۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'ابن جوزى' به 'ابن جوزى'
جز (جایگزینی متن - 'ابن حجر' به 'ابن حجر') |
جز (جایگزینی متن - 'ابن جوزى' به 'ابن جوزى') |
||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
تاريخ و محل تولد او در منابع ذكر نشده، اما چون زندگى و تحصيلات اين دو برادر به هم نزديك بوده، بر اساس تاريخ و محل تولد محمد، احتمالا احمد نيز در طابران طوس و دو سه سالى پس از برادرش محمد، در452 يا 453 به دنيا آمده است ( پورجوادى، 1384ش، ص 167). | تاريخ و محل تولد او در منابع ذكر نشده، اما چون زندگى و تحصيلات اين دو برادر به هم نزديك بوده، بر اساس تاريخ و محل تولد محمد، احتمالا احمد نيز در طابران طوس و دو سه سالى پس از برادرش محمد، در452 يا 453 به دنيا آمده است ( پورجوادى، 1384ش، ص 167). | ||
اين دو برادر در كودكى پدرشان را از دست دادند و گفته شده است كه پدرشان پيش از درگذشت، تربيت فرزندانش را به مردى زاهد و متقى به نام احمد رادكانى سپرد. در طوس بود كه احمد، مانند برادرش، تحصيلات مقدماتى خود را در فقه به پايان رساند و هنوز جوان بود كه به تصوف گراييد (ابن | اين دو برادر در كودكى پدرشان را از دست دادند و گفته شده است كه پدرشان پيش از درگذشت، تربيت فرزندانش را به مردى زاهد و متقى به نام احمد رادكانى سپرد. در طوس بود كه احمد، مانند برادرش، تحصيلات مقدماتى خود را در فقه به پايان رساند و هنوز جوان بود كه به تصوف گراييد ([[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزى]]، ج 17، ص 237؛ سبكى، ج 6، ص 60، 193-195). | ||
احمد ابتدا مريد ابوبكر نساج طوسى شد كه با چهار واسطه شاگرد جنيد است (جامى، ص 379، 559). احتمالاً احمد تا 487 كه ابوبكر نساج درگذشت، نزد وى بود و وقتى هم كه برادرش در 488 او را به جاى خود در نظاميه بغداد گذاشت، احمد در تصوف شهرت يافته بود (ابن خلكان، ج 1، ص 97؛ سبكى، ج 6، ص 61، 197؛ خواندمير، ج 2، ص 317). | احمد ابتدا مريد ابوبكر نساج طوسى شد كه با چهار واسطه شاگرد جنيد است (جامى، ص 379، 559). احتمالاً احمد تا 487 كه ابوبكر نساج درگذشت، نزد وى بود و وقتى هم كه برادرش در 488 او را به جاى خود در نظاميه بغداد گذاشت، احمد در تصوف شهرت يافته بود (ابن خلكان، ج 1، ص 97؛ سبكى، ج 6، ص 61، 197؛ خواندمير، ج 2، ص 317). | ||
غزالى در بغداد و شهرهاى ديگر به فارسى و عربى مجالس وعظ داشت و چندان در وعظ بليغ و فصيح بود كه نه تنها عوام از مجالس او استقبال مى‌كردند، بلكه علما و دانشمندان نيز در آن حاضر مى‌شدند (سبكى، ج 6، ص 60؛ [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]]، ج 1، ص 647). از جمله مجالس مشهور غزالى، مجلس وعظ وى نزد سلطان محمود سلجوقى بود كه در ازاى آن، سلطان به او هزار دينار داد (ابن | غزالى در بغداد و شهرهاى ديگر به فارسى و عربى مجالس وعظ داشت و چندان در وعظ بليغ و فصيح بود كه نه تنها عوام از مجالس او استقبال مى‌كردند، بلكه علما و دانشمندان نيز در آن حاضر مى‌شدند (سبكى، ج 6، ص 60؛ [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]]، ج 1، ص 647). از جمله مجالس مشهور غزالى، مجلس وعظ وى نزد سلطان محمود سلجوقى بود كه در ازاى آن، سلطان به او هزار دينار داد ([[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزى]]، همان جا؛ ذهبى، ج 4، ص 46). البته برخى، احاديث و اخبارى را كه غزالى در مجالس وعظ به آنها استناد مى‌جست، صحيح ندانسته‌اند (ابن اثير، ج 10، ص 640؛ [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]]، ج 1، ص 647). از جمله [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزى]] (ج 17، ص 238) با آنكه او را در وعظ بسيار توانا مى‌داند، احاديثش را موضوعه و معانى مطرح‌شده در آن را فاسد مى‌شمرد. | ||
بيشتر تذكره‌نويسان (يافعى، ج 3، ص 224؛ سبكى، ج 6، ص 61؛ حكيم، ص 666) غزالى را فقيهى خوانده‌اند كه وعظش بر فقاهتش غلبه كرد و ديگر فضائلش تحت‌الشعاع وعظ قرار گرفت و مغفول واقع شد. | بيشتر تذكره‌نويسان (يافعى، ج 3، ص 224؛ سبكى، ج 6، ص 61؛ حكيم، ص 666) غزالى را فقيهى خوانده‌اند كه وعظش بر فقاهتش غلبه كرد و ديگر فضائلش تحت‌الشعاع وعظ قرار گرفت و مغفول واقع شد. | ||
| خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
از جمله مشهورترين مريدان وى نيز عين القضات همدانى و ابونجيب سهروردى بودند (جامى، ص 418، 420). | از جمله مشهورترين مريدان وى نيز عين القضات همدانى و ابونجيب سهروردى بودند (جامى، ص 418، 420). | ||
تاريخ وفات غزالى را بنا بر برخى منابع در 517 (رافعى، ج 2، ص 160-161؛ جامى، ص 380؛ خواندمير، ج 2، ص 319)، اما بنا بر اكثر منابع در 520 (ابن | تاريخ وفات غزالى را بنا بر برخى منابع در 517 (رافعى، ج 2، ص 160-161؛ جامى، ص 380؛ خواندمير، ج 2، ص 319)، اما بنا بر اكثر منابع در 520 ([[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزى]]، ج 17، ص 240؛ ابن خلكان، ج 1، ص 98؛ ذهبى، ج 4، ص 45؛ يافعى، ج 3، ص 224-225) ذكر كرده‌اند. وى در قزوين وفات يافت و در همان جا در محله‌اى كه امروزه احمديه ناميده مى‌شود، به خاك سپرده شد (حمد الله مستوفى، ص 783-784، 790؛ جامى، همان جا؛ قس اوحدى بليانى، ج 1، ص 255 كه مرقد وى را در بروجرد دانسته است). | ||
== آثار == | == آثار == | ||
| خط ۸۸: | خط ۸۸: | ||
2. ابن اثير؛ | 2. ابن اثير؛ | ||
3. ابن | 3. [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزى]]، المنتظم فى تاريخ الملوك و الامم، چاپ محمد عبد القادر عطا و مصطفى عبد القادر عطا، بيروت 1412 / 1992؛ | ||
4. همو، كتاب القُصّاص والمُذكرين، تحقيق قاسم سامرائى رياض 1403؛ | 4. همو، كتاب القُصّاص والمُذكرين، تحقيق قاسم سامرائى رياض 1403؛ | ||