز جمعه تا جمعه، 35 [وعده] نماز واجب کرده است، از میان آنها یک نماز است که به‌صورت جماعت واجب شده که نماز جمعه است...». این روایت دلالت بر این دارد که متعلق غرض الهی در نماز جمعه، نماز در جماعت است یعنی واجب که نماز است مقید به اقامه به جماعت شده است<ref>ر.ک: همان، ص269 </ref>‏.


اقامه نماز جمعه به جماعت از دیدگاه نویسنده ابتداءً و استدامةً شرط است؛ البته روایات فراوانی وجود دارد که دلالت بر آن دارد که کسی که یک رکعت از نماز جمعه را با امام درک کند همه نماز جمعه را درک کرده است. این روایات با روایاتی که دلالت بر شرطیت نماز جمعه به جماعت داشت منافات دارد؛ زیرا صحت نماز جمعه از کسی که یک رکعت از آن را به جماعت اقامه کرده به معنی عدم شرطیت جماعت در جمعه مگر ابتداءً است و عدم شرطیت جماعت برای نماز جمعه استدامةً است. وگرنه نماز کسی که تنها رکعت اول از نماز جمعه را با امام درک کرده صحیح نبود<ref>ر.ک: متن کتاب، ص274-273</ref>.
اقامه نماز جمعه به جماعت از دیدگاه نویسنده ابتداءً و استدامةً شرط است؛ البته روایات فراوانی وجود دارد که دلالت بر آن دارد که کسی که یک رکعت از نماز جمعه را با امام درک کند همه نماز جمعه را درک کرده است. این روایات با روایاتی که دلالت بر شرطیت نماز جمعه به جماعت داشت منافات دارد؛ زیرا صحت نماز جمعه از کسی که یک رکعت از آن را به جماعت اقامه کرده به معنی عدم شرطیت جماعت در جمعه مگر ابتداءً است و عدم شرطیت جماعت برای نماز جمعه استدامةً است. وگرنه نماز کسی که تنها رکعت اول از نماز جمعه را با امام درک کرده صحیح نبود<ref>ر.ک: متن کتاب، ص274-273</ref>.