۱۰۸٬۹۶۷
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' ]]' به ']]') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''مسائل الإمامة و مقتطفات من الكتاب الأوسط في المقالات'''، مجموعه‌ای است از دو کتاب کلامی عقیدتی، منسوب به عبدالله بن | '''مسائل الإمامة و مقتطفات من الكتاب الأوسط في المقالات'''، مجموعه‌ای است از دو کتاب کلامی عقیدتی، منسوب به [[ناشی اکبر، عبدالله بن محمد|عبدالله بن محمد]]، ملقب به انبارى و مشهور به [[ناشی اکبر، عبدالله بن محمد|ناشى اکبر]] (متوفای 293ق/906م)، که توسط [[ابن عسال، صفی‌الدین بن ابوالفضل|صفی ابوالفضائل بن عسال نصرانی]] (متوفی قبل 1260ق)، تحقیق شده است. | ||
==مسائل الإمامة== | ==مسائل الإمامة== | ||
«مسائل الإمامة»، قسمت باقی‌مانده از کتاب «أصول النحل» است که در قرن سوم هجری، نگارش یافته است. این کتاب را یوزف فان | «مسائل الإمامة»، قسمت باقی‌مانده از کتاب «أصول النحل» است که در قرن سوم هجری، نگارش یافته است. این کتاب را [[فان اس، ژوزف|یوزف فان اس]]، به ناشی اکبر نسبت داده و [[مادلونگ، ویلفرد|ویلفرد مادلونگ]]، این انتساب را رد کرده و آن را محتملا تألیف جعفر بن حرب، دانسته است. این در حالی است که برخی دیگر، این انتساب را نیز رد کرده و آن را نوشته [[احمد بن الحسن بن سهل مسمعی]]، دانسته‌اند<ref>ر.ک: انصاری، حسن</ref>. | ||
مادلونگ، انحراف گزارش‌های آمده در این کتاب را از دیگر منابع کلامی قرون نخستین، کمتر دانسته و تصریح می‌کند که گزارش‌های کهن کتاب «مسائل الإمامة» منسوب به ناشی که با گزارش‌های بعدی سخت متفاوت است، ارزشی ویژه دارد<ref>ر.ک: ایمانی، علیرضا، ص11</ref>. | [[مادلونگ، ویلفرد|مادلونگ]]، انحراف گزارش‌های آمده در این کتاب را از دیگر منابع کلامی قرون نخستین، کمتر دانسته و تصریح می‌کند که گزارش‌های کهن کتاب «مسائل الإمامة» منسوب به ناشی که با گزارش‌های بعدی سخت متفاوت است، ارزشی ویژه دارد<ref>ر.ک: ایمانی، علیرضا، ص11</ref>. | ||
متن کتاب، ناتمام است و بخش پایانی آن، در دست نیست؛ زیرا هنگامی که مؤلف به بیان فرقه‌های اساسی و انشعابات چهارگانه خوارج می‌پردازد، پس از ذکر فرقه ازارقه، به معرفی نجدیه پرداخته و سخن را در این‌باره، ناتمام می‌گذارد و از دو فرقه دیگر، یعنی اباضیه و صفریه نیز سخنی نمی‌گوید و در دیگر مباحث کتاب نیز، مانند انشعابات فرقه اسماعیلیه و فرقه‌های شیعه، پس از شهادت امام محمد باقر(ع)، احتمال افتادگی از متن وجود دارد<ref>ر.ک: همان، ص13</ref>. | متن کتاب، ناتمام است و بخش پایانی آن، در دست نیست؛ زیرا هنگامی که مؤلف به بیان فرقه‌های اساسی و انشعابات چهارگانه خوارج می‌پردازد، پس از ذکر فرقه ازارقه، به معرفی نجدیه پرداخته و سخن را در این‌باره، ناتمام می‌گذارد و از دو فرقه دیگر، یعنی اباضیه و صفریه نیز سخنی نمی‌گوید و در دیگر مباحث کتاب نیز، مانند انشعابات فرقه اسماعیلیه و فرقه‌های شیعه، پس از شهادت امام محمد باقر(ع)، احتمال افتادگی از متن وجود دارد<ref>ر.ک: همان، ص13</ref>. | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
