۱۰۲٬۳۳۵
ویرایش
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ی های ' به 'یهای ') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ت های ' به 'تهای ') |
||
خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
==گزارش کتاب== | ==گزارش کتاب== | ||
این کتاب اثری قابل توجه است که در هفت فصل به بررسی تاریخ اندیشه در سنت عقلانی اسلام پیرامون مفهوم خدا، مسئله فلسفی – عرفانی صدور و تبیین خلقت ازدیدگاه قرآن می پردازد. اما باید در نظر داشت که این اندیشه خود ساحتی از تحقیق است که زمینه بررسیهای بیشتر و دقیق تر را برای اهل فلسفه در عالم اسلامی می گشاید. اساسا هر تأمل فلسفی در جای خود قابل اعتناست و اعتنای به آن موجب حرکت و تداوم اندیشه می شود. این اثر خوانشی است از سنت عقلانی اسلامی در بافت مطالعات شرق شناسانه که میان نشانه شناسی و ساختارگرایی جدید با متون کلاسیک اسلامی به ایجاد تعامل می پردازد. افزون بر این، اطلاعات مفصل و دقیق نویسنده از | این کتاب اثری قابل توجه است که در هفت فصل به بررسی تاریخ اندیشه در سنت عقلانی اسلام پیرامون مفهوم خدا، مسئله فلسفی – عرفانی صدور و تبیین خلقت ازدیدگاه قرآن می پردازد. اما باید در نظر داشت که این اندیشه خود ساحتی از تحقیق است که زمینه بررسیهای بیشتر و دقیق تر را برای اهل فلسفه در عالم اسلامی می گشاید. اساسا هر تأمل فلسفی در جای خود قابل اعتناست و اعتنای به آن موجب حرکت و تداوم اندیشه می شود. این اثر خوانشی است از سنت عقلانی اسلامی در بافت مطالعات شرق شناسانه که میان نشانه شناسی و ساختارگرایی جدید با متون کلاسیک اسلامی به ایجاد تعامل می پردازد. افزون بر این، اطلاعات مفصل و دقیق نویسنده از سنتهای عقلانی موجود در دوران آغازین و نضج فلسفه اسلامی در حوزههای فرهنگی پیرامونی به کمک محققان فلسفه خواهد آمد. بنابراین اثر حاضر کوششی است برای بررسی و تحلیل مفهوم خدا در زمینههای فلسفه و کلام اسلامی در پرتوی تازه، که نخستین بار برای به کار گرفتن دیدگاههای مربوط به ساختارگرایی، پساساختارگرایی و نشانه شناسی و کاربرد آن ها در این دو زمینه محقق شده است. اگرچه از منظر مؤلف ابزارهایی مانند ساختارگرایی روش هایی مفید برای تحلیل اند، نه غایت فی نفسه. | ||
انتخاب متفکرانی که در این کتاب از آن ها بحث شده به اعتراف نویسنده تعمدا گزینشی بوده، زیرا وی در پی آن نبوده که این کتاب پژوهشی ترا- زمانی شامل کل زمینههای تاریخ فلسفهی اسلامی باشد، با این حال، نوعی بیگانگی فزاینده و «زمانی» را از پارادایم قرآنی آشکار ساخته است. وام گرفتن اصطلاحات نشانه شناسی با هدف شکل دادن به یک «نشانه» بوده است. این اثر همچنین فراخوانی است بر احیای کلی پژوهش دربارهی فلسفهی اسلامی. این کار می توانست و در واقع می باید در پرتو علوم انسانی مانند مردم شناسی، جامعه شناسی و زیررشته هایی مانند پژوهش دربارهی تاریخ تکونات گفتاری انجام شود. اما مؤلف بنای آن را بر پایه و اساسی که در «مکتب آمریکای شمالی فلسفهی اسلامی» استوار شده ، نهادینه کرده است. همان کسانی که در بسیاری از | انتخاب متفکرانی که در این کتاب از آن ها بحث شده به اعتراف نویسنده تعمدا گزینشی بوده، زیرا وی در پی آن نبوده که این کتاب پژوهشی ترا- زمانی شامل کل زمینههای تاریخ فلسفهی اسلامی باشد، با این حال، نوعی بیگانگی فزاینده و «زمانی» را از پارادایم قرآنی آشکار ساخته است. وام گرفتن اصطلاحات نشانه شناسی با هدف شکل دادن به یک «نشانه» بوده است. این اثر همچنین فراخوانی است بر احیای کلی پژوهش دربارهی فلسفهی اسلامی. این کار می توانست و در واقع می باید در پرتو علوم انسانی مانند مردم شناسی، جامعه شناسی و زیررشته هایی مانند پژوهش دربارهی تاریخ تکونات گفتاری انجام شود. اما مؤلف بنای آن را بر پایه و اساسی که در «مکتب آمریکای شمالی فلسفهی اسلامی» استوار شده ، نهادینه کرده است. همان کسانی که در بسیاری از پانوشتهای این کتاب به تحقیقات درخشان فراوان شان استناد گردیده است. | ||
به این ترتیب می توان گفت که اثر حاضر کوششی است برای بررسی و تحلیل مفهوم خدا نزد فیلسوفان و متکلمان اسلامی با استفاده از دیدگاههای مربوط به ساختارگرایی و نشانه شناسی ریچارد نتون، از میان چهار تلقی عمدهی قرآنی، تمثیلی، عرفانی و نوافلاطونی دربارهی ذات خدا، که به جنبهی ناشناخته و مطلقاً متعال و نوافلاطونی خدا درمقام خالق توجه میکند. از نظر وی، «الگوی خالق قرآنی» متضمن خدایی است که از هیچ می آفریند؛ در زمان تاریخی عمل میکند؛ در همین زمان مخلوقاتش را هدایتمی کند؛ و به نحوی غیر مستقیم می توان به اون شناخت پیدا کرد. وی می کوشد نشان دهد که چگونه خدایی که از جمله [[کندی، یعقوب بن اسحاق|کندی]]، [[فارابی، محمد بن محمد|فارابی]]، [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سینا]]، اسماعیلیان، [[سهروردی، یحیی بن حبش|سهروردی]] و [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] معرفی می کنند، با گذشت زمان، به طوری فزاینده از الگوی خالق قرآن «بیگانه» می شود. البته وی فیلسوفان اسلامی متأخری را که آرای شان با الگوی خالق قرآنی متفاوت یا بیگانه است «نامعتبر» یا «غیراسلامی» نمی داند، بلکه صرفاً به «متفاوت بودن» آن ها حکم میکند. نتون، درنهایت، نتیجه می گیرد که مفهوم بیگانگی، نوعی متفاوت از الگوی الهیاتی فراهم می آورد که همچنان می تواند به طوری موّجه تحت چتر «اسلامی» قرار گیرد، زیرا این الگو سوابق قابل توجهی در جنبههای تنزیهی الوهیت قرآنی دارد.<ref> [https://www.historylib.com/books/2229 ر.ک: کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران] </ref> | به این ترتیب می توان گفت که اثر حاضر کوششی است برای بررسی و تحلیل مفهوم خدا نزد فیلسوفان و متکلمان اسلامی با استفاده از دیدگاههای مربوط به ساختارگرایی و نشانه شناسی ریچارد نتون، از میان چهار تلقی عمدهی قرآنی، تمثیلی، عرفانی و نوافلاطونی دربارهی ذات خدا، که به جنبهی ناشناخته و مطلقاً متعال و نوافلاطونی خدا درمقام خالق توجه میکند. از نظر وی، «الگوی خالق قرآنی» متضمن خدایی است که از هیچ می آفریند؛ در زمان تاریخی عمل میکند؛ در همین زمان مخلوقاتش را هدایتمی کند؛ و به نحوی غیر مستقیم می توان به اون شناخت پیدا کرد. وی می کوشد نشان دهد که چگونه خدایی که از جمله [[کندی، یعقوب بن اسحاق|کندی]]، [[فارابی، محمد بن محمد|فارابی]]، [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سینا]]، اسماعیلیان، [[سهروردی، یحیی بن حبش|سهروردی]] و [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] معرفی می کنند، با گذشت زمان، به طوری فزاینده از الگوی خالق قرآن «بیگانه» می شود. البته وی فیلسوفان اسلامی متأخری را که آرای شان با الگوی خالق قرآنی متفاوت یا بیگانه است «نامعتبر» یا «غیراسلامی» نمی داند، بلکه صرفاً به «متفاوت بودن» آن ها حکم میکند. نتون، درنهایت، نتیجه می گیرد که مفهوم بیگانگی، نوعی متفاوت از الگوی الهیاتی فراهم می آورد که همچنان می تواند به طوری موّجه تحت چتر «اسلامی» قرار گیرد، زیرا این الگو سوابق قابل توجهی در جنبههای تنزیهی الوهیت قرآنی دارد.<ref> [https://www.historylib.com/books/2229 ر.ک: کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران] </ref> |