مثنوی شیرین و فرهاد: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR28661J1.jpg | عنوان = ‏مثنوی شیرین و فرهاد | عنوان‌های دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = سلیمی جرونی (نويسنده) جوکار، نجف (مصحح) |زبان | زبان = فارسی | کد کنگره = ‎‏/‎‏م‎‏3 5757/5 PIR | موضوع =شعر فارسی - قرن 9ق. |ناش...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''مثنوی شیرین و فرهاد'''، اثر سلیمی جرونی (حدود 820- زنده در 880ق)، یکی از نظیره‌های خسرو و شیرین نظامی گنجوی است که با تصحیح نجف جوکار، منتشر شده است.
'''مثنوی شیرین و فرهاد'''، اثر [[سلیمی جرونی]] (حدود 820- زنده در 880ق)، یکی از نظیره‌های خسرو و شیرین [[نظامی، الیاس بن یوسف|نظامی گنجوی]] است که با تصحیح [[جوکار، نجف|نجف جوکار]]، منتشر شده است.


سلیمی از این مثنوی، با عناوین «شیرین و فرهاد»، «عشق‌نامه»، «زبور فارسی»، «نور ذوالجلال» و «فرهاد و شیرین» یاد کرده است<ref>ر.ک: مقدمه مصحح، صفحه بیست‌وچهار</ref>.
[[سلیمی جرونی|سلیمی]] از این مثنوی، با عناوین «شیرین و فرهاد»، «عشق‌نامه»، «زبور فارسی»، «نور ذوالجلال» و «فرهاد و شیرین» یاد کرده است<ref>ر.ک: مقدمه مصحح، صفحه بیست‌وچهار</ref>.


چهارچوب کلی داستان، جز افزایش و کاهشی نه‌چندان پررنگ، بر همان شیوه «خسرو و شیرین» نظامی است. از ویژگی‌های بارز این منظومه، زبان ساده و بی‌پیرایه، نداشتن تعقیدات لفظی و معنوی و ترکیبات پیچیده و مصنوع است. علاوه بر این، پاره‌ای از واژه‌ها و کنایه‌ها و ضرب‌المثل‌هایی مانند: «لت دیدن»، «به چشم کم دیدن»، «از چشم افتادن»، «نمک چشم کسی را گرفتن»، «دل به صد راه رفتن»، «نان و حلوای کسی را خوردن» و امثال آن، که رنگ محلی و بومی دارد، در این مثنوی به‌کار رفته است<ref>ر.ک: همان، صفحه بیست‌وپنج</ref>.
چهارچوب کلی داستان، جز افزایش و کاهشی نه‌چندان پررنگ، بر همان شیوه «خسرو و شیرین» نظامی است. از ویژگی‌های بارز این منظومه، زبان ساده و بی‌پیرایه، نداشتن تعقیدات لفظی و معنوی و ترکیبات پیچیده و مصنوع است. علاوه بر این، پاره‌ای از واژه‌ها و کنایه‌ها و ضرب‌المثل‌هایی مانند: «لت دیدن»، «به چشم کم دیدن»، «از چشم افتادن»، «نمک چشم کسی را گرفتن»، «دل به صد راه رفتن»، «نان و حلوای کسی را خوردن» و امثال آن، که رنگ محلی و بومی دارد، در این مثنوی به‌کار رفته است<ref>ر.ک: همان، صفحه بیست‌وپنج</ref>.
خط ۳۷: خط ۳۷:
ترسیم چهره عفیف و بی‌آلایش قهرمانان داستان، به‌ویژه شخصیت شیرین و فرهاد و مراعات بایدها و نبایدهای اخلاقی، درون‌مایه داستان را از حوزه ادب غنایی و تغزلی، به عالم عشق ملکوتی و عرفانی و گاه ادب تعلیمی، کشانده است. شاید نهادن نام «شیرین و فرهاد» بر این مثنوی نیز برای تکیه بیشتر بر عشق عفیف فرهاد و مردود شمردن کام‌جویی هوس‌آلود خسرو بوده باشد؛ زیرا برخلاف خسرو که میل و هوایی هرجایی داشت و روزی با مریم رومی و دیگر روز، با شکر اصفهانی نرد هوس می‌باخت، فرهاد همچنان پاک‌دامنانه، سر بر آستان عشق شیرین نهاده و سرانجام جان بر سر این راه، گذاشت<ref>ر.ک: همان</ref>.
ترسیم چهره عفیف و بی‌آلایش قهرمانان داستان، به‌ویژه شخصیت شیرین و فرهاد و مراعات بایدها و نبایدهای اخلاقی، درون‌مایه داستان را از حوزه ادب غنایی و تغزلی، به عالم عشق ملکوتی و عرفانی و گاه ادب تعلیمی، کشانده است. شاید نهادن نام «شیرین و فرهاد» بر این مثنوی نیز برای تکیه بیشتر بر عشق عفیف فرهاد و مردود شمردن کام‌جویی هوس‌آلود خسرو بوده باشد؛ زیرا برخلاف خسرو که میل و هوایی هرجایی داشت و روزی با مریم رومی و دیگر روز، با شکر اصفهانی نرد هوس می‌باخت، فرهاد همچنان پاک‌دامنانه، سر بر آستان عشق شیرین نهاده و سرانجام جان بر سر این راه، گذاشت<ref>ر.ک: همان</ref>.


اگر بخواهیم در یک نگاه، به مقایسه «خسرو و شیرین» نظامی و «شیرین و فرهاد» سلیمی بپردازیم، مهم‌ترین وجه تمایز این دو اثر را می‌توان در نگرش فکری دو شاعر، جستجو کرد؛ اولی نگرشی اخلاقی و اندرزگویانه دارد و دومی نگرشی عارفانه<ref>ر.ک: همان</ref>.
اگر بخواهیم در یک نگاه، به مقایسه «خسرو و شیرین» نظامی و «شیرین و فرهاد» [[سلیمی جرونی|سلیمی]] بپردازیم، مهم‌ترین وجه تمایز این دو اثر را می‌توان در نگرش فکری دو شاعر، جستجو کرد؛ اولی نگرشی اخلاقی و اندرزگویانه دارد و دومی نگرشی عارفانه<ref>ر.ک: همان</ref>.


==پانویس ==
==پانویس ==