۱۰۶٬۳۳۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (Hbaghizadeh صفحهٔ ابیاری، عبدالهادی نجا را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به ابیاری، عبدالهادی بن رضوان منتقل کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
ابیاری در خانواده‌ای دانشمند پرورده شد. مقدمات ادب را در ابیار نزد پدر آموخت، سپس راهی الازهر شد و مدتی دراز در آنجا با جدیت تمام به تكمیل دانش خویش در علوم اسلامی و لغوی پرداخت و از استادانی همچون شیخ محمود دمنهوری و شیخ ابراهیم بیجوری (باجوری) و دیگران كسب فیض نمود و پس از اندك مدتی به مقام علمی والایی دست یافت، چندانكه خدیو اسماعیل پاشا مسئولیت آموزش و پرورش فرزندان خویش را به وی سپرد؛ سپس مورد بی‌مهری خدیو قرار گرفت و در ۱۲۸۹ ق مجبور به ترك قاهره و اقامت در ابیار شد. زمانی كه شاگردش، خدیو توفیق پاشا فرزند اسماعیل (حك ۱۲۹۶- ۱۳۰۹ ق)، به زمامداری مصر رسید، شیخ را به سمت امام و مفتی مخصوص دربار برگزید. وی تا پایان عمر در این سمت باقی ماند. | ابیاری در خانواده‌ای دانشمند پرورده شد. مقدمات ادب را در ابیار نزد پدر آموخت، سپس راهی الازهر شد و مدتی دراز در آنجا با جدیت تمام به تكمیل دانش خویش در علوم اسلامی و لغوی پرداخت و از استادانی همچون شیخ محمود دمنهوری و شیخ ابراهیم بیجوری (باجوری) و دیگران كسب فیض نمود و پس از اندك مدتی به مقام علمی والایی دست یافت، چندانكه خدیو اسماعیل پاشا مسئولیت آموزش و پرورش فرزندان خویش را به وی سپرد؛ سپس مورد بی‌مهری خدیو قرار گرفت و در ۱۲۸۹ ق مجبور به ترك قاهره و اقامت در ابیار شد. زمانی كه شاگردش، خدیو توفیق پاشا فرزند اسماعیل (حك ۱۲۹۶- ۱۳۰۹ ق)، به زمامداری مصر رسید، شیخ را به سمت امام و مفتی مخصوص دربار برگزید. وی تا پایان عمر در این سمت باقی ماند. | ||
==نهضت علمی مصر== | ==نهضت علمی مصر== | ||
ابیاری در نهضت علمی مصر تأثیر بسزایی داشت. وی با بسیاری از ادبا و دانشمندان زمان خویش از جمله شیخ ابراهیم احدب، احمد فارس شدیاق و شیخ ناصیف یازجی دوستی داشت و میان آنان رسائل چندی ردّ و بدل شده است. رسائل و منشآت شیخ به ابراهیم | ابیاری در نهضت علمی مصر تأثیر بسزایی داشت. وی با بسیاری از ادبا و دانشمندان زمان خویش از جمله شیخ ابراهیم احدب، احمد فارس شدیاق و شیخ ناصیف یازجی دوستی داشت و میان آنان رسائل چندی ردّ و بدل شده است. رسائل و منشآت شیخ به [[احدب، ابراهیم بن علی|ابراهیم احدب]]، خواه منظوم و خواه منثور، به صورت مجموعه‌ای به نام الوسائل الادبیة فی الرسائل الاحدبیة گردآوری شده است. این فقیه دانشمند در زمان حیات خویش كتابخانۀ بزرگی فراهم آورد كه متأسفانه پس از وفاتش از میان رفت. | ||
==وفات== | ==وفات== | ||
ابیاری در قاهره درگذشت و در زاویۀ شیخ اسماعل شعرانی در كفّر الطماعین به خاك سپرده شد. برخی منابع تاریخ وفات او را ۱۳۰۶ ق آورده‌اند. | ابیاری در قاهره درگذشت و در زاویۀ شیخ اسماعل شعرانی در كفّر الطماعین به خاك سپرده شد. برخی منابع تاریخ وفات او را ۱۳۰۶ ق آورده‌اند. | ||
==شاگردان== | ==شاگردان== | ||
| خط ۷۲: | خط ۶۹: | ||
==سبک نوشتاری== | ==سبک نوشتاری== | ||
ابیاری در زمینۀ علوم یا ادبیات چیز تازه‌ای به دست نداده است. سبكش در نوشته‌های معمولی نسبتاً روان است، اما چون به نگارش رساله می‌پردازد، اسیر صنعت و تكلف می‌شود و از رسائل كهن عربی، نظیر رسائل صاحب بن عباد و ابوبكر خوارزمی پیروی می‌كند. اوج صنعت‌گرایی او در کتاب الوسائل الادبیة نمایان است. | ابیاری در زمینۀ علوم یا ادبیات چیز تازه‌ای به دست نداده است. سبكش در نوشته‌های معمولی نسبتاً روان است، اما چون به نگارش رساله می‌پردازد، اسیر صنعت و تكلف می‌شود و از رسائل كهن عربی، نظیر رسائل [[صاحب بن عباد، اسماعیل بن عباد|صاحب بن عباد]] و [[خوارزمی، محمد بن عباس|ابوبكر خوارزمی]] پیروی می‌كند. اوج صنعت‌گرایی او در کتاب الوسائل الادبیة نمایان است. | ||
==شعر ابیاری== | ==شعر ابیاری== | ||
ابیاری شعر نیز می‌سروده و قصایدی چند از وی در دست است. این قصاید كه گاه در پاسخ رسائل ادبی شیخ ابراهیم احدب سروده شده‌اند، با وجود استواری، از احساس شاعرانه بی‌بهره‌اند. در خلال آن‌ها محسنات بدیعی از قبیل جناس، طباق و تلمیح به كار گرفته شده كه ناچار شعر را متكلف ساخته است. | ابیاری شعر نیز می‌سروده و قصایدی چند از وی در دست است. این قصاید كه گاه در پاسخ رسائل ادبی شیخ [[احدب، ابراهیم بن علی|ابراهیم احدب]] سروده شده‌اند، با وجود استواری، از احساس شاعرانه بی‌بهره‌اند. در خلال آن‌ها محسنات بدیعی از قبیل جناس، طباق و تلمیح به كار گرفته شده كه ناچار شعر را متكلف ساخته است. | ||
علاوه بر این وی انبوهی شعر تعلیمی، خاصه ارجوزه، سروده و برخی از علوم اسلامی و ادبی را به منظور سهولت حفظ كردن در قالب آن اشعار عرضه كرده و گاه به شرح و تفصیل آن‌ها پرداخته است. | علاوه بر این وی انبوهی شعر تعلیمی، خاصه ارجوزه، سروده و برخی از علوم اسلامی و ادبی را به منظور سهولت حفظ كردن در قالب آن اشعار عرضه كرده و گاه به شرح و تفصیل آن‌ها پرداخته است. | ||
از جملۀ این آثار می‌توان از منظومۀ الحدیقه در علم بلاغت نام برد. همین منظومه را او خود در رساله‌ای به نام الازهار الأنیقة فی شرح الحدیقة شرح كرده است، اما پس از چندی گمان كرده كه شاید فهم مضامین و معانی آن بر خواننده دشوار آید، از این رو بار دیگر بر آن منظومه شرح جدیدی موسوم به ثمرة المجاز و الحقیقة فی شرح ابیات الحدیقة نوشته است. | از جملۀ این آثار می‌توان از منظومۀ الحدیقه در علم بلاغت نام برد. همین منظومه را او خود در رساله‌ای به نام الازهار الأنیقة فی شرح الحدیقة شرح كرده است، اما پس از چندی گمان كرده كه شاید فهم مضامین و معانی آن بر خواننده دشوار آید، از این رو بار دیگر بر آن منظومه شرح جدیدی موسوم به ثمرة المجاز و الحقیقة فی شرح ابیات الحدیقة نوشته است. | ||