لغت محلی شوشتر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NURلغت محلی شوشترJ1.jpg | عنوان =لغت محلی شوشتر | عنوان‌های دیگر = |پدیدآورندگان | پدیدآوران = مؤلفی نامعلوم (نویسنده) |زبان | زبان = | کد کنگره =‏ | موضوع = |ناشر | ناشر =بنیاد موقوفات دکتر افشار با همکاری نشر سخن | مکان نشر...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۸: خط ۲۸:


==گزارش کتاب==
==گزارش کتاب==
چون مقدمۀ نسخۀ خطی «لغت محلی شوشتر» افتاده است، دانسته نیست مؤلف چه نامی برای کتاب خود برگزیده است؛ اینکه در لغتنامۀ دهخدا در بیشتر موارد نام آن را «لغت محلی شوشتر» عنوان کرده‌اند، معلوم نیست خواست استاد دهخدا بوده است یا همکاران ایشان این نام را برای آن برگزیده‌اند. مصحح به تبعیت از لغتنامۀ دهخدا، نام «لغت محلی شوشتر» را برای این کتاب برگزیده است؛ زیرا این کتاب فرهنگ فارسی به فارسی در معنی مصطلح آن نیست، بلکه فرهنگی شوشتری به فارسی رسمی است و گویش شوشتری یکی از گویش‌های فارسی است.
چون مقدمۀ نسخۀ خطی «لغت محلی شوشتر» افتاده است، دانسته نیست مؤلف چه نامی برای کتاب خود برگزیده است؛ اینکه در [[لغت‌نامه دهخدا|لغتنامۀ دهخدا]] در بیشتر موارد نام آن را «لغت محلی شوشتر» عنوان کرده‌اند، معلوم نیست خواست استاد [[دهخدا، علی‌اکبر|دهخدا]] بوده است یا همکاران ایشان این نام را برای آن برگزیده‌اند. مصحح به تبعیت از [[لغت‌نامه دهخدا|لغتنامۀ دهخدا]]، نام «لغت محلی شوشتر» را برای این کتاب برگزیده است؛ زیرا این کتاب فرهنگ فارسی به فارسی در معنی مصطلح آن نیست، بلکه فرهنگی شوشتری به فارسی رسمی است و گویش شوشتری یکی از گویش‌های فارسی است.


با توجه به اینکه مقدمۀ نسخۀ خطی افتاده است، نام مؤلف آن مشخص نیست. گفتنی است متن کتاب تا بخش کوتاهی از حرف «کاف» را شامل می‌شود و به همان‌جا خاتمه می‌یابد. در انتهای نسخه نیز نه نامی از نویسندۀ کتاب هست و نه کاتب و نه تاریخ کتابت نسخه معلوم است. مؤلف در قسمت‌های موجود کتاب نیز نام خود را بیان نکرده است؛ اما در چند موضع از نیای خود، سید نعمت‌الله جزایری، عالم مشهور عهد صفوی و در برخی مواضع از عموی خود سیدعبدالله جزایری و در جایی دیگر از عم دیگر خود یعنی سیدنعمت‌الله مخاطب به سیدآغایی یاد کرده است.
با توجه به اینکه مقدمۀ نسخۀ خطی افتاده است، نام مؤلف آن مشخص نیست. گفتنی است متن کتاب تا بخش کوتاهی از حرف «کاف» را شامل می‌شود و به همان‌جا خاتمه می‌یابد. در انتهای نسخه نیز نه نامی از نویسندۀ کتاب هست و نه کاتب و نه تاریخ کتابت نسخه معلوم است. مؤلف در قسمت‌های موجود کتاب نیز نام خود را بیان نکرده است؛ اما در چند موضع از نیای خود، [[جزایری، سید نعمت‌الله|سید نعمت‌الله جزایری]]، عالم مشهور عهد صفوی و در برخی مواضع از عموی خود [[جزائری، سید عبدالله بن نورالدین|سید عبدالله جزایری]] و در جایی دیگر از عم دیگر خود یعنی [[جزایری، سید نعمت‌الله|سید نعمت‌الله]] مخاطب به سیدآغایی یاد کرده است.


