المطول: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۸۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۲ نوامبر ۲۰۱۶
جز
جایگزینی متن - 'تفتازانى' به 'تفتازانى '
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'تفتازانى' به 'تفتازانى ')
خط ۵۴: خط ۵۴:




«كتاب المطول للتفتازاني و بهامشه حاشية السيد ميرشريف»، مجموعه‌اى است مشتمل بر كتاب مطول جناب تفتازانى (متوفى 792ق) و حاشيه‌اى كه توسط سيد مير شريف جرجانى (متوفى 816ق)، بر كتاب مزبور نوشته شده است. اين مجموعه، به زبان عربى است.
«كتاب المطول للتفتازاني و بهامشه حاشية السيد ميرشريف»، مجموعه‌اى است مشتمل بر كتاب مطول جناب [[تفتازانی، مسعود بن عمر|تفتازانى]]  (متوفى 792ق) و حاشيه‌اى كه توسط سيد مير شريف جرجانى (متوفى 816ق)، بر كتاب مزبور نوشته شده است. اين مجموعه، به زبان عربى است.


تفتازانى كه در تفسير، منطق، فلسفه، كلام، اصول، فقه و لغت متبحر بود، از دانشمندانى است كه بر كتاب «تلخيص المفتاح» خطيب قزونى شرح نوشته است. خطيب قزوينى، از كتاب «مفتاح العلوم» سكاكى (متوفى 426ق) كه شامل 3 بخش است، تلخيصى تهيه كرده و سپس فهميده كه اين ملخص، وافى به مقصود نيست و بسيار مختصر است، لذا بر آن شده كه تلخيص را توضيح دهد، اين بوده كه خود خطيب قزوينى كتاب «الإيضاح» را نوشت <ref>علوى مقدم، سيد محمد، ص 40</ref>.
[[تفتازانی، مسعود بن عمر|تفتازانى]]  كه در تفسير، منطق، فلسفه، كلام، اصول، فقه و لغت متبحر بود، از دانشمندانى است كه بر كتاب «تلخيص المفتاح» خطيب قزونى شرح نوشته است. خطيب قزوينى، از كتاب «مفتاح العلوم» سكاكى (متوفى 426ق) كه شامل 3 بخش است، تلخيصى تهيه كرده و سپس فهميده كه اين ملخص، وافى به مقصود نيست و بسيار مختصر است، لذا بر آن شده كه تلخيص را توضيح دهد، اين بوده كه خود خطيب قزوينى كتاب «الإيضاح» را نوشت <ref>علوى مقدم، سيد محمد، ص 40</ref>.


در واقع، كتاب «مطول» شرح «تلخيص المفتاح» خطيب قزوينى است كه آن نيز ويراسته بخش سوم كتاب «مفتاح العلوم» سكاكى است؛ به عبارت ديگر، كتاب «مطول» نتيجه و ثمره نهالى است كه سكاكى آن را غرس كرده و خطيب قزوينى آن نهال را آبيارى كرده و سرانجام آن نهال، به دست تفتازانى ميوه داده است <ref>همان</ref>.
در واقع، كتاب «مطول» شرح «تلخيص المفتاح» خطيب قزوينى است كه آن نيز ويراسته بخش سوم كتاب «مفتاح العلوم» سكاكى است؛ به عبارت ديگر، كتاب «مطول» نتيجه و ثمره نهالى است كه سكاكى آن را غرس كرده و خطيب قزوينى آن نهال را آبيارى كرده و سرانجام آن نهال، به دست [[تفتازانی، مسعود بن عمر|تفتازانى]]  ميوه داده است <ref>همان</ref>.


تفتازانى با اين اثر خود، در باب مسائل بلاغى، اثراتى در محيط فارسى و عربى روزگاران قرن هشتم هجرى و قرون بعد گذاشته است. يكى از معاصران وى، على بن محمد بن على، مشهور به سيد مير شريف جرجانى است كه در آغاز، دوستدار تفتازانى بوده و بر كتاب «مطول» او، حاشيه نوشته، ولى بعدها در دربار تيمور، ميان آن دو مناقشه و مناظره‌اى درگرفته و به خصومت منتهى شده و تيمور هم جانب سيد مير شريف را گرفته است <ref>همان، ص 54</ref>.
[[تفتازانی، مسعود بن عمر|تفتازانى]]  با اين اثر خود، در باب مسائل بلاغى، اثراتى در محيط فارسى و عربى روزگاران قرن هشتم هجرى و قرون بعد گذاشته است. يكى از معاصران وى، على بن محمد بن على، مشهور به سيد مير شريف جرجانى است كه در آغاز، دوستدار [[تفتازانی، مسعود بن عمر|تفتازانى]]  بوده و بر كتاب «مطول» او، حاشيه نوشته، ولى بعدها در دربار تيمور، ميان آن دو مناقشه و مناظره‌اى درگرفته و به خصومت منتهى شده و تيمور هم جانب سيد مير شريف را گرفته است <ref>همان، ص 54</ref>.


در اين حاشيه، سيد مير شريف بر گفتار تفتازانى، انتقاداتى وارد كرده است و البته اين انتقادات، چندان ارزشى ندارد؛ زيرا جنبه حكمى او بر ذوق عربيّتش رجحان دارد و سيد شريف توانسته است در اين حاشيه، برخى از مفاهيم و مقاصد تفتازانى، همچون اقسام وضع و انواع دلالات و اقسام استعارات را به‌خوبى بيان كند <ref>همان</ref>.
در اين حاشيه، سيد مير شريف بر گفتار [[تفتازانی، مسعود بن عمر|تفتازانى]]  ، انتقاداتى وارد كرده است و البته اين انتقادات، چندان ارزشى ندارد؛ زيرا جنبه حكمى او بر ذوق عربيّتش رجحان دارد و سيد شريف توانسته است در اين حاشيه، برخى از مفاهيم و مقاصد [[تفتازانی، مسعود بن عمر|تفتازانى]]  ، همچون اقسام وضع و انواع دلالات و اقسام استعارات را به‌خوبى بيان كند <ref>همان</ref>.


در اين اثر، متن اصلى در وسط نوشته شده و حواشى، پيرامون آن جاى گرفته است.
در اين اثر، متن اصلى در وسط نوشته شده و حواشى، پيرامون آن جاى گرفته است.
خط ۷۴: خط ۷۴:
1. مقدمه و متن كتاب.
1. مقدمه و متن كتاب.


2. علوى مقدم، سيد محمد، «بحثى در باره كتاب مطول سعدالدين تفتازانى و تأثير آن در كتب بلاغى»، پايگاه مجلات تخصصى نور، نشريه: علوم قرآن و حديث «مشكوة»، تابستان 1363، شماره 5 (32 صفحه، از 40 تا 71).
2. علوى مقدم، سيد محمد، «بحثى در باره كتاب مطول سعدالدين [[تفتازانی، مسعود بن عمر|تفتازانى]]  و تأثير آن در كتب بلاغى»، پايگاه مجلات تخصصى نور، نشريه: علوم قرآن و حديث «مشكوة»، تابستان 1363، شماره 5 (32 صفحه، از 40 تا 71).




۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش