۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'رسول جعفريان' به 'رسول جعفريان'
جز (جایگزینی متن - 'جلال آل احمد' به 'جلال آل احمد') |
جز (جایگزینی متن - 'رسول جعفريان' به 'رسول جعفريان') |
||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
اين كتاب از دو مقدمه ناشر و استاد رسول جعفريان و 14 مقاله در مورد جنبش نقطويه به ترتيب ذيل تشكيل شده است: 1. جنبش صفويه ميان تشيع و تصوف، 2. حروفيه در عصر تيمورى، 3. نگاه تازه‌اى به منابع نقطويه، 4. نگاهى ديگر به نقطويه، 5. آگاهى‌هاى ديگر از آيين نقطويه، 6. آيين نقطويان از نظرگاه فلسفى، 7. دهدار شيرازى و نقد عقايد نقطويه، 8. نقطويه در تاريخ و ادب، 9. تأويل و تناسخ و بقاياى آيين نقطوى، 10. تناسخ و نحله‌هاى شعوبى متأخّر، 11. تحليل كتاب «مفاتيح الغيوب»، 12. تناسخ نقطويه و كتاب «ميزان» محمود پسيخانى، 13. از كلمات و كلام محمود پسيخانى در كتاب «ميزان» و 14. سيرى در مطالب «ميزان» محمود پسيخانى. پژوهش در اين كتاب، مستند و بر اساس روش تحقيق تاريخى- تحليلى و به‌صورت مستند انجام شده است. | اين كتاب از دو مقدمه ناشر و استاد [[رسول جعفريان]] و 14 مقاله در مورد جنبش نقطويه به ترتيب ذيل تشكيل شده است: 1. جنبش صفويه ميان تشيع و تصوف، 2. حروفيه در عصر تيمورى، 3. نگاه تازه‌اى به منابع نقطويه، 4. نگاهى ديگر به نقطويه، 5. آگاهى‌هاى ديگر از آيين نقطويه، 6. آيين نقطويان از نظرگاه فلسفى، 7. دهدار شيرازى و نقد عقايد نقطويه، 8. نقطويه در تاريخ و ادب، 9. تأويل و تناسخ و بقاياى آيين نقطوى، 10. تناسخ و نحله‌هاى شعوبى متأخّر، 11. تحليل كتاب «مفاتيح الغيوب»، 12. تناسخ نقطويه و كتاب «ميزان» محمود پسيخانى، 13. از كلمات و كلام محمود پسيخانى در كتاب «ميزان» و 14. سيرى در مطالب «ميزان» محمود پسيخانى. پژوهش در اين كتاب، مستند و بر اساس روش تحقيق تاريخى- تحليلى و به‌صورت مستند انجام شده است. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
ناشر در مقدمه‌اش چنين آورده است: مجموعه مقالات حاضر به معرفى چگونگى پيدايش و ارزيابى نقش و كاركرد جنبش نقطويه و پيش‌درآمد آن، «حروفيه»، پرداخته است. زمينه‌هاى فرهنگى و اجتماعى پيدايش نقطويه و پسيخانى يا واحديه، و عقايد و باورها، شخصيت‌هاى بنيانگذار و مؤثر و آثار و منابع آنان مطالبى است كه در اين مجموعه مورد توجه قرار گرفته است. باتوجه به اينكه اطلاعات مربوط به اين جنبش، در آثار گوناگون و گاه در غير مواضع خود پراكنده است و آگاهى‌هاى استوار و بى‌سائبه درباره آن، دست‌كم در حوزه قلمرو فارسى‌زبانان كم است، اميد مى‌رود انتشار اين مجموعه در برطرف كردن خلأهاى موجود مفيد باشد <ref>مقدمه ناشر، ص 7- 8</ref>. | ناشر در مقدمه‌اش چنين آورده است: مجموعه مقالات حاضر به معرفى چگونگى پيدايش و ارزيابى نقش و كاركرد جنبش نقطويه و پيش‌درآمد آن، «حروفيه»، پرداخته است. زمينه‌هاى فرهنگى و اجتماعى پيدايش نقطويه و پسيخانى يا واحديه، و عقايد و باورها، شخصيت‌هاى بنيانگذار و مؤثر و آثار و منابع آنان مطالبى است كه در اين مجموعه مورد توجه قرار گرفته است. باتوجه به اينكه اطلاعات مربوط به اين جنبش، در آثار گوناگون و گاه در غير مواضع خود پراكنده است و آگاهى‌هاى استوار و بى‌سائبه درباره آن، دست‌كم در حوزه قلمرو فارسى‌زبانان كم است، اميد مى‌رود انتشار اين مجموعه در برطرف كردن خلأهاى موجود مفيد باشد <ref>مقدمه ناشر، ص 7- 8</ref>. | ||
