آن شیرین قلندر: پنج مقاله در حافظ‌پژوهی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' .' به '.'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' .' به '.')
 
خط ۳۴: خط ۳۴:
[[اب‍ن‌ ی‍م‍ی‍ن‌، م‍ح‍م‍ود ب‍ن‌ ی‍م‍ی‍ن‌ ال‍دی‍ن‌|ابن‌ یمین فریومدی]] در غزل‌گفتن از چنان مرتبه و مقامی برخوردار بوده است که غزل‌سرایی چون [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] از برخی مضامین زیبا و اوزان خوش‌آهنگ غزل وی بهره‌مند شده است. در نخستین نوشتار این کتاب شواهد موردنظر از اخذ و اقتباس [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] از [[اب‍ن‌ ی‍م‍ی‍ن‌، م‍ح‍م‍ود ب‍ن‌ ی‍م‍ی‍ن‌ ال‍دی‍ن‌|ابن‌ یمین]] تحت عناوین مشخص برگرفته از مفاهیم ابیات به صورت الفبایی نقل شده است.
[[اب‍ن‌ ی‍م‍ی‍ن‌، م‍ح‍م‍ود ب‍ن‌ ی‍م‍ی‍ن‌ ال‍دی‍ن‌|ابن‌ یمین فریومدی]] در غزل‌گفتن از چنان مرتبه و مقامی برخوردار بوده است که غزل‌سرایی چون [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] از برخی مضامین زیبا و اوزان خوش‌آهنگ غزل وی بهره‌مند شده است. در نخستین نوشتار این کتاب شواهد موردنظر از اخذ و اقتباس [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] از [[اب‍ن‌ ی‍م‍ی‍ن‌، م‍ح‍م‍ود ب‍ن‌ ی‍م‍ی‍ن‌ ال‍دی‍ن‌|ابن‌ یمین]] تحت عناوین مشخص برگرفته از مفاهیم ابیات به صورت الفبایی نقل شده است.


تاریخ هزارسالۀ پربار شعر و ادب فارسی نشان می‌دهد که رسم ادبی اخذ و اقتباس، استقبال، تضمین و نظیره‌گویی و ... بین شاعران معاصر یا قبل و بعد کم‌وبیش وجود داشته و منحصر به دوره‌ای خاص نبوده است. در این عرصۀ پهناور سخن‌سرایی، شاعران بزرگی هم حضور دارند که خود از شعر گذشتگان یا معاصران، نکته‌ها و دقیقه‌های ظریف برگرفته و به بازگویی آن پرداخته‌اند و بعدها باز این مضامین و بدایع اشعار این‌گونه شاعران سرمشق گویندگان هنرمند قرون آینده قرار گرفته است. مولانا [[جامی، عبدالرحمن|عبدالرحمن جامی]] در سبک غزل‌سرایی به شیوۀ حافظ از کلمه گرفته تا کلام، همچون واژه‌های خوش‌ترکیب پرمعنی، اصطلاحات و عبارات نغز عرفانی، استقبال از اوزان مطبوع، قافیه و ردیف، تضمین مستقیم و غیرمستقیم مستفیض شده و در بیشتر موارد نیک از عهده برآمده است. در دومین نوشتار به برخی از این استقبال‌ها اشاره شده است.
تاریخ هزارسالۀ پربار شعر و ادب فارسی نشان می‌دهد که رسم ادبی اخذ و اقتباس، استقبال، تضمین و نظیره‌گویی و... بین شاعران معاصر یا قبل و بعد کم‌وبیش وجود داشته و منحصر به دوره‌ای خاص نبوده است. در این عرصۀ پهناور سخن‌سرایی، شاعران بزرگی هم حضور دارند که خود از شعر گذشتگان یا معاصران، نکته‌ها و دقیقه‌های ظریف برگرفته و به بازگویی آن پرداخته‌اند و بعدها باز این مضامین و بدایع اشعار این‌گونه شاعران سرمشق گویندگان هنرمند قرون آینده قرار گرفته است. مولانا [[جامی، عبدالرحمن|عبدالرحمن جامی]] در سبک غزل‌سرایی به شیوۀ حافظ از کلمه گرفته تا کلام، همچون واژه‌های خوش‌ترکیب پرمعنی، اصطلاحات و عبارات نغز عرفانی، استقبال از اوزان مطبوع، قافیه و ردیف، تضمین مستقیم و غیرمستقیم مستفیض شده و در بیشتر موارد نیک از عهده برآمده است. در دومین نوشتار به برخی از این استقبال‌ها اشاره شده است.


یکی از خوش‌نشینان سایه‌سار فرح‌بخش، همشهری [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ شیرازی]]، [[اهلی شیرازی، محمد|اهلی شیرازی]] است که در حیات و ممات خود از فیوضات [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] بهره‌مند بوده است؛ یعنی در دوران زندگی شاعری از سرچشمۀ شیرین و گوارای غزل حافظ می‌نوشید واز اوزان، قوافی، ترکیبات، اصطلاحات و مضامین شیوای حافظ استقبال و بازآوری می‌کرد. اهلی در این‌گونه مواضع مقلد صرف نبود و از ذوق و احساس خود مایه می‌گذاشت و از این رهگذر عمر جاوید یافت. پس از مرگ هم پیکرش را در جوار تربت [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] به خاک سپردند و قرن‌ها می‌گذرد که سایۀ شکوهمند آرامگاه [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] بر گور [[اهلی شیرازی، محمد|اهلی]] می‌افتد. در سومین نوشتار این کتاب به بیان تأثیرپذیری و روشن‌شدن میزان و مقیاس بهره‌مندی اهلی از سبک و سیاق غزل‌سرایی حافظ و اهلیت این شاعر در پیروی از لسان‌الغیب پرداخته شده است.
یکی از خوش‌نشینان سایه‌سار فرح‌بخش، همشهری [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ شیرازی]]، [[اهلی شیرازی، محمد|اهلی شیرازی]] است که در حیات و ممات خود از فیوضات [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] بهره‌مند بوده است؛ یعنی در دوران زندگی شاعری از سرچشمۀ شیرین و گوارای غزل حافظ می‌نوشید واز اوزان، قوافی، ترکیبات، اصطلاحات و مضامین شیوای حافظ استقبال و بازآوری می‌کرد. اهلی در این‌گونه مواضع مقلد صرف نبود و از ذوق و احساس خود مایه می‌گذاشت و از این رهگذر عمر جاوید یافت. پس از مرگ هم پیکرش را در جوار تربت [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] به خاک سپردند و قرن‌ها می‌گذرد که سایۀ شکوهمند آرامگاه [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] بر گور [[اهلی شیرازی، محمد|اهلی]] می‌افتد. در سومین نوشتار این کتاب به بیان تأثیرپذیری و روشن‌شدن میزان و مقیاس بهره‌مندی اهلی از سبک و سیاق غزل‌سرایی حافظ و اهلیت این شاعر در پیروی از لسان‌الغیب پرداخته شده است.