۱۰۵٬۲۰۷
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'ازرقی، ابوبکر بن اس‍م‍ع‍ی‍ل' به 'ازرقی، ابوبکر بن اسماعیل'
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '( ' به '(') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ازرقی، ابوبکر بن اس‍م‍ع‍ی‍ل' به 'ازرقی، ابوبکر بن اسماعیل') |
||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
| پدیدآورندگان | | پدیدآورندگان | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[ازرقی، ابوبکر بن | [[ازرقی، ابوبکر بن اسماعیل]] (نويسنده) | ||
[[نفیسی، سعید]] (مصحح) | [[نفیسی، سعید]] (مصحح) | ||
[[نفیسی، سعید]] (مقدمه‌نويس) | [[نفیسی، سعید]] (مقدمه‌نويس) | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''دیوان ازرقی هروی'''، مجموعه اشعار [[ازرقی، ابوبکر بن | '''دیوان ازرقی هروی'''، مجموعه اشعار [[ازرقی، ابوبکر بن اسماعیل|ابوبکر زین‌الدین (یا افضل‌الدین) بن اسماعیل وراق ازرقی هروی]]، از شعرای سده 5ق/11م، است که با تصحیح، مقابله و مقدمه [[نفیسی، سعید|سعید نفیسی]]، منتشر شده است. | ||
شعر [[ازرقی، ابوبکر بن | شعر [[ازرقی، ابوبکر بن اسماعیل|ازرقی]] برخودار از شاخصه‌های شایع در سبک خراسانی است، اما ازآنجاکه در عین پیروی از سبک خراسانی، ابتکاراتی نیز داشته است، او را به سبب آوردن تشبیهات فراوان خیالی و وهمی از کسانی می‌دانند که در تغییر سبک مذکور مؤثر بوده است<ref>ر.ک: امامی، نصرالله؛ خلوصی، محمدتقی، ص2</ref>. | ||
عمده‌ترین عناصر سبک خراسانی در شعر ازرقی، شامل آوردن جمع الجمع، اشباع حرکت، کاربرد کجا به معنی که، کاربرد «مر» قبل از مفعول و نیز استعمال باختر به‌جای خاور (در بعضی موارد) و تشدید مخفف است: | عمده‌ترین عناصر سبک خراسانی در شعر ازرقی، شامل آوردن جمع الجمع، اشباع حرکت، کاربرد کجا به معنی که، کاربرد «مر» قبل از مفعول و نیز استعمال باختر به‌جای خاور (در بعضی موارد) و تشدید مخفف است: | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
{{ب|''کجا خیال و کف تو ببیند اندر خواب''|2=''شعاع دیده آن کیمیای زر گردد''<ref>ر.ک: همان</ref>}} | {{ب|''کجا خیال و کف تو ببیند اندر خواب''|2=''شعاع دیده آن کیمیای زر گردد''<ref>ر.ک: همان</ref>}} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
[[ازرقی، ابوبکر بن | [[ازرقی، ابوبکر بن اسماعیل|ازرقی]] در قصیده‌سرایی، پیرو عنصری است و شیوه کلی بیان وی در قصیده، برخوردار از لحنی حماسی و گاه تغزلی است؛ همچنان‌که در تشبیب قصاید و در قصاید کوتاه خود نیز به شیوه تغزلی فرخی توجه کرده است<ref>ر.ک: همان، ص3</ref>. | ||
یکی از تذکره‌نویسان متأخر در همین باره می‌نویسد که در مدیحه‌های او، هیبت و شجاعت ممدوح بر موضوعات دیگر مدحی غلبه دارد. دقت و باریک‌اندیشی او در مضمون، مقدمه خارج شدن شعر را از سبک خراسانی نشان می‌دهد و اگرچه ظاهر قصیده‌اش از حیث وزن و ردیف، تحولی را در اسلوب شعر فارسی نشان نمی‌دهد و حتی از معاصران خود در اینباره به شعر متقدمان نزدیک‌تر است، ولی به‌لحاظ فکر و دقت در مضمون و دورپروازی‌های تخیلی، زمینه سبک به اصطلاح عراقی در سخنش آشکار است<ref>ر.ک: همان</ref>. | یکی از تذکره‌نویسان متأخر در همین باره می‌نویسد که در مدیحه‌های او، هیبت و شجاعت ممدوح بر موضوعات دیگر مدحی غلبه دارد. دقت و باریک‌اندیشی او در مضمون، مقدمه خارج شدن شعر را از سبک خراسانی نشان می‌دهد و اگرچه ظاهر قصیده‌اش از حیث وزن و ردیف، تحولی را در اسلوب شعر فارسی نشان نمی‌دهد و حتی از معاصران خود در اینباره به شعر متقدمان نزدیک‌تر است، ولی به‌لحاظ فکر و دقت در مضمون و دورپروازی‌های تخیلی، زمینه سبک به اصطلاح عراقی در سخنش آشکار است<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
مهم‌ترین امتیاز سبکی [[ازرقی، ابوبکر بن | مهم‌ترین امتیاز سبکی [[ازرقی، ابوبکر بن اسماعیل|ازرقی]]، آوردن تشبیهات تخیلی و اغراق در تشبیه است. در اینباره، گفته می‌شود که شاعران دوره سامانی و نیمه اول قرن پنجم، می‌کوشیدند تا در برابر هر پدیده حسی و طبیعی، تصویرهایی عینی و مشابه آن را بیاورند، اما او می‌کوشد تا هرچیز را از آنچه هست، حتی در تشبیه وسیع‌تر و نیرومند و پررنگ‌تر کند: | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب|''آن می که گر ز دور بداری ز عکس آن''|2=''شنگرف سوده گردد مغز اندر استخوان''<ref>ر.ک: همان</ref>}} | {{ب|''آن می که گر ز دور بداری ز عکس آن''|2=''شنگرف سوده گردد مغز اندر استخوان''<ref>ر.ک: همان</ref>}} | ||