استاد رسول جعفريان در مقدمه‌اش بر كتاب حاضر نوشته است: در اثر حاضر، مؤلف محترم كوشيده تا هرآنچه را در مآخذ مختلف و به‌صورت پراكنده درباره نقطويان (و حروفيه) آمده است گردآورى كرده، آنها را تحت عنوان تازه‌ها در اختيار مشتاقان مباحث فرقه‌شناسى و اديان قرار دهد. پديد آمدن اين فرقه در قرن نهم هجرى در ايران و به دنبال آن، روى كارآمدن صوفيان اردبيل و پيش از آن پديد آمدن فرقه مشعشعى و نوربخشى و غيره، حكايت از آن دارد كه سرزمين ايران، آبستن شكل‌گيرى اين قبيل عقايد و افكار بوده و است؛ به‌ويژه كه به دنبال آن، جريان شيخى‌گرى و بابى‌گرى هم در قرن سيزدهم هجرى در ايران پديد آمد و باز نشان داد كه ايران‌زمين به دليل برخى از سنت‌هاى فكرى موجود در آن و همچنين با سوءاستفاده از برخى از آموزه‌هاى شيعى در زمينه ولايت و مهدويت، همواره ممكن است بسترى براى پديد آمدن اين قبيل گرايش‌هاى غالى و انحرافى باشد، گرايش‌هايى كه اغلب در پوشش عرفان، يا به تعبير مؤلف محترم اين اثر «عرفان‌بافى»، تلاش مى‌كنند تا حس معنويت‌گراى انسان ايرانى را كه بخش عمده ادبياتش غزل است، به سوى خود جذب كنند. همچنين در اين اثر، پيوند ميان برخى از مذاهب و نگره‌هاى مذهبى موجود در هند با آنچه در ايران بوده يا پس از آن پيوند پديد آمده، مورد توجه قرار گرفته است <ref>مقدمه جعفريان، ص 9- 12</ref>. | استاد [[رسول جعفريان]] در مقدمه‌اش بر كتاب حاضر نوشته است: در اثر حاضر، مؤلف محترم كوشيده تا هرآنچه را در مآخذ مختلف و به‌صورت پراكنده درباره نقطويان (و حروفيه) آمده است گردآورى كرده، آنها را تحت عنوان تازه‌ها در اختيار مشتاقان مباحث فرقه‌شناسى و اديان قرار دهد. پديد آمدن اين فرقه در قرن نهم هجرى در ايران و به دنبال آن، روى كارآمدن صوفيان اردبيل و پيش از آن پديد آمدن فرقه مشعشعى و نوربخشى و غيره، حكايت از آن دارد كه سرزمين ايران، آبستن شكل‌گيرى اين قبيل عقايد و افكار بوده و است؛ به‌ويژه كه به دنبال آن، جريان شيخى‌گرى و بابى‌گرى هم در قرن سيزدهم هجرى در ايران پديد آمد و باز نشان داد كه ايران‌زمين به دليل برخى از سنت‌هاى فكرى موجود در آن و همچنين با سوءاستفاده از برخى از آموزه‌هاى شيعى در زمينه ولايت و مهدويت، همواره ممكن است بسترى براى پديد آمدن اين قبيل گرايش‌هاى غالى و انحرافى باشد، گرايش‌هايى كه اغلب در پوشش عرفان، يا به تعبير مؤلف محترم اين اثر «عرفان‌بافى»، تلاش مى‌كنند تا حس معنويت‌گراى انسان ايرانى را كه بخش عمده ادبياتش غزل است، به سوى خود جذب كنند. همچنين در اين اثر، پيوند ميان برخى از مذاهب و نگره‌هاى مذهبى موجود در هند با آنچه در ايران بوده يا پس از آن پيوند پديد آمده، مورد توجه قرار گرفته است <ref>مقدمه جعفريان، ص 9- 12</ref>. | ||
نويسنده بر آن است كه: مذاهب گوناگونى كه تحت عنوان تشيع مى‌آيند و قدر مشترك همه آنها احقيت على (ع) و جانشينى بلافصل آنحضرت، بعد از پيغمبر اسلام(ص) است، و طريقه‌هاى مختلفى كه تحت عنوان تصوف مى‌آيند و قدر مشترك همه آنها رابطه انسان و خدا فراتر از محدوده شريعت رسمى است، همه از آغاز پيدايش در ايران، خاك حاصلخيزى يافته‌اند و بيش از هرجا به رشد و نمو نايل شده‌اند <ref>متن كتاب، ص 13</ref>. | نويسنده بر آن است كه: مذاهب گوناگونى كه تحت عنوان تشيع مى‌آيند و قدر مشترك همه آنها احقيت على (ع) و جانشينى بلافصل آنحضرت، بعد از پيغمبر اسلام(ص) است، و طريقه‌هاى مختلفى كه تحت عنوان تصوف مى‌آيند و قدر مشترك همه آنها رابطه انسان و خدا فراتر از محدوده شريعت رسمى است، همه از آغاز پيدايش در ايران، خاك حاصلخيزى يافته‌اند و بيش از هرجا به رشد و نمو نايل شده‌اند <ref>متن كتاب، ص 13</ref>. | ||