مباحث کتاب، به اختلافات فرقه‌های گوناگون اسلامی در باب امامت و خلافت پرداخته و به‌طور مبسوط، به آراء مکاتب فکری معتزله، فرقه‌های شیعه، افکار اصحاب حدیث و فرقه‌های خوارج پرداخته است<ref>ر.ک: همان، ص13-14</ref>. | مباحث کتاب، به اختلافات فرقه‌های گوناگون اسلامی در باب امامت و خلافت پرداخته و به‌طور مبسوط، به آراء مکاتب فکری معتزله، فرقه‌های شیعه، افکار اصحاب حدیث و فرقه‌های خوارج پرداخته است<ref>ر.ک: همان، ص13-14</ref>. | ||
با مراجعه به کتاب، می‌توان شواهدی دال بر اینکه کتاب در حدود سال 230ق، نوشته شده است، یافت. در بخش شیعه، آخرین مطلب نقل‌شده، درباره امام رضا(ع) و واقفیه است که مربوط به اواخر قرن دوم است<ref>ر.ک: همان، ص14-15</ref>. | با مراجعه به کتاب، می‌توان شواهدی دال بر اینکه کتاب در حدود سال 230ق، نوشته شده است، یافت. در بخش شیعه، آخرین مطلب نقل‌شده، درباره [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] و واقفیه است که مربوط به اواخر قرن دوم است<ref>ر.ک: همان، ص14-15</ref>. | ||
==الأوسط في المقالات== | ==الأوسط في المقالات== | ||
«مقتطفات من الكتاب الأوسط في المقالات»، نیز قطعات و بخش‌هایی از کتاب «الأوسط في المقالات» است که به‌وسیله ابوالفضائل بن عسال نصرانی (متوفی قبل از 681ق/1260م)، جمع‌آوری شده است. این کتاب نیز به ناشی اکبر نسبت داده شده است. ابن عسال در سطر اول این مجموعه می‌نویسد: «فأختصر علی تعليقه من كتاب عبدالله الناشئ في المقالات و هو الكتاب الأوسط كلمات متصدقة»<ref>ر.ک: همان، ص19</ref>. | «مقتطفات من الكتاب الأوسط في المقالات»، نیز قطعات و بخش‌هایی از کتاب «الأوسط في المقالات» است که به‌وسیله [[ابن عسال، صفی‌الدین بن ابوالفضل|ابوالفضائل بن عسال نصرانی]] (متوفی قبل از 681ق/1260م)، جمع‌آوری شده است. این کتاب نیز به ناشی اکبر نسبت داده شده است. [[ابن عسال، صفی‌الدین بن ابوالفضل|ابن عسال]] در سطر اول این مجموعه می‌نویسد: «فأختصر علی تعليقه من كتاب عبدالله الناشئ في المقالات و هو الكتاب الأوسط كلمات متصدقة»<ref>ر.ک: همان، ص19</ref>. | ||
گزیده‌های کتاب «الأوسط في المقالات»، دربردارنده مباحث گوناگونی است. اعتقاد ثنویان، مجوس، یهود و فرقه‌های گوناگون مسیحیت، اولین موضوع این کتاب است. بحث خدا و اوصافش در مذاهب گوناگون اسلامی، فصل بعدی این کتاب را تشکیل می‌دهد. آرای گوناگون در افعال انسان، مباحث مربوط به معاد، تعریف ایمان، حقیقت انسان و نفس، کون و فساد، ماهیت افلاک و مباحثی در طب، از موضوعات متنوع این کتاب است<ref>ر.ک: همان</ref>. | گزیده‌های کتاب «الأوسط في المقالات»، دربردارنده مباحث گوناگونی است. اعتقاد ثنویان، مجوس، یهود و فرقه‌های گوناگون مسیحیت، اولین موضوع این کتاب است. بحث خدا و اوصافش در مذاهب گوناگون اسلامی، فصل بعدی این کتاب را تشکیل می‌دهد. آرای گوناگون در افعال انسان، مباحث مربوط به معاد، تعریف ایمان، حقیقت انسان و نفس، کون و فساد، ماهیت افلاک و مباحثی در طب، از موضوعات متنوع این کتاب است<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||