مفتاح السعادة و تحقیق طریق السعادة: تفاوت میان نسخه‌ها

'''مفتاح السعادة و تحقيق طريق السعادة '''، مشتمل بر نصایح، گفته‌ها و نامه‌های [[اب‍ن‌ ع‍ری‍ف‌، اح‍م‍د ب‍ن‌ م‍ح‍م‍د|احمد بن موسی بن عطاءالله صنهاجی]]، معروف به ابن عریف (481ق/1088م –536ق/1141م) است. مقدمه، تحقیق و تصحیح کتاب به قلم [[دندش، عصمت عبداللطیف|عصمت عبداللطیف دندش]] است.

تاریخ نگارش این رساله مابین سال‌های 525-529ق، بوده و مشتمل بر نصایح و موضوعاتی مرتبط با صوفیان و سؤالاتی است که شیخ [[اب‍ن‌ ع‍ری‍ف‌، اح‍م‍د ب‍ن‌ م‍ح‍م‍د|ابن عریف]] پاسخ گفته است. این مجموعه از مناجات‌ها، ادعیه و اقوال [[اب‍ن‌ ع‍ری‍ف‌، اح‍م‍د ب‍ن‌ م‍ح‍م‍د|ابن عریف]] را یکی از مریدهای او که محقق کتاب احتمال داده صوفی بزرگ «ابوبکر عتیق بن عیسی بن مؤمن» - از شاگردان وی – بوده، گرد آورده است. قابل توجه آنکه عنوان کتاب توسط ابن عریف انتخاب نشده و [[ابن‌ المٶمن‌، عتیق‌|عتیق بن مؤمن]] برای این مجموعه عنوان «مفتاح السعادة و تحقيق طريق السعادة» را برگزیده است؛ عنوان اصلی کتاب «مفتاح السعادة لأهل الإرادة» بوده است<ref>ر.ک: مقدمه مصحح، ص67</ref>.

در واقع می‌توان گفت مطالب کتاب در چهار بخش ادعیه، مناجات‌ها، اقوال و رسائل دسته‌بندی شده است. در بخش اقوال با عنوان «باب من كلامه» ابتدا تعدادی از گفته‌های ابن عریف ذکر شده است. باقی گفته‌ها در ضمن فصولی ارائه شده است؛ به‌عنوان مثال در یکی از فصول چنین آمده است: ایمان راسخ ایمانی است که شب‌ها بر آن ‌بگذرد و روزها در پی آن سپری شود، درحالی‌که درخت آن از آب اطاعت می‌نوشد و به لقاح ادب بارور می‌گردد و... و آن ایمانی است که خداوند متعال در آیه «و لكن الله حبب إليكم الإيمان» به آن اشاره کرده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص86</ref>.

در بخش رسائل، ابتدا بیست نامه به ابوالحسن بن غالب - که یکی از صوفیان زمانش بوده - نوشته که حاوی حکایت‌هایی است<ref>ر.ک: همان، ص111-143</ref>. پس از آن، نامه‌های ابن عریف به محمد بن یوسف آبار، سید مالقی، محمد بن کبش و گروهی از برادران و فقها ارائه شده است. نامه ابوعبدالله بن یوسف به ابن عریف نیز در میان نامه‌ها مشاهده می‌شود<ref>ر.ک: همان، ص154</ref>.