المطالع السعيدة في شرح الفريدة: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR98007J1.jpg | عنوان = المطالع السعيدة في شرح الفريدة | عنوان‌های دیگر = الفریدة. شرح | پدیدآورندگان | پدیدآوران = سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌‌بکر (نويسنده) |زبان | زبان = عربی | کد کنگره = | موضوع =زبان عربی |ناشر | نا...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۷: خط ۲۷:
==هدف و روش==
==هدف و روش==
*[[جلال‌الدین سیوطی]]، نوشته است: این تعلیقه و شرح من بر الفیه خودم در علم زبان عربی به نام «الفریدة» است که فواید بسیاری دارد... .<ref> مقدمه، ج1، ص35</ref>
*[[جلال‌الدین سیوطی]]، نوشته است: این تعلیقه و شرح من بر الفیه خودم در علم زبان عربی به نام «الفریدة» است که فواید بسیاری دارد... .<ref> مقدمه، ج1، ص35</ref>
*محقق کتاب؛ [[نبهان یاسین حسین]]، با یادآوری اینکه این کتاب یکی از آثار نحوی مهمّ [[سیوطی]] است، زیرا اگر او در کتاب [[الأشباه و النظائر]] و [[همع الهوامع]]، ناقل و مقلّد است، ولی در این اثر، واضع و مؤسس به نظر می‌رسد؛ افزوده است: نویسنده، کوشیده است بر [[ابن مالک]] غلبه کند هرچند بر اساس عوامل دیگری، [[الفیة ابن مالک]] شهرت و رواج یافت و الفیه سیوطی و ابن معطی و حریری به فراموشی سپرده شد.<ref> همان، ص4</ref>
*محقق کتاب؛ [[نبهان یاسین حسین]]، با یادآوری اینکه این کتاب یکی از آثار نحوی مهمّ [[سیوطی]] است، زیرا اگر او در کتاب [[الأشباه و النظائر في النحو|الأشباه و النظائر]] و [[همع الهوامع شرح جمع الجوامع في النحو|همع الهوامع]]، ناقل و مقلّد است، ولی در این اثر، واضع و مؤسس به نظر می‌رسد؛ افزوده است: نویسنده، کوشیده است بر [[ابن مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالک]] غلبه کند هرچند بر اساس عوامل دیگری، [[ألفیة إبن مالک في النحو و التصریف|الفیة ابن مالک]] شهرت و رواج یافت و الفیه سیوطی و ابن معطی و حریری به فراموشی سپرده شد.<ref> همان، ص4</ref>
==ساختار و محتوا==
==ساختار و محتوا==
نویسنده در این کتاب دو جلدی، کتاب [[ألفیة إبن مالک في النحو و التصریف]] 1000 بیتی را در 600 بیت خلاصه کرده و 400 بیتی نیز خودش بر آن افزوده و الفیه جدیدی پدید آورده و شرح (نثر) نیز به‌ترتیب آن مطرح کرده است.
نویسنده در این کتاب دو جلدی، کتاب [[ألفیة إبن مالک في النحو و التصریف]] 1000 بیتی را در 600 بیت خلاصه کرده و 400 بیتی نیز خودش بر آن افزوده و الفیه جدیدی پدید آورده و شرح (نثر) نیز به‌ترتیب آن مطرح کرده است.
==روش و مکتب نحوی==
==روش و مکتب نحوی==
[[نبهان یاسین حسین]]، با تأکید بر آنکه [[سیوطی]] در مباحث ادبی و نحوی، پیرو مکتب بصریان یا کوفیان نیست و خودش صاحب‌نظر است؛ افزوده است: در ضمن پژوهش در کتاب [[المطالع]] دریافتم که [[سیوطی]] نظر و روشی مستقلّ دارد و بر اساس ادله نظر می‌دهد و کوفی، بصری و یا بغدادی نیست؛ ولی البته می‌توان گفت که در این کتاب و بسیاری از کتابهای دیگر نحوی‌اش از برخی از نحویان اندلسی مانند [[ابن مالک]] و [[ابن حیان]] تأثیر پذیرفته است.<ref> همان، ص15</ref> توضیحات ارزشمند و روش‌شناسانه [[نبهان یاسین حسین]] مانند بحث «موقفه من المدرستین الخلافیتین»<ref> همان، ج1، ص18- 24</ref> در معرفی اجمالی حاضر نگنجد.
[[نبهان یاسین حسین]]، با تأکید بر آنکه [[سیوطی]] در مباحث ادبی و نحوی، پیرو مکتب بصریان یا کوفیان نیست و خودش صاحب‌نظر است؛ افزوده است: در ضمن پژوهش در کتاب المطالع دریافتم که [[سیوطی]] نظر و روشی مستقلّ دارد و بر اساس ادله نظر می‌دهد و کوفی، بصری و یا بغدادی نیست؛ ولی البته می‌توان گفت که در این کتاب و بسیاری از کتابهای دیگر نحوی‌اش از برخی از نحویان اندلسی مانند [[ابن مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالک]] و [[ابوحیان، محمد بن یوسف|ابن حیان]] تأثیر پذیرفته است.<ref> همان، ص15</ref> توضیحات ارزشمند و روش‌شناسانه [[نبهان یاسین حسین]] مانند بحث «موقفه من المدرستین الخلافیتین»<ref> همان، ج1، ص18- 24</ref> در معرفی اجمالی حاضر نگنجد.
==نمونه مباحث==
==نمونه مباحث==
*«سَألتُمُونیها»: جمعی از نحویان از استادشان پرسیدند: به نظر شما، حروف زیاده کدام است؟ پاسخ داد: «سَألتُمُونیها». آنان پنداشتند که می‌پرسد: «سَألتُمُونیها؟» یعنی (((واقعا پرسشتان از من درباره حروف زیاده است؟))) و به همین جهت پاسخ دادند: بله. استاد گفت: من جوابتان را دادم: «سَ.أَ.ل.تُ.مُ.و.ن.ی.ه.ا»‌ <ref> متن کتاب، ج2، ص338</ref>
*«سَألتُمُونیها»: جمعی از نحویان از استادشان پرسیدند: به نظر شما، حروف زیاده کدام است؟ پاسخ داد: «سَألتُمُونیها». آنان پنداشتند که می‌پرسد: «سَألتُمُونیها؟» یعنی «واقعا پرسشتان از من درباره حروف زیاده است؟» و به همین جهت پاسخ دادند: بله. استاد گفت: من جوابتان را دادم: «سَ.أَ.ل.تُ.مُ.و.ن.ی.ه.ا»‌ <ref> متن کتاب، ج2، ص338</ref>


==پانویس==
==پانویس==