۱۰۲٬۰۹۶
ویرایش
مجموعه مقالات نخستین همایش بین‌المللی فرهنگ و تمدن ایران در دوره‌ی سلجوقیان: تفاوت میان نسخه‌ها
مجموعه مقالات نخستین همایش بین‌المللی فرهنگ و تمدن ایران در دوره‌ی سلجوقیان (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۲ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۵۹
، ۲۲ آوریلجایگزینی متن - 'ه ای ' به 'های '
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ه ها ' به 'ه‌ها ') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ه ای ' به 'های ') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''مجموعه مقالات نخستین همایش بین‌المللی فرهنگ و تمدن ایران در دوره‌ی سلجوقیان''' به کوشش دکتر شهرام یوسفی‌فر؛ نوشتار حاضر مشتمل بر مجموعه مقالاتی است که پیرامون فرهنگ و تمدن ایران در دوره ی سلجوقی به نگارش درآمده است. مقالات این مجموعه نشان می دهد که تفکر سیاسی و دینی قابل اعتنایی در سیرالملوک ها و شریعت نامه نویسی آن دوران پدید آمد. اندیشه ی شاهی آرمانی که در دوره ی باستان جریان داشت، در این دوره بازپرداخته و به رونق رسید که در دوره ی معاصر از آن اندیشه ی ایرانشهری را برداشت کردند. هرچند اندیشه ی ایرانشهری، امروزه موافقان و مخالفان جدی دارد اما برآمدن این اندیشه با هر اسم و نامی که قابل بیان باشد، در دوره ی سلجوقی به رونق رسید و نه تنها در متون | '''مجموعه مقالات نخستین همایش بین‌المللی فرهنگ و تمدن ایران در دوره‌ی سلجوقیان''' به کوشش دکتر شهرام یوسفی‌فر؛ نوشتار حاضر مشتمل بر مجموعه مقالاتی است که پیرامون فرهنگ و تمدن ایران در دوره ی سلجوقی به نگارش درآمده است. مقالات این مجموعه نشان می دهد که تفکر سیاسی و دینی قابل اعتنایی در سیرالملوک ها و شریعت نامه نویسی آن دوران پدید آمد. اندیشه ی شاهی آرمانی که در دوره ی باستان جریان داشت، در این دوره بازپرداخته و به رونق رسید که در دوره ی معاصر از آن اندیشه ی ایرانشهری را برداشت کردند. هرچند اندیشه ی ایرانشهری، امروزه موافقان و مخالفان جدی دارد اما برآمدن این اندیشه با هر اسم و نامی که قابل بیان باشد، در دوره ی سلجوقی به رونق رسید و نه تنها در متون اندیشه‌ای بلکه در متون تاریخ نگاری نیز تجلی یافت. | ||
==گزارش کتاب== | ==گزارش کتاب== | ||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
تنوع طلبی ذائقه ی ایرانی تنها در عرصه ی علوم محدود نماند بلکه در هنر و صنعت نیز دیده شد. هرچند گفته می شود که هنر دوره ی سلجوقی تداوم هنر سامانی و غزنوی بود، اما واقعیت آن است که هنر و صنعت سلجوقی از نظر کمیت و کیفیت فاصله ی زیادی با گذشته ی خود پیدا کرد. نگارگری این دوره توانست عنصر ایرانی نهفته در نقاشی های مانی و عنصراسلامی را در هم بیامیزد و مکتب نوینی ایجاد کند که از آن به مکتب نگارگری سلجوقی یاد شده است. سفال گری و نگارگری بر روی سفال و فلزکاری نیز دوره ی پررونقی را سپری کرد. | تنوع طلبی ذائقه ی ایرانی تنها در عرصه ی علوم محدود نماند بلکه در هنر و صنعت نیز دیده شد. هرچند گفته می شود که هنر دوره ی سلجوقی تداوم هنر سامانی و غزنوی بود، اما واقعیت آن است که هنر و صنعت سلجوقی از نظر کمیت و کیفیت فاصله ی زیادی با گذشته ی خود پیدا کرد. نگارگری این دوره توانست عنصر ایرانی نهفته در نقاشی های مانی و عنصراسلامی را در هم بیامیزد و مکتب نوینی ایجاد کند که از آن به مکتب نگارگری سلجوقی یاد شده است. سفال گری و نگارگری بر روی سفال و فلزکاری نیز دوره ی پررونقی را سپری کرد. | ||
دوره ی سلجوقی در عرصه ی ادب فارسی و عربی نیز از ادوار پسین و پیشین خود عقب نماند. اگر دوره ی سامانی، دوره ی زایش ادبیات فارسی است، بی شک دوره ی سلجوقی یکی از حلقه های تکاملی ادب فارسی در نثر و شعر است. متون فارسی در دو سبک ساده و متکلف مصنوع به موازات هم ادامه یافت. به نظر نمی رسد که یکی بر دیگری غلبه ی کیفی و کمی یافته باشد. متون اندرزنامه نویسی و سیاست نامه نویسی از قابلوس نامه تا سیرالملوک نویسی و نصیحه الملوک نویسی به تکامل رسید و متون دوره های بعدی را باید حاشیه نویسی یا تفسیر متون اندرزنامه نویسی این دوره تلقی کرد. هرچند دوره ی سلجوقی را دوره ی غلبه ی کلام اشعری می دانند، اما مقالات این مجموعه نشان می دهد که تفکر سیاسی و دینی قابل اعتنایی در سیرالملوک ها و شریعت نامه نویسی پدید آمد. اندیشه ی شاهی آرمانی که در دوره ی باستان جریان داشت، در این دوره بازپرداخته و به رونق رسید که در دوره ی معاصر از آن اندیشه ی ایرانشهری را برداشت کردند. هرچند اندیشه ی ایرانشهری امروزه موافقان و مخالفان جدی دارد اما برآمدن این اندیشه با هر اسم و نامی قابل بیان باشد، در دوره ی سلجوقی به رونق رسید و نه تنها در متون | دوره ی سلجوقی در عرصه ی ادب فارسی و عربی نیز از ادوار پسین و پیشین خود عقب نماند. اگر دوره ی سامانی، دوره ی زایش ادبیات فارسی است، بی شک دوره ی سلجوقی یکی از حلقه های تکاملی ادب فارسی در نثر و شعر است. متون فارسی در دو سبک ساده و متکلف مصنوع به موازات هم ادامه یافت. به نظر نمی رسد که یکی بر دیگری غلبه ی کیفی و کمی یافته باشد. متون اندرزنامه نویسی و سیاست نامه نویسی از قابلوس نامه تا سیرالملوک نویسی و نصیحه الملوک نویسی به تکامل رسید و متون دوره های بعدی را باید حاشیه نویسی یا تفسیر متون اندرزنامه نویسی این دوره تلقی کرد. هرچند دوره ی سلجوقی را دوره ی غلبه ی کلام اشعری می دانند، اما مقالات این مجموعه نشان می دهد که تفکر سیاسی و دینی قابل اعتنایی در سیرالملوک ها و شریعت نامه نویسی پدید آمد. اندیشه ی شاهی آرمانی که در دوره ی باستان جریان داشت، در این دوره بازپرداخته و به رونق رسید که در دوره ی معاصر از آن اندیشه ی ایرانشهری را برداشت کردند. هرچند اندیشه ی ایرانشهری امروزه موافقان و مخالفان جدی دارد اما برآمدن این اندیشه با هر اسم و نامی قابل بیان باشد، در دوره ی سلجوقی به رونق رسید و نه تنها در متون اندیشه‌ای بلکه در متون تاریخ نگاری نیز تجلی یافت البته باید اشاره کرد که در عرصه ی تاریخ نگاریف سلجوقیان کارنامه قابل قبولی ارائه ندادند که در مجموعه ی حاضر به دلایل امتناع آن اشاره رفته است. | ||
عرصه ی عرفان و تصوف یکی دیگر از عرصه های پررونق دوره ی سلجوقی بود. در تصوف این دوره به نظریه پردازی و بعد مناسکی توجه | عرصه ی عرفان و تصوف یکی دیگر از عرصه های پررونق دوره ی سلجوقی بود. در تصوف این دوره به نظریه پردازی و بعد مناسکی توجه ویژه‌ای شد. تصوف از زی زهدگرایی صرف رهایی یافت و به متن جامعه آمد. دراین تکامل تقریب بین فقه و شریعت با تصوف به وضوح دیده می شود. روند رو به تزاید این تقریب دوره های پیشین، برجستگی این دوره را نیافته بود. در سایه ی بزرگان صوفی دوره ی سلجوقی مکتب تصوف خراسان تا سده‌ها بر تفکر صوفیانه در ایران و اناطولی سایه انداخت، حتی نگرش توحیدی مکتب خراسان بعدها مبنای وحدت وجود ابن عربی شده و ریشه در آن داشت. تصوف دوره ی سلجوقی تنها به تصوف شریعتمدار محدود نماند بلکه هم زمان در عراق عجم و آذربایجان مکتب تصوف عاشقانه نیز جایی برای خود یافت و این دو مکتب در اناطولی به هم رسیدند و در قامت مولانای خراسانی رومی و شمس تبریزی تجلی یافت. | ||
عناوین برخی از مقالات : | عناوین برخی از مقالات : | ||
| خط ۸۰: | خط ۸۰: | ||
نخبه پروری علمی در دوره ی سلجوقیان؛ امکان یا امتناع | نخبه پروری علمی در دوره ی سلجوقیان؛ امکان یا امتناع | ||
جستاری در مفهوم و کاربرد رنگ | جستاری در مفهوم و کاربرد رنگ فیروزه‌ای در تزئینات معماری دوره ی سلجوقی | ||
بررسی و مطالعات تزئینات گچ بری محراب های دوره ی سلجوقی مسجد ملک کرمان | بررسی و مطالعات تزئینات گچ بری محراب های دوره ی سلجوقی مسجد ملک کرمان | ||