آنچه از خلال این کتاب دربارۀ مؤلف دانسته می‌شود، این است که او متولد و متوطن شوشتر است. وی پس از مختصر مطلبی دربارۀ شوشتر می‌نویسد: «و بالجمله مولد و موطن راقم آثم، هر قدر که خامۀ واسطی‌نژاد در خصایص جمیلۀ آن مصر اعظم مبالغه و اطناب نماید، ناگفته بماند». مؤلف به هند سفر کرده و در مدت اقامت در آنجا با موبد فیروز ملاقات داشته و از او «رقعۀ کژدم» را دریافت کرده است. او بخشی از متن این رقعه را نیز ذکر کرده است. وی از حضور خود در محضر آصف‌الدوله یاد کرده است که ظاهراً «محمد یحیی علیخان بهادر» است که از 1161 تا 1212 قمری حکمران اوده بوده است. مؤلف با زبان هندی آشنایی داشته و برخی از لغات هندی را در فرهنگ خود نقل کرده است.
آنچه از خلال این کتاب دربارۀ مؤلف دانسته می‌شود، این است که او متولد و متوطن شوشتر است. وی پس از مختصر مطلبی دربارۀ شوشتر می‌نویسد: «و بالجمله مولد و موطن راقم آثم، هر قدر که خامۀ واسطی‌نژاد در خصایص جمیلۀ آن مصر اعظم مبالغه و اطناب نماید، ناگفته بماند». مؤلف به هند سفر کرده و در مدت اقامت در آنجا با موبد فیروز ملاقات داشته و از او «رقعۀ کژدم» را دریافت کرده است. او بخشی از متن این رقعه را نیز ذکر کرده است. وی از حضور خود در محضر آصف‌الدوله یاد کرده است که ظاهراً «محمد یحیی علیخان بهادر» است که از 1161 تا 1212 قمری حکمران اوده بوده است. مؤلف با زبان هندی آشنایی داشته و برخی از لغات هندی را در فرهنگ خود نقل کرده است.
خط ۴۶: خط ۴۶:
افزون بر فواید لغوی این متن، بهره‌های دیگری از این متن می‌توان دریافت؛ از جمله چند بازی محلی شوشتر در متن کتاب آورده شده است؛ پاره‌ای از آداب و رسوم در متن کتاب ذکر شده است؛ اطلاعات جغرافیایی و تاریخی کتاب درخور توجه است؛ اطلاعات دربارۀ برخی اشخاص حائز اهمیت است؛ مواردی از نکات صرفی و نحوی گویش شوشتری نیز در خلال کتاب آورده شده است.
افزون بر فواید لغوی این متن، بهره‌های دیگری از این متن می‌توان دریافت؛ از جمله چند بازی محلی شوشتر در متن کتاب آورده شده است؛ پاره‌ای از آداب و رسوم در متن کتاب ذکر شده است؛ اطلاعات جغرافیایی و تاریخی کتاب درخور توجه است؛ اطلاعات دربارۀ برخی اشخاص حائز اهمیت است؛ مواردی از نکات صرفی و نحوی گویش شوشتری نیز در خلال کتاب آورده شده است.


تاکنون یک نسخه بیشتر از این کتاب شناخته نشده است؛ نسخه‌ای متعلق به سازمان لغتنامۀ دهخدا که در آغاز به استاد دهخدا تعلق داشته است و تصحیح بر اساس همین نسخه صورت گرفته است.<ref> [https://literaturelib.com/books/5909 ر.ک: پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات]</ref>
تاکنون یک نسخه بیشتر از این کتاب شناخته نشده است؛ نسخه‌ای متعلق به سازمان [[لغت‌نامه دهخدا|لغتنامۀ دهخدا]] که در آغاز به استاد [[دهخدا، علی‌اکبر|دهخدا]] تعلق داشته است و تصحیح بر اساس همین نسخه صورت گرفته است.<ref> [https://literaturelib.com/books/5909 ر.ک: پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات]</ref>