دایرةالمعارف ویکی‌پدیا: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۱: خط ۴۱:
هدف از آن، انتشار دانشنامه‌ای رایگان به تمامی زبانهای زندۀ دنیاست. تا ژوئن ۲۰۲۲، مقالات ویکی‌پدیا به ۳۲۷ زبان ایجاد شده‌اند که از این تعداد، ۳۱۶ زبان در حال حاضر در دسترس است که یکی از آن زبانها زبان فارسی است. گویش‌ها و زبانهای دیگری نیز از خانوادۀ زبانهای ایرانی در ویکی‌پدیا موجود است كه عبارت‌اند از: فارسی تاجیكی، کردی، کرمانجی و سورانی، پشتو، زازاکی، گیلکی، مازندرانی و آسی.
هدف از آن، انتشار دانشنامه‌ای رایگان به تمامی زبانهای زندۀ دنیاست. تا ژوئن ۲۰۲۲، مقالات ویکی‌پدیا به ۳۲۷ زبان ایجاد شده‌اند که از این تعداد، ۳۱۶ زبان در حال حاضر در دسترس است که یکی از آن زبانها زبان فارسی است. گویش‌ها و زبانهای دیگری نیز از خانوادۀ زبانهای ایرانی در ویکی‌پدیا موجود است كه عبارت‌اند از: فارسی تاجیكی، کردی، کرمانجی و سورانی، پشتو، زازاکی، گیلکی، مازندرانی و آسی.


ویکی‌پدیا به عنوان نخستین نسخۀ تکمیلی نوپدیا در ١۵ ژانویۀ ٢٠٠١ فقط به زبان انگلیسی، با نشانی wikipedia.com، آغاز به کار کرد. ویکی‌پدیا از ١٠ ژانویە یکی از قابلیت‌های نوپدیا به‌شمار می‌رفت. به این صورت که هر کاربری می‌توانست مقالۀ خود را وارد آن کند تا پس از ورود، در نوپدیا قرار گیرد. هیئت مشاوران نوپدیا مدل آن را رد کردند و از وبگاه نوپدیا برداشته شد و به عنوان طرحى جدا آغاز به کار کرد. بی طرفی آن، که بیشتر سیاست نويدیا بود، از کار افتاد و در ٢٠٠٣ متون آن به ویکی‌پدیا انتقال یافت. هم اكنون طرح ويكى بديارا بنياد غیرانتفاعی ویکی مدیا<ref>Wikimedia</ref> پشتیبانی می‌کند. جیمی ویلز<ref>Jimmy Wales</ref> مؤسس و بنیانگذار ویکی مدیا است.
ویکی‌پدیا به عنوان نخستین نسخۀ تکمیلی نوپدیا در ١۵ ژانویۀ ٢٠٠١ فقط به زبان انگلیسی، با نشانی wikipedia.com، آغاز به کار کرد. ویکی‌پدیا از ١٠ ژانویە یکی از قابلیت‌های نوپدیا به‌شمار می‌رفت. به این صورت که هر کاربری می‌توانست مقالۀ خود را وارد آن کند تا پس از ورود، در نوپدیا قرار گیرد. هیئت مشاوران نوپدیا مدل آن را رد کردند و از وبگاه نوپدیا برداشته شد و به عنوان طرحى جدا آغاز به کار کرد. بی طرفی آن، که بیشتر سیاست نويدیا بود، از کار افتاد و در ٢٠٠٣ متون آن به ویکی‌پدیا انتقال یافت. هم اكنون طرح ويكى‌پديا را بنياد غیرانتفاعی ویکی مدیا<ref>Wikimedia</ref> پشتیبانی می‌کند. جیمی ویلز<ref>Jimmy Wales</ref> مؤسس و بنیانگذار ویکی مدیا است.


