سیری در اندیشه‌های اقتصادی امام(ره): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ت های' به 'ت‌های'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ت های' به 'ت‌های')
خط ۳۰: خط ۳۰:
به لحاظ عدم حاکمیت اسلام در تاریخ کشور ما و دیگر کشورهای اسلامی و یا خودباختگی و مقهور نمودن این کشورها از طرف کشورهای استکباری هنوز نتوانسته‌ایم علوم اقتصادی و سایر علوم انسانی را از بطن اسلام استخراج و به اجرا درآوریم. حال با گذشت حدود چندین سال از عمر انقلاب اسلامی برآنیم تا نظام اقتصادی اسلام و توانمندی‌های آن را برای متفکرین و ملل جهان به نمایش بگذاریم تا اعلام کنیم که تنها راه سعادت بشر تمسک به وحی و عطیه‌های الهی است.
به لحاظ عدم حاکمیت اسلام در تاریخ کشور ما و دیگر کشورهای اسلامی و یا خودباختگی و مقهور نمودن این کشورها از طرف کشورهای استکباری هنوز نتوانسته‌ایم علوم اقتصادی و سایر علوم انسانی را از بطن اسلام استخراج و به اجرا درآوریم. حال با گذشت حدود چندین سال از عمر انقلاب اسلامی برآنیم تا نظام اقتصادی اسلام و توانمندی‌های آن را برای متفکرین و ملل جهان به نمایش بگذاریم تا اعلام کنیم که تنها راه سعادت بشر تمسک به وحی و عطیه‌های الهی است.


[[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی(ره)]] در این خصوص به لحاظ سطح بالای علمی ایشان و همچنین واقع شدن ایشان در درس نظام اسلامی از شخصیت های منحصر به فردی است که جمع آوری دست نوشته ها و آثار باقیمانده از ایشان می‌تواند زمینه بسیار مناسبی در جهت این حرکت بزرگ علمی و رشد تفکر دینی در حوزه اقتصاد باشد.
[[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی(ره)]] در این خصوص به لحاظ سطح بالای علمی ایشان و همچنین واقع شدن ایشان در درس نظام اسلامی از شخصیت‌های منحصر به فردی است که جمع آوری دست نوشته ها و آثار باقیمانده از ایشان می‌تواند زمینه بسیار مناسبی در جهت این حرکت بزرگ علمی و رشد تفکر دینی در حوزه اقتصاد باشد.


اثر حاضر که با همت آقای [[کهندل، محمد|محمد کهندل]] گردآوری شده است، در سه بخش به ارائه مطالب خود می‌پردازد. عنوان بخش های مطرح شده در کتاب عبارتند از:
اثر حاضر که با همت آقای [[کهندل، محمد|محمد کهندل]] گردآوری شده است، در سه بخش به ارائه مطالب خود می‌پردازد. عنوان بخش های مطرح شده در کتاب عبارتند از:
خط ۳۸: خط ۳۸:
بخش دوم: اقتصاد و توسعه از دیدگاه امام(ره)
بخش دوم: اقتصاد و توسعه از دیدگاه امام(ره)


بخش سوم: فعالیت های اقتصادی از دیدگاه امام(ره)
بخش سوم: فعالیت‌های اقتصادی از دیدگاه امام(ره)


'''دیدگاه‌های حضرت امام در مورد ویژگی‌های کارگزاران حکومت اسلامی عبارتند از:'''
'''دیدگاه‌های حضرت امام در مورد ویژگی‌های کارگزاران حکومت اسلامی عبارتند از:'''
خط ۶۶: خط ۶۶:
4.دستیابی به قدرت بزرگ اقتصادی: امام خمینی بطور مداوم مراحل رسیدن به قدرت بزرگ اقتصادی را که اولین مرحله آن استقلال اقتصادی است، تأکید می‌نمودند.
4.دستیابی به قدرت بزرگ اقتصادی: امام خمینی بطور مداوم مراحل رسیدن به قدرت بزرگ اقتصادی را که اولین مرحله آن استقلال اقتصادی است، تأکید می‌نمودند.


'''اصول حاکم بر سیاست های اقتصادی از نظر امام:'''
'''اصول حاکم بر سیاست‌های اقتصادی از نظر امام:'''


1.عدالت اجتماعی
1.عدالت اجتماعی
خط ۸۶: خط ۸۶:
در فقه اسلامی مالکیت به سه قسم است:
در فقه اسلامی مالکیت به سه قسم است:


الف) مالکیت دولتی: به معنی آن است که دولت اسلامی بر بخشی از ثروت های طبیعی مالکیت دارد.
الف) مالکیت دولتی: به معنی آن است که دولت اسلامی بر بخشی از ثروت‌های طبیعی مالکیت دارد.


ب) مالکیت عمومی: اموالی است که متعلق به همه مسلمین بوده ولی در اختیار دولت اسلامی است.
ب) مالکیت عمومی: اموالی است که متعلق به همه مسلمین بوده ولی در اختیار دولت اسلامی است.
خط ۹۴: خط ۹۴:
حضرت امام در این خصوص می‌فرمایند:» در مورد دارایی های خصوصی این مسلم است که مورد قبول اسلام است.» نظام اقتصادی اسلام در خصوص مالکیت خصوصی از نقطه  نظر امام نظامی است که مالکیت را به رسمیت می شناسد به طوری که نحوه پذیرش آن دو ویژگی و نتیجه مطلوب را به جامعه تقدیم می‌کند، یکی از آن‌ها عدالت اجتماعی است و دیگری ایجاد اقتصاد سالم و بهبود و رونق گرفتن اقتصاد است. لذا امام می‌فرمایند: «اسلام یک رژیم معتدل با شناخت مالکیت و احترام به آن نحو محدود در پیدا شدن مالکیت و مصرف می‌باشد که اگر به حق به آن عمل شود، چرخ های اقتصاد سالم به راه می‌افتد و عدالت اجتماعی، که لازمه یک رژیم سالم است، تحقق می‌یابد».
حضرت امام در این خصوص می‌فرمایند:» در مورد دارایی های خصوصی این مسلم است که مورد قبول اسلام است.» نظام اقتصادی اسلام در خصوص مالکیت خصوصی از نقطه  نظر امام نظامی است که مالکیت را به رسمیت می شناسد به طوری که نحوه پذیرش آن دو ویژگی و نتیجه مطلوب را به جامعه تقدیم می‌کند، یکی از آن‌ها عدالت اجتماعی است و دیگری ایجاد اقتصاد سالم و بهبود و رونق گرفتن اقتصاد است. لذا امام می‌فرمایند: «اسلام یک رژیم معتدل با شناخت مالکیت و احترام به آن نحو محدود در پیدا شدن مالکیت و مصرف می‌باشد که اگر به حق به آن عمل شود، چرخ های اقتصاد سالم به راه می‌افتد و عدالت اجتماعی، که لازمه یک رژیم سالم است، تحقق می‌یابد».


'''جایگاه بخش خصوصی در دیدگاه امام:''' حضرت امام در سیاست های بازسازی، تکیه به بخش خصوصی را به عنوان یک استراتژی و سیاست -اینگونه مرقوم می‌دارند: «دولت که نمی‌تواند کشاورزی بکند،کشاورزی را دولت باید تأیید بکند.» و در جای دیگر می‌فرمایند: «استفاده از نیروهای عظیم مردمی در بازسازی و سازندگی و بها دادن به مؤمنین انقلاب خصوصا جبهه رفته ها و توسعه حضور مردم در کشاورزی و صنعت و تجارت و بازسازی»... اگرچه امام ورود دولت در اقتصاد را تجویز می نماید، ولی آن را تا جایی طرح می‌کنند که آزادی از مردم سلب نشود.
'''جایگاه بخش خصوصی در دیدگاه امام:''' حضرت امام در سیاست‌های بازسازی، تکیه به بخش خصوصی را به عنوان یک استراتژی و سیاست -اینگونه مرقوم می‌دارند: «دولت که نمی‌تواند کشاورزی بکند،کشاورزی را دولت باید تأیید بکند.» و در جای دیگر می‌فرمایند: «استفاده از نیروهای عظیم مردمی در بازسازی و سازندگی و بها دادن به مؤمنین انقلاب خصوصا جبهه رفته ها و توسعه حضور مردم در کشاورزی و صنعت و تجارت و بازسازی»... اگرچه امام ورود دولت در اقتصاد را تجویز می نماید، ولی آن را تا جایی طرح می‌کنند که آزادی از مردم سلب نشود.


'''فقر از نقطه نظر امام:''' امام فقر را به دوگونه طرح می‌نمایند: یکی در سطح جامعه ایران و جوامع اسلامی مطرح می‌کنند و دیگر اینکه فقر را در داخل یک جامعه اسلامی مورد دقت نظر دارند و همواره به فکر آن‌ها بوده و از آرزوهای ایشان همواره این مطلب بوده است که محرومین به رفاه برسند. یکی از سیستم‌هایی که امام معتقد بودند در اسلام وجود دارد و امکان فقرزدایی را میسر می‌سازد، خمس است.
'''فقر از نقطه نظر امام:''' امام فقر را به دوگونه طرح می‌نمایند: یکی در سطح جامعه ایران و جوامع اسلامی مطرح می‌کنند و دیگر اینکه فقر را در داخل یک جامعه اسلامی مورد دقت نظر دارند و همواره به فکر آن‌ها بوده و از آرزوهای ایشان همواره این مطلب بوده است که محرومین به رفاه برسند. یکی از سیستم‌هایی که امام معتقد بودند در اسلام وجود دارد و امکان فقرزدایی را میسر می‌سازد، خمس است.
خط ۱۱۴: خط ۱۱۴:
هدف توسعه در تمام ابعادش تعالی انسان است، لذا اگر پیشرفتی در جامعه رخ بنماید ولی در جهت تکامل و پیشرفت و سعادت انسان های آن جامعه نباشد، نباید نام آن را توسعه گذاشت.
هدف توسعه در تمام ابعادش تعالی انسان است، لذا اگر پیشرفتی در جامعه رخ بنماید ولی در جهت تکامل و پیشرفت و سعادت انسان های آن جامعه نباشد، نباید نام آن را توسعه گذاشت.


'''فعالیت های اقتصادی از دیدگاه امام:'''
'''فعالیت‌های اقتصادی از دیدگاه امام:'''


ایجاد فرهنگ کار و فعالیت: امام فعالیت اقتصادی را برای مردم یک وظیفه شرعی دانسته و محور را در این مهم، کار و فعالیت دانسته اند و این موضوع را بسیار فراتر از نفع شخصی و خواستگاه فردی تعریف نموده‌اند.
ایجاد فرهنگ کار و فعالیت: امام فعالیت اقتصادی را برای مردم یک وظیفه شرعی دانسته و محور را در این مهم، کار و فعالیت دانسته اند و این موضوع را بسیار فراتر از نفع شخصی و خواستگاه فردی تعریف نموده‌اند.