ابن معذل‌، عبدالصمد بن معذل: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ،' به '،'
جز (جایگزینی متن - '↵↵|' به ' |')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - ' ،' به '،')
خط ۷۴: خط ۷۴:
وی اشراف‌ زاده‌ای بود که‌ به‌ دور از همه جنجال‌های سیاسى‌ و تحولات‌ فرهنگى‌ به‌ باده‌نوشى‌ و عیاشى‌ خویش‌ سرگرم‌ بود و گویى‌ تنها نگرانى‌ وی مهیا شدن‌ بساط عیش‌ و نوش‌ بوده‌ است‌. شعر در دست‌ وی وسیله‌ای برای استهزای دیگران‌، پرده‌دری و شرح‌ روابط خصوصى‌ خویش‌ با دیگر اشراف‌ بصره‌ است‌. چنین‌ مى‌نماید که‌ وی شخصیتى‌ بیمارگونه‌ داشته‌، چنانکه‌ گویى‌ از مسخره‌ کردن‌ دیگران‌ خشنود مى‌شده‌ است‌ و در حالى‌ که‌ خود هرزه‌ و بى‌بندو بار بود، با پرده‌دریهای خویش‌ آبروی دیگران‌ را به‌ بازی مى‌گرفته‌ است‌، به‌ گونه‌ای که‌ هیچ‌ کس‌، حتى‌ برادر، برادرزاده‌، دوستان‌ و همسایگانش‌ نیز از زبان‌ زهرآگین‌ وی در امان‌ نبوده‌اند.
وی اشراف‌ زاده‌ای بود که‌ به‌ دور از همه جنجال‌های سیاسى‌ و تحولات‌ فرهنگى‌ به‌ باده‌نوشى‌ و عیاشى‌ خویش‌ سرگرم‌ بود و گویى‌ تنها نگرانى‌ وی مهیا شدن‌ بساط عیش‌ و نوش‌ بوده‌ است‌. شعر در دست‌ وی وسیله‌ای برای استهزای دیگران‌، پرده‌دری و شرح‌ روابط خصوصى‌ خویش‌ با دیگر اشراف‌ بصره‌ است‌. چنین‌ مى‌نماید که‌ وی شخصیتى‌ بیمارگونه‌ داشته‌، چنانکه‌ گویى‌ از مسخره‌ کردن‌ دیگران‌ خشنود مى‌شده‌ است‌ و در حالى‌ که‌ خود هرزه‌ و بى‌بندو بار بود، با پرده‌دریهای خویش‌ آبروی دیگران‌ را به‌ بازی مى‌گرفته‌ است‌، به‌ گونه‌ای که‌ هیچ‌ کس‌، حتى‌ برادر، برادرزاده‌، دوستان‌ و همسایگانش‌ نیز از زبان‌ زهرآگین‌ وی در امان‌ نبوده‌اند.


در این‌ میان‌ برادر بزرگ‌تر او ابوالفضل‌ احمد بن‌ معذل‌ که‌ به‌ سبب‌ منزلت‌ اجتماعى‌ خود مورد حسد وی بود، بیش‌ از همه‌ از این‌ رفتار او رنج‌ مى‌برده‌ است‌. وی که‌ فقیهى‌ پرهیزگار و مورد احترام‌ بود و با برادر در یک‌ خانه‌ مى‌زیست‌، هرگاه‌ زبان‌ به‌ شکایت‌ مى‌گشود، به‌ سختى‌ مورد استهزا و هجو وی قرار مى‌گرفت‌ ، چندانکه‌ به‌ ناچار او را چون‌ انگشتى‌ زاید مى‌خواند که‌ بریدن‌ آن‌ مایه رنج‌ و باقى‌ ماندنش‌ مایه زشتى‌ است‌.
در این‌ میان‌ برادر بزرگ‌تر او ابوالفضل‌ احمد بن‌ معذل‌ که‌ به‌ سبب‌ منزلت‌ اجتماعى‌ خود مورد حسد وی بود، بیش‌ از همه‌ از این‌ رفتار او رنج‌ مى‌برده‌ است‌. وی که‌ فقیهى‌ پرهیزگار و مورد احترام‌ بود و با برادر در یک‌ خانه‌ مى‌زیست‌، هرگاه‌ زبان‌ به‌ شکایت‌ مى‌گشود، به‌ سختى‌ مورد استهزا و هجو وی قرار مى‌گرفت‌، چندانکه‌ به‌ ناچار او را چون‌ انگشتى‌ زاید مى‌خواند که‌ بریدن‌ آن‌ مایه رنج‌ و باقى‌ ماندنش‌ مایه زشتى‌ است‌.


ابن‌ معذل‌ نمونه کامل‌ گروهى‌ از اشراف‌ بصره‌ بود که‌ در سایه گسترش‌ قلمرو خلافت‌ به‌ ثروت‌ و آسایش‌ رسیده‌ بودند و از این‌ رو زندگى‌ را به‌ هرزگى‌ و عیاشى‌ مى‌ گذراندند. در میان‌ دوستان‌ وی شماری از شاعران‌ آن‌ روز بصره‌، ازجمله‌ ابوقلابه جرمى‌ و ابن‌ ابى‌ عیینه‌ به‌ چشم‌ مى‌خورد. وی گرچه‌ با برخى‌ از بزرگان‌ مانند على‌ بن‌ عیسى‌، امیر بصره‌، دوستى‌ داشت‌، خود شاعر درباری نبود تا از صله‌های فراوان‌ برخوردار باشد. در منابع‌ موجود اشاره‌هایى‌ به‌ زندگى‌ او به‌ چشم‌ مى‌خورد، اما درباره اینکه‌ وی معاش‌ خود را از چه‌ طریقى‌ مى‌گذرانده‌ است‌، چیزی دیده‌ نمى‌شود.
ابن‌ معذل‌ نمونه کامل‌ گروهى‌ از اشراف‌ بصره‌ بود که‌ در سایه گسترش‌ قلمرو خلافت‌ به‌ ثروت‌ و آسایش‌ رسیده‌ بودند و از این‌ رو زندگى‌ را به‌ هرزگى‌ و عیاشى‌ مى‌ گذراندند. در میان‌ دوستان‌ وی شماری از شاعران‌ آن‌ روز بصره‌، ازجمله‌ ابوقلابه جرمى‌ و ابن‌ ابى‌ عیینه‌ به‌ چشم‌ مى‌خورد. وی گرچه‌ با برخى‌ از بزرگان‌ مانند على‌ بن‌ عیسى‌، امیر بصره‌، دوستى‌ داشت‌، خود شاعر درباری نبود تا از صله‌های فراوان‌ برخوردار باشد. در منابع‌ موجود اشاره‌هایى‌ به‌ زندگى‌ او به‌ چشم‌ مى‌خورد، اما درباره اینکه‌ وی معاش‌ خود را از چه‌ طریقى‌ مى‌گذرانده‌ است‌، چیزی دیده‌ نمى‌شود.