تقریباً هر کاربر می‌تواند مقاله‌های ویكی پدیا را ويرايش كند و تغييرات خود و ويرايش‌هاى قبلی را سریعاً ببیند. تأسیس ویكی‌پدیا بر این نظریه استوار بوده است که همكاری کاربران در تکمیل مقالات به مرور زمان مجموعۀ کامل‌تری فراهم می‌كند. هيئت تحريريۀ خاصی مقالات را بازنگری نمی‌کند. گاهی ویرایشهای مختلف مقاله‌های ویکی‌پدیا موجب سبک نوشتاری خاصی می‌شود. تصمیم‌گیری درباره مطالب آن با توافق عام و رای‌گیری صورت می‌گیرد. البته تصمیم نهایی با جیمی ولز است. مقاله‌ها همیشه در معرض ویرایش قرار دارد و ویكی‌پدیا هیچ‌گاه مقاله‌ای را تمام‌شدە تلقی نمی‌كند.<ref> ر.ک: مختاری، تارا، ص276-277</ref>
تقریباً هر کاربر می‌تواند مقاله‌های ویكی پدیا را ويرايش كند و تغييرات خود و ويرايش‌هاى قبلی را سریعاً ببیند. تأسیس ویكی‌پدیا بر این نظریه استوار بوده است که همكاری کاربران در تکمیل مقالات به مرور زمان مجموعۀ کامل‌تری فراهم می‌كند. هيئت تحريريۀ خاصی مقالات را بازنگری نمی‌کند. گاهی ویرایشهای مختلف مقاله‌های ویکی‌پدیا موجب سبک نوشتاری خاصی می‌شود. تصمیم‌گیری درباره مطالب آن با توافق عام و رای‌گیری صورت می‌گیرد. البته تصمیم نهایی با جیمی ولز است. مقاله‌ها همیشه در معرض ویرایش قرار دارد و ویكی‌پدیا هیچ‌گاه مقاله‌ای را تمام‌شدە تلقی نمی‌كند.<ref> ر.ک: مختاری، تارا، ص276-277</ref>
خط ۵۲: خط ۵۲:
١) اسكالرپدیا<ref>Scholarpedia</ref>، که دانشنامه‌ای‌ داوری‌ شدە، با دسترسی آزاد و نوشته‌ شدە به قلم دانشمندان جهان است. در اسکالرپدیا مقاله را فردی خبره می‌نویسد که یا عموم کاربران آن را انتخاب کرده یا ویراستاران این دانشنامه آنان را به نگارش مقاله دعوت کرده‌اند.<ref>http://www.scholarpedia.org/</ref>
١) اسكالرپدیا<ref>Scholarpedia</ref>، که دانشنامه‌ای‌ داوری‌ شدە، با دسترسی آزاد و نوشته‌ شدە به قلم دانشمندان جهان است. در اسکالرپدیا مقاله را فردی خبره می‌نویسد که یا عموم کاربران آن را انتخاب کرده یا ویراستاران این دانشنامه آنان را به نگارش مقاله دعوت کرده‌اند.<ref>http://www.scholarpedia.org/</ref>


٢) سیتیزندیوم<ref>Citizendium</ref>، از طرح‌های ويكى پدياست تا بر اعتماد به مطالب بيفزايد. سيتيزنديوم دانشنامۀ شهروندی است که می‌توان آن را حاصل تلاش خبرگان، مشارکت عمومی، مبتنی بر ویکی و دانش انسانی دانست. در این طرح ویراستاران باید اعتبارنامه‌ها وصلاحیت‌های خود را برای داوری به عموم کاربران ارائه کنند.<ref>https://citizendium.org/</ref>
٢) سیتیزندیوم<ref>Citizendium</ref>، از طرح‌های ويكى‌پدياست تا بر اعتماد به مطالب بيفزايد. سيتيزنديوم دانشنامۀ شهروندی است که می‌توان آن را حاصل تلاش خبرگان، مشارکت عمومی، مبتنی بر ویکی و دانش انسانی دانست. در این طرح ویراستاران باید اعتبارنامه‌ها وصلاحیت‌های خود را برای داوری به عموم کاربران ارائه کنند.<ref>https://citizendium.org/</ref>


٣) وروپدیا<ref>Veropedia</ref> نیز تلاش داشت تا نسخۀ قابل اعتمادی از ویكی پدیا ايجاد كند. اين وبگاه پذیرای نسخه‌های پایدار ویکی‌پدیایی بود که خبرگان حوزه‌های موضوعی آن را تأیید کرده‌ بودند. این طرح در  اکتبر 2007م راه‌اندازی شد و در ژانویه 2009 حذف شد.<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Veropedia</ref>  
٣) وروپدیا<ref>Veropedia</ref> نیز تلاش داشت تا نسخۀ قابل اعتمادی از ویكی‌پدیا ايجاد كند. اين وبگاه پذیرای نسخه‌های پایدار ویکی‌پدیایی بود که خبرگان حوزه‌های موضوعی آن را تأیید کرده‌ بودند. این طرح در  اکتبر 2007م راه‌اندازی شد و در ژانویه 2009 حذف شد.<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Veropedia</ref>  


'''ایرادات و انتقادات'''  
'''ایرادات و انتقادات'''  
خط ۷۰: خط ۷۰:
3)نفوذ صهیونسیت در ویکی‌پدیا
3)نفوذ صهیونسیت در ویکی‌پدیا


ارتباط يهود با بنیاد ويکی پديا مربوط به اعمال نفوذ بر مطالب این وبگاه‌ است.«سیتیزن دیوم<ref>https://citizendium.org/</ref>» که خود یک دایرةالمعارف آنلاین است در مورد ویکی‌پدیا این‌گونه می‌نویسد: «در برخی از زمینه‌ها و بعضی موضوعات گروه‌هایی وجود دارند کە روی مقاله‌ها چمپاتمه می‌زنند و اصرار دارند كارى كنند كه آن مقالات نظرات خاص آنها را منعكس كنند. هیچ سازوكار معتبرى براى تأييد نسخه‌ای از این مقاله‌ها وجود ندارد.کمیته دقت در اطلاع رسانی مربوط به خاورمیانه درآمريکا<ref>Committee for Accuracy in Middle East Reporting in America</ref> يا كمرا<ref>https://www.camera.org/</ref> كه سازمانى طرفدار رژيم صهيونيستى است وكار آن نظارت بر رسانه‌ها و بررسى میزان دقت و بى‌طرفى آنها در گزارش مسائل مربوط به خاورمیانه است<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/4227/8288/110799/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C_%D9%88_%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%B5%D9%87%DB%8C%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%DA% برای اطلاع بیشتر به مقاله معرفی و بررسی سازمان فرهنگی صهیونیستی کمرا آبان ماه سال 1395 شماره 177 مراجعه شود.]</ref>، درموارد متعددی به بررسی ایرادات ویکی‌پدیا پرداخته‌است، بااین حال نگاهی به ایراداتی کە كمرا به‌رسانه‌های غربی می‌گیرد نشان می‌دهد كه هرنوع انتقاد از رژیم اشغالگر صهيونيسم مخالف انصاف تلقى می‌شود.<ref>ذوالفقاری، یگانه، ص45</ref>  
ارتباط يهود با بنیاد ويکی‌پديا مربوط به اعمال نفوذ بر مطالب این وبگاه‌ است.«سیتیزن دیوم<ref>https://citizendium.org/</ref>» که خود یک دایرةالمعارف آنلاین است در مورد ویکی‌پدیا این‌گونه می‌نویسد: «در برخی از زمینه‌ها و بعضی موضوعات گروه‌هایی وجود دارند کە روی مقاله‌ها چمپاتمه می‌زنند و اصرار دارند كارى كنند كه آن مقالات نظرات خاص آنها را منعكس كنند. هیچ سازوكار معتبرى براى تأييد نسخه‌ای از این مقاله‌ها وجود ندارد.کمیته دقت در اطلاع رسانی مربوط به خاورمیانه درآمريکا<ref>Committee for Accuracy in Middle East Reporting in America</ref> يا كمرا<ref>https://www.camera.org/</ref> كه سازمانى طرفدار رژيم صهيونيستى است وكار آن نظارت بر رسانه‌ها و بررسى میزان دقت و بى‌طرفى آنها در گزارش مسائل مربوط به خاورمیانه است<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/4227/8288/110799/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C_%D9%88_%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%B5%D9%87%DB%8C%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%DA% برای اطلاع بیشتر به مقاله معرفی و بررسی سازمان فرهنگی صهیونیستی کمرا آبان ماه سال 1395 شماره 177 مراجعه شود.]</ref>، درموارد متعددی به بررسی ایرادات ویکی‌پدیا پرداخته‌است، بااین حال نگاهی به ایراداتی کە كمرا به‌رسانه‌های غربی می‌گیرد نشان می‌دهد كه هرنوع انتقاد از رژیم اشغالگر صهيونيسم مخالف انصاف تلقى می‌شود.<ref>ذوالفقاری، یگانه، ص45</ref>  


==پانويس ==
==پانويس ==