۱۰۶٬۸۳۷
ویرایش
مجموعه مقالات همایش ملی گیلان در گستره تاریخ صفویه (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۸ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۵۱
، ۸ آوریلجایگزینی متن - 'ه ها ' به 'ه‌ها '
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' می کرد' به ' می‌کرد') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ه ها ' به 'ه‌ها ') |
||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''مجموعه مقالات همایش ملی گیلان در گستره تاریخ صفویه''' تألیف عباس پناهی، مجموعه‌ی حاضر مشتمل بر برخی از مقالاتی است که ماحصل همایش ملی «گیلان در عصر صفوی» است. این همایش که در سال 1394 به همت پژوهشکده‌ی گیلان شناسی دانشگاه گیلان و همکاری برخی | '''مجموعه مقالات همایش ملی گیلان در گستره تاریخ صفویه''' تألیف عباس پناهی، مجموعه‌ی حاضر مشتمل بر برخی از مقالاتی است که ماحصل همایش ملی «گیلان در عصر صفوی» است. این همایش که در سال 1394 به همت پژوهشکده‌ی گیلان شناسی دانشگاه گیلان و همکاری برخی دستگاه‌ها و نهادهای فرهنگی در رشت برگزار شد، گامی نخست برای معرفی توانایی های فکری، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی گیلان در عصر صفوی است زیرا از این دوره گیلان در جغرافیای جهان ایرانی جایگاه مهمی یافت. | ||
==گزارش کتاب== | ==گزارش کتاب== | ||
گیلان از نظر فکری و فرهنگی به ویژه از نظر تأثیر گذاری بر ساختارهای معنوی و فکری سایر اقوام و سرزمین‌های مجاور خود در بین ایالات ایرانی کم نظیر است؛ زیرا همواره در طول تاریخ، جغرافیای فرهنگی گیلان بسیار وسیع تر از جغرافیای سیاسی آن بوده است. به طوری که امروزه نیز دامنه و وسعت فرهنگ و گویش گیلکی و سایر لهجه‌های گیلان و سایر لهجه‌های گیلان فراتر از استان گیلان امروزی است. در طول تاریخ این ایالت علاوه بر تأثیرگذاری سیاسی بر شکل گیری و تأسیس حکومت ها به ویژه بر ساختار فکری و فرهنگی برخی دودمان‌های حکومتگر نیز نقشی انکارناپذیر داشت. پیش از تأسیس حکومت صفویه، گیلانیان در باورهای فکری، صوفیانه و غالیانه‌ی شاه اسماعیل تأثیر گذار بودند، این نکته در متون تاریخی این دوره گزارش شده است. علاوه بر این مسأله، به استناد منشات خان احمد گیلانی و متون تاریخی عصر صفوی و تذکره‌های این عصر، بخش زیادی از دانشمندان سده‌های دهم و یازدهم ه.ق که در دربار هندیان و صفویان حضور داشتند، گیلانی الاصل بودند. این مسأله صرفا به دوره‌ی صفوی محدود نمی شد؛ بلکه از دوره‌ی بویهیان تا دوره‌ی معاصر، متفکران گیلانی همواره در عرصه‌ی فکر و اندیشه‌ی پیشتاز بودند و با ورود مدرنیته به ایران بر گستره‌ی فعالیت شان افزوده گشت. گیلان در عصر صفویه دارالمرز نامیده می‌شد و حدود آن از شرق به چالوس و از غرب تا رود آستارا را شامل می‌شد. این پهنه پیش از تصرف توسط شاه عباس اول در سال 1000 هجری به دلیل عوامل جغرافیایی، سیاسی و اجتماعی به قلمروهای جداگانه‌ای تقسیم شده بود. بی گمان شرایط اقلیمی گیلان نقش زیادی در تحولات سیاسی و اجتماعی آن سرزمین داشت. | گیلان از نظر فکری و فرهنگی به ویژه از نظر تأثیر گذاری بر ساختارهای معنوی و فکری سایر اقوام و سرزمین‌های مجاور خود در بین ایالات ایرانی کم نظیر است؛ زیرا همواره در طول تاریخ، جغرافیای فرهنگی گیلان بسیار وسیع تر از جغرافیای سیاسی آن بوده است. به طوری که امروزه نیز دامنه و وسعت فرهنگ و گویش گیلکی و سایر لهجه‌های گیلان و سایر لهجه‌های گیلان فراتر از استان گیلان امروزی است. در طول تاریخ این ایالت علاوه بر تأثیرگذاری سیاسی بر شکل گیری و تأسیس حکومت ها به ویژه بر ساختار فکری و فرهنگی برخی دودمان‌های حکومتگر نیز نقشی انکارناپذیر داشت. پیش از تأسیس حکومت صفویه، گیلانیان در باورهای فکری، صوفیانه و غالیانه‌ی شاه اسماعیل تأثیر گذار بودند، این نکته در متون تاریخی این دوره گزارش شده است. علاوه بر این مسأله، به استناد منشات خان احمد گیلانی و متون تاریخی عصر صفوی و تذکره‌های این عصر، بخش زیادی از دانشمندان سده‌های دهم و یازدهم ه.ق که در دربار هندیان و صفویان حضور داشتند، گیلانی الاصل بودند. این مسأله صرفا به دوره‌ی صفوی محدود نمی شد؛ بلکه از دوره‌ی بویهیان تا دوره‌ی معاصر، متفکران گیلانی همواره در عرصه‌ی فکر و اندیشه‌ی پیشتاز بودند و با ورود مدرنیته به ایران بر گستره‌ی فعالیت شان افزوده گشت. گیلان در عصر صفویه دارالمرز نامیده می‌شد و حدود آن از شرق به چالوس و از غرب تا رود آستارا را شامل می‌شد. این پهنه پیش از تصرف توسط شاه عباس اول در سال 1000 هجری به دلیل عوامل جغرافیایی، سیاسی و اجتماعی به قلمروهای جداگانه‌ای تقسیم شده بود. بی گمان شرایط اقلیمی گیلان نقش زیادی در تحولات سیاسی و اجتماعی آن سرزمین داشت. | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
هرچند گیلان در عصر صفویه به جهت دارا بودن منابع ارزشمند ابریشم و موقعیت مهم خود در نظام ایالات عصر صفویه اعتبار ویژه داشت، اما نقش این ایالت را در نشر فکر، فرهنگ و معماری عصر صفوی نمی توان نادیده انگاشت. در این دوره شاعران زیادی از سرزمین گیلان برخاستند و مقام مهمی را در زبان و ادب فارسی به خود اختصاص دادند. | هرچند گیلان در عصر صفویه به جهت دارا بودن منابع ارزشمند ابریشم و موقعیت مهم خود در نظام ایالات عصر صفویه اعتبار ویژه داشت، اما نقش این ایالت را در نشر فکر، فرهنگ و معماری عصر صفوی نمی توان نادیده انگاشت. در این دوره شاعران زیادی از سرزمین گیلان برخاستند و مقام مهمی را در زبان و ادب فارسی به خود اختصاص دادند. | ||
مجموعه‌ی حاضر مشتمل بر برخی از مقالاتی است که ماحصل همایش ملی «گیلان در عصر صفوی» است. این همایش که در سال 1394 به همت پژوهشکده‌ی گیلان شناسی دانشگاه گیلان و همکاری برخی | مجموعه‌ی حاضر مشتمل بر برخی از مقالاتی است که ماحصل همایش ملی «گیلان در عصر صفوی» است. این همایش که در سال 1394 به همت پژوهشکده‌ی گیلان شناسی دانشگاه گیلان و همکاری برخی دستگاه‌ها و نهادهای فرهنگی در رشت برگزار شد، گامی نخست برای معرفی توانایی های فکری، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی گیلان در عصر صفوی است زیرا از این دوره گیلان در جغرافیای جهان ایرانی جایگاه مهمی یافت. <ref> [https://www.historylib.com/books/2416 ر.ک: کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران] </ref> | ||
==پانويس == | ==پانويس